Rozwój małych miast powiatowych województwa wielkopolskiego w ujęciu koncepcji urban resilience

Barbara Konecka-Szydłowska

doi:10.18778/1733-3180.24.02

Autor

Barbara Konecka-Szydłowska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Zakład Analizy Regionalnej, ul. Bogumiła Krygowskiego 10, 61-680 Poznań

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-3180.24.02

Słowa kluczowe:

prężność miejska, trajektorie rozwoju, małe miasta powiatowe, województwo wielkopolskie

Abstrakt

Nowa koncepcja badawcza miast urban resilience (prężności miejskiej) pozwala na podstawie analizy trajektorii rozwoju miast określić poziom prężności i wrażliwości gospodarki miast na zachodzące zakłócenia. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie trajektorii rozwoju małych miast powiatowych województwa wielkopolskiego w ujęciu koncepcji urban resilience. Badanie prężności i wrażliwości ośrodków powiatowych w wymiarze ekonomicznym prowadzi się przy wykorzystaniu wartości indeksów dynamiki zmian o stałej podstawie. W analizie uwzględniono zróżnicowaną strukturę gospodarczą miast. Zakres czasowy opracowania obejmuje lata 2005–2015. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że ośrodki powiatowe o usługowej i bardziej zdywersyfikowanej strukturze gospodarki charakteryzują się większą odpornością na zakłócenia zewnętrzne i wyższym poziomem prężności w wymiarze ekonomicznym. Miasta o strukturze mieszanej i mniejszej dywersyfikacji gospodarki posiadają relatywnie bardziej zamkniętą gospodarkę, na którą nie oddziałują w znaczącym stopniu zakłócenia zewnętrzne i wykazują niższy poziom prężności.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Appenzeler D., 2011, Wielowymiarowa analiza porównawcza jako narzędzie opisu zjawisk złożonych, Warsztaty „Metody ilościowe w badaniach ekonomicznych”, cz. 2, Studium doktoranckie, Wydział Zarządzania UEP, Poznań.
Google Scholar

Babbie E., 2004, Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Bartosiewicz B. (red.), 2014, Członkostwo Polski w Unii Europejskiej a rozwój małych miast – ujęcie przestrzenne, „Problemy Rozwoju Miast”, 3, Kwartalnik Naukowy Instytutu Rozwoju Miast, Kraków.
Google Scholar

Bartosiewicz B., Marszał T. (red.), 2011, Kierunki i uwarunkowania rozwoju małych miast z perspektywy 20 lat transformacji. Studium przypadków, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Batty M., Barros J., Alves S., 2004, Cities: Continuity, Transformation, and Emergence, CASA Working Paper Series, 72, Centre for Advanced Spatial Analysis, University Colleague, London.
Google Scholar

Chojnicki Z., Czyż T., 2000, Nowa organizacja terytorialna Polski i układ regionalny, „Czasopismo Geograficzne”, 3–4, Wrocław: 261–277.
Google Scholar

Creamer D., 1943, Shift of Manufakturing Industries. Industrial Location and National Resources U.S., National Resources Planning Bard, Washington.
Google Scholar

Czyż T., 2016, Metoda wskaźnikowa w geografii społeczno-ekonomicznej, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, 34, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań: 9–19.
Google Scholar

David P.A., 2007, Path dependence and historical social science: An introductory lecture, Paper presented at the Symposium on Twenty Years of Path Dependence and Qwerty-Effects, Russian University-Higher School of Economics, Moscow, 13 May 2005, SIEPR Policy Paper No. 04-022.
Google Scholar

Domański R., 2000, Miasto innowacyjne, „Studia KPZK PAN”, 109, Warszawa.
Google Scholar

Drobniak A., 2012, The Urban Resilience – Economic Perspective, „Journal of Economics and Management”, 10: 5–20.
Google Scholar

Drobniak A. i in., 2014, Urban resilience Concept and Post-Industrial Cities in Europe, University of Economics, Katowice.
Google Scholar

Drobniak A., 2015, Koncepcja urban resilience: narzędzie strategicznej diagnozy i monitoringu miast, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 1: 119–143.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2015.77.1.7

Drobniak A., Plac K., 2015, Urban resilience – transformacja miast poprzemysłowych Aglomeracji Górnośląskiej, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, 250, Katowice: 75–98.
Google Scholar

Foster K.A., 2007, A Case Study Approach to Understanding Regional Resilience, Working Paper 2007–08, Institute of Urban and Regional Development, University of California, Berkeley.
Google Scholar

Godschalk D.R., 2003, Urban Hazard Mitigation: Creating Resilient Cities, „Natural Hazards Review”, 4: 3.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1061/(ASCE)1527-6988(2003)4:3(136)

Gwosdz K., 2014, Pomiędzy starą a nową ścieżką rozwojową. Mechanizmy ewolucji struktury gospodarczej i przestrzennej regionu tradycyjnego przemysłu na przykładzie konurbacji katowickiej po 1989 roku, IGiGP Uniwersytet Jagielloński, Kraków.
Google Scholar

Heffner K., 2008, Funkcjonowanie miast małych w systemie osadniczym Polski w perspektywie 2033 roku – rekomendacje dla KPZK, Ekspertyza wykonana w ramach Eksperckiego Projektu Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2033 (EP KPZK), Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
Google Scholar

Heffner K. (red.), 2008, Współczesne problemy rozwoju ośrodków lokalnych, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice.
Google Scholar

Heffner K., 2016, Proces suburbanizacji a polityka miejska w Polsce, [w:] Marszał T. (red.), Miasto – region – gospodarka w badaniach geograficznych. W stulecie urodzin Profesora Ludwika Straszewicza, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 75–110.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-005-4.05

Hill E., Clair T., Wial H. i in., 2010, Economic Shocks and Regional Economic Resilience, George Washington, Urban Institute, Building Resilience Region Project, Conference on Urban and Regional Policy and Its Effects: Building Resilience Regions, Washington DC, May 20–21, 2010.
Google Scholar

Jerczyński M., 1977, Funkcje i typy funkcjonalne polskich miast. Zagadnienia dominacji funkcjonalnej, „Statystyka Polski”, 85.
Google Scholar

Kaczmarek T., 2001, Reforma terytorialno-administracyjna Polski – porównanie z krajami Unii Europejskiej, „Biuletyn KPZK PAN”, 197, Warszawa: 131–155.
Google Scholar

Kaczmarek T., 2005, Struktury terytorialno-administracyjne i ich reformy w krajach europejskich, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar

Kajdanek K., 2012, Suburbanizacja po polsku, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

Klein R.J.T. i in., 2003, Resilience to Natural Hazards. How Useful Is the Concept?, „Environmental Hazards”, 5 (1/2).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.hazards.2004.02.001

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Google Scholar

Konecka-Szydłowska B., 2009, System miast województwa wielkopolskiego, [w:] Czyż T. (red.), Regionalny wymiar województwa wielkopolskiego, „Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej UAM, Seria: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, 9, Poznań: 9–20.
Google Scholar

Konecka-Szydłowska B., 2012, Zróżnicowanie regionalnych systemów osadniczych w aspekcie małych miast, [w:] Ilnicki D., Janc K. (red.), Badania regionalnych i lokalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych, „Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego”, 29, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław: 75–86.
Google Scholar

Konecka-Szydłowska B., 2016, Significance of small towns in the process of urbanisation of the Wielkopolska region (Poland), „European Countryside”, 8 (4), Brno: 444–461.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/euco-2016-0030

Konecka-Szydłowska B., Maćkowiak H., 2016, Zróżnicowanie funkcjonalne miast województwa wielkopolskiego, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, 36, Poznań: 39–56.
Google Scholar

Kwiatek-Sołtys A., 2002, Miejsce małych miast w systemie ośrodków powiatowych w Polsce, [w:] Jażdżewska I. (red.), Współczesne formy osadnictwa miejskiego i ich przemiany, XV Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 229–235.
Google Scholar

Lang T., 2011, Urban Resilience and New Institutional Theory – A Happy Couple for Urban and Regional Studies?, German Annual of Spatial Research and Policy 2010, Berlin-Heidelberg.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-12785-4_2

Małuszyńska E., 2000, Przemiany strefy podmiejskiej aglomeracji poznańskiej, „Biuletyn KPZK PAN”, 192, Warszawa: 265–289.
Google Scholar

Martin R., 2010, Rethinking regional path dependence: beyond lock-in evolution, „Economic Geography”, 86 (1): 1–27.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1944-8287.2009.01056.x

Martin R., Sunley P., 2006, Path dependence and regional economic evolution, „Journal of Economic Geography”, 6 (4): 395–437.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/jeg/lbl012

Nowak S., 2007, Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Parysek J., 2005, Miasta polskie na przełomie XX i XXI wieku. Rozwój i przekształcenia strukturalne, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Google Scholar

Petryszyn J., 2005, Instytucyjne podstawy ośrodków centralnych poziomu powiatowego w Polsce, Uniwersytet Śląski, Sosnowiec.
Google Scholar

Petryszyn J., Szajnowska-Wysocka A., 2006, Ośrodki centralne poziomu powiatowego jako centra powiatów w Polsce, „Czasopismo Geograficzne”, 77 (1–2), Wrocław: 23–37.
Google Scholar

Rogacki H., 1988, Czynniki koncentracji przemysłu w Polsce, UAM, Seria Geografia, 41, Poznań.
Google Scholar

Simmie J., Martin R., 2009, The Economic Resilience of Regions: Towards an Evolutionary Approach, „Cambridge Journal of Regions, Economy and Society”: 1–17.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/cjres/rsp029

Sucháček J., 2016, Resilience and vulnerability in Ostrava and Karviná from the socio-cultural perspective, „Studia Miejskie”, 24, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole: 157–169.
Google Scholar

Walker B., Salt D., 2006, Resilience Thinking: Sustaining Ecosystems and People Changing World, Island Press, Washington.
Google Scholar

Webb J.W., 1964, Ruch naturalny i migracyjny jako składnik przemian ludnościowych, PZLG, 1: 134–138.
Google Scholar

Zuscovitch E., Justman M., 1995, Networks Sustainable Differentiation and Economic Development, [w:] Batten D., Casti J., Thord R. (red.), Networks in Action, Springer Verlag, Berlin: 269–286.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-57843-4_12