Walory przyrodnicze i zagospodarowanie turystyczne wydm śródlądowych na przykładzie regionu łódzkiego

Elżbieta Kobojek; Sławomir Kobojek

doi:10.18778/1733-3180.29.02

Autor

Elżbieta Kobojek Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Instytut Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej, ul. Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź https://orcid.org/0000-0002-9004-2241
Sławomir Kobojek Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Instytut Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej, ul. Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź https://orcid.org/0000-0001-6392-3329

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-3180.29.02

Słowa kluczowe:

wydmy śródlądowe, walory turystyczne, zagospodarowanie, Polska Środkowa, region łódzki

Abstrakt

Powszechnie uważa się, że w Polsce Środkowej do elementów przyrodniczych przydatnych dla turystyki i rekreacji należą tylko doliny dużych rzek i sztuczne zbiorniki wodne. Zwykle pomijane są wydmy śródlądowe pokryte lasem. Celem artykułu jest analiza przyrodniczych walorów wydm śródlądowych oraz zagospodarowania turystycznego w nizinnej części Polski Środkowej w regionie łódzkim. Wskazano walory rekreacyjne i wypoczynkowe tych form terenu. Wydmy śródlądowe, o różnych kształtach i wysokościach względnych do 20–30 m, są ważnym elementem morfologicznym w obszarach równinnych Polski Środkowej. Rekreacji i wypoczynkowi, poza urozmaiconą rzeźbą, sprzyjają dobre warunki bioklimatyczne panujące w lasach sosnowych występujących na suchym, piaszczystym podłożu. Dodatkowym walorem w niektórych miejscowościach jest obecność w bezpośrednim sąsiedztwie wydm, sztucznych zbiorników wodnych z piaszczystymi plażami. Te trzy elementy (urozmaicona rzeźba, las sosnowy i woda) tworzą wyjątkowo korzystne warunki wypoczynku w obszarach równinnych. To obszary wydmowe pokryte lasami sprzyjają od ponad 100 lat osadnictwu letniskowemu, wypoczynkowi weekendowemu i wakacyjnemu w pobliżu miejsca zamieszkania, a także lecznictwu sanatoryjnemu. Są przydatne dla turystyki nizinnej pieszej i rowerowej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Banasiak A., Jaworski-Maćkowiak C., Maćkowiak T., Majer J., 1988, Okolice Łodzi. Szlaki turystyczne, Wydawnictwo PTTK „KRAJ”, Warszawa.
Google Scholar

Bródka S., Macias A., 2010, Kryteria i metody waloryzacji zasobów przyrodniczych, [w:] Bródka S. (red.), Praktyczne aspekty oceny środowiska przyrodniczego, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań: 149–224.
Google Scholar

Chmielewski J.M., 2001, Teoria urbanistyki w projektowaniu i planowaniu miast, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa.
Google Scholar

Czarnowski M.S., 1978, Zarys ekologii roślin lądowych, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Czyżewska K., 2002, Roślinność napiaskowa, [w:] Bolimowski Park Krajobrazowy. Monografia przyrodnicza, Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej, Łódź: 38–40.
Google Scholar

Dwór Stanisławów, 2020, http://www.kultura.lodz.pl/pl/poi/830 (dostęp: 10.02.2020).
Google Scholar

Dylikowa A., 1967, Wydmy środkowopolskie i ich znaczenie dla stratygrafii schyłkowego plejstocenu, [w:] Galon R., Dylik J. (red.), Czwartorzęd Polski, Warszawa: 353–371.
Google Scholar

Fornal-Pieniak B., Żarska B., 2014, Metody waloryzacji krajobrazowej na potrzeby turystyki i rekreacji, „Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Cirumiectus”, 13 (2): 3–9.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15576/ASP.FC/2014.13.2.3

Galon R., 1958, Z problematyki wydm śródlądowych w Polsce, [w:] Galon R. (red.), Wydmy śródlądowe Polski, PWN, Warszawa: 13–31.
Google Scholar

Gawlik H., 1969, Wydmy w Kotlinie Szczercowskiej, Instytut Geografii, Polska Akademia Nauk, Prace Geograficzne, 75.
Google Scholar

Jakubowska-Gabara J., Kucharski L., Markowski J., 2002, Rezerwaty przyrody, [w:] Bolimowski Park Krajobrazowy. Monografia przyrodnicza, Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej, Łódź: 89–95.
Google Scholar

Kobendza J., Kobendza R., 1958, Rozwiewane wydmy Puszczy Kampinoskiej, [w:] Galon R. (red.), Wydmy śródlądowe Polski, PWN, Warszawa: 95–170.
Google Scholar

Kobojek E., Kobojek S., 2012, Środowisko przyrodnicze i zagospodarowanie form eolicznych w gminie Szadek, „Biuletyn Szadkowski”, 12: 5–25.
Google Scholar

Kossmann O., 1930, W wydmie aleksandrowskiej, „Czasopismo Towarzystwa Przyrodniczego Staszica w Łodzi”, 4: 6–11.
Google Scholar

Koster E.A., 1988, Ancient and modern cold-climate aeolian sand deposition: A review, „Journal of Quaternary Science”, 3 (1): 69–83.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/jqs.3390030109

Kożuchowski K., 2005, Walory przyrodnicze w turystyce i rekreacji, Wydawnictwo Kurpisz S.A., Poznań.
Google Scholar

Krajewski K., 1977, Późnoplejstoceńskie i holoceńskie procesy wydmotwórcze w pradolinie warszawsko-berlińskiej w widłach Warty i Neru, „Acta Geographica Lodziensia”, 39.
Google Scholar

Kurek W., Mika M., 2007, Turystyka jako przedmiot badan naukowych, [w:] Kurek W. (red.), Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Kurowski J.K., 2015, Ekologia i ochrona roślinności leśnej, EKO-GRAF Adam Świć, Łódź.
Google Scholar

Kurowski J.K., Andrzejewski H., Kiedrzyński M., 2009, Ochrona szaty roślinnej i krajobrazu, [w:] Kurowski J.K. (red.), Szata roślinna Polski Środkowej, Towarzystwo Ochrony Krajobrazu, Wydawnictwo EKO-GRAF, Łódź: 139–163.
Google Scholar

Manikowska B., 1985, O glebach kopalnych, stratygrafii i litologii wydm Polski środkowej, „Acta Geographica Lodziensia”, 52.
Google Scholar

Marcinkiewicz A., 1960, Atlas form i typów rzeźby terenu Polski. Skala 1:25 000, Zarząd Topograficzny Sztabu Generalnego, Warszawa.
Google Scholar

Nowaczyk B., 2009, Wydmy i niecki deflacyjne w zachodniej części Pradoliny Głogowsko-Baruckiej, [w:] Dulias R., Pełka-Gościniak J., Rahmonov O. (red.), Ekosystemy piaszczyste i człowiek, Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Sosnowiec: 142–150.
Google Scholar

Olaczek R., 1972, Trasa turystyczna Łódź – Tomaszów Mazowiecki – Inowłódz – Nowe Miasto n. Pilicą, [w:] Krzemiński T. (red.), Województw łódzkie. Przewodnik, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa: 227–250.
Google Scholar

Olaczek R., 2008, Skarby przyrody i krajobrazu Polski, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Google Scholar

Pogoda i klimat. Różnorodność jedności, 2020, https://open.uj.pl/mod/page/view.php?id=66 (dostęp: 20.01.2020).
Google Scholar

Potęga E., 1956, Lasy turystyczno-wypoczynkowe województwa łódzkiego, Liga Ochrony Przyrody Okręg Łódzki, Kraków.
Google Scholar

Słodczyk J., 2012, Historia planowania i budowy miast, Uniwersytet Opolski, Opole.
Google Scholar

Twardy J., 2008, Transformacja rzeźby centralnej części Polski Środkowej w warunkach antropopresji, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Wiluś R., Włodarczyk B., Wojciechowska J., 1999, Kolonizacja turystyczna terenów wiejskich województwa łódzkiego, [w:] Jakóbczyk-Gryszkiewicz J., Kłysik K. (red.), Nauki geograficzne a edukacja społeczeństwa, t. 2: Region Łódzki, Polskie Towarzystwo Geograficzne, UŁ, Łódź: 96–104.
Google Scholar

Woziwoda B., 2009, Zróżnicowanie siedlisk i drzewostanów w lasach gminy Szadek, „Biuletyn Szadkowski”, 9: 119–133.
Google Scholar