Metoda biograficzna a emancypacyjna praktyka. Perspektywa społeczno-pedagogiczna

Mariusz Granosik

doi:10.18778/1733-8069.15.2.07

Authors

Mariusz Granosik Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Pedagogiki Społecznej, ul. Pomorska 46/48, 91-408 Łódź https://orcid.org/0000-0001-6987-031X

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.15.2.07

Keywords:

participatory action research, narration, social work, emancipatory pedagogy

Abstract

The text addresses methodological and ethical issues that arise when a biographical method based on a narrative interview is associated with an emancipatory social-pedagogical practice. As the advantages of the biographical approach have already been analyzed any times, and the concept “narration” is increasingly popular in contemporary public discourse, the title issue will be developed in a critical perspective. The last part of the text is devoted to the analysis of compatibility of the biographical approach with the basic assumptions and objectives of participatory action research. The further reconstruction includes emancipatory potentials of biographical research methods.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Mariusz Granosik, Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu, Katedra Pedagogiki Społecznej, ul. Pomorska 46/48, 91-408 Łódź

Mariusz Granosik, pedagog społeczny i socjolog, pracuje w Katedrze Pedagogiki Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. Zainteresowania naukowe: interpretatywna i partycypacyjna metodologia badań społecznych, radykalna i krytyczna praca socjalna, profesjonalizacja zawodów społecznych. Współredaktor tomu Participatory Social Work: Research, Practice, Education (Wyd. UŁ/Wyd. UJ, 2019).

References

Bańka Józef (1988) Świat poręczenia moralnego. Medytacje o etyce prostomyślności. Katowice: Wyd. UŚ.
Google Scholar

Bernstein Basil (1980) Socjolingwistyczne ujęcie procesu socjalizacji: uwagi dotyczące podatności na oddziaływania szkoły. Przełożyła Zofia Babska [w:] Grace W. Shugar, Magdalena Smoczyńska, red., Badania nad rozwojem języka dziecka. Warszawa: PWN, s. 557−596.
Google Scholar

Bohnsack Ralf (2004) Metoda dokumentarna – od koniunktywnego zrozumienia do socjogenetycznej interpretacji. Przełożył Sławomir Krzychała [w:] Sławomir Krzychała, red., Społeczne przestrzenie doświadczenia. Metoda interpretacji dokumentarnej. Przełożył Sławomir Krzyczała. Wrocław: Wyd. DSWE, s. 17−35.
Google Scholar

Charmaz Kathy (2009) Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej. Przełożyła Barbara Komorowska. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Google Scholar

Choczyński Marcin (2018) Quasi-terapeutyczna funkcja wywiadu częściowo ustrukturyzowanego w odniesieniu do badań własnych. Rola i znaczenie dobrej relacji w wywiadzie socjologicznym. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 14, nr 4, s. 150–170.
Google Scholar

Crvinkova Hana, Gołębniak Bogusława D., red., (2010) Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Wrocław: Wyd. DSW.
Google Scholar

Czerepaniak-Walczak Maria (2006) Pedagogika emancypacyjna, rozwój świadomości krytycznej człowieka. Gdańsk: GWP.
Google Scholar

Czerepaniak-Walczak Maria (2010) Badanie w działaniu [w:] Palka Stanisław, (red., Podstawy metodologii badań w pedagogice. Gdańsk: GWP, s. 319−334.
Google Scholar

Czyżewski Marek (1994) Reflexivity of Actors Versus Reflexivity of Accounts. „Theory, Culture and Society”, vol. 11, no. (4), s. 161–168.
Google Scholar

Czyżewski Marek (2013) Socjologia interpretatywna i metoda biograficzna: przemiana funkcji, antyesencjalistyczne wątpliwości oraz sprawa krytyki. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9, nr 4, s. 14–27.
Google Scholar

Czyżewski Marek, Marynowicz-Hetka Ewa, Woroniecka Grażyna, red., (2013) Pedagogizacja życia społecznego. „Societas/Communitas”, t. 2, nr 16.
Google Scholar

Depaepe Marc (2012) Educationalisation: A key concept in understanding the basic processes in the history of western education [w:] Marc Depaepe, ed., Between Educationalization and Appropriation: Selected Writings on the History of Modern Educational Systems. Leuven: Leuven University Press.
Google Scholar

Dubas Elżbieta, Stelmaszczyk Joanna, red., (2015) Biografia i badanie biografii. Łódź: Wyd. UŁ.
Google Scholar

Freire Paulo (2005) Pedagogy of the oppressed. 30th Anniversary Edition.New York: Continuum.
Google Scholar

Giroux Henry A., Witkowski Lech, red., (2010) Edukacja i sfera publiczna, idee i doświadczenia pedagogiki radykalnej. Kraków: Impuls.
Google Scholar

Granosik Mariusz (2014) Diagnostyka interpretatywna: między jakościową metodologią i praktyką, [w:] red. Małgorzata Szpunar (red.) Badania w pracy socjalnej. Gdańsk: ANWI, s. 154–172.
Google Scholar

Granosik Mariusz (2018) Participatory action research in social work: towards critical reframing. „Pensée Plurielle”, vol. 2, no. 48, s. 77–90.
Google Scholar

Granosik Mariusz, Gulczyńska Anita, Marynowicz-Hetka Ewa, red., (2010) Participative Approaches in Social Work Research/ Les approches participatives dans les recherches en travail social. Łódź: Wyd. UŁ.
Google Scholar

Grathoff Richard (1993) Środowisko i społeczeństwo [w:] Zdzisław Krasnodębski, Klaus Nellen, red., Świat przeżywany. Fenomenologia i nauki społeczne. Przełożyła Dorota Lachowska. Warszawa: PWN, s. 244−275.
Google Scholar

Gulczyńska Anita, Granosik Mariusz, red., (2014) Empowerment w pracy socjalnej: praktyka i badania partycypacyjne. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Google Scholar

Honneth Axel (2012) Walka o uznanie, moralna gramatyka konfliktów społecznych. Przełożył Jakub Duraj. Kraków: Nomos.
Google Scholar

Karczyńska Eliza (2014) Odkrywanie siebie w narracji. Koncepcja tożsamości narracyjnej w myśli Paula Ricoeura i Charlesa Taylora. „Humaniora. Czasopismo Internetowe”, t. 1, nr 5, s. 65–76.
Google Scholar

Krzychała Sławomir (2004) Wprowadzenie [w:] tenże, red., Społeczne Przestrzenie doświadczenia. Metoda interpretacji dokumentarnej. Wrocław: Wyd. DSWE, s. 9−16.
Google Scholar

Lalak Danuta (2010) Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej. Warszawa: Wyd. Naukowe Żak.
Google Scholar

Mishler Elliot G. (1996) Research Interviewing. Context and Narrative. Cambridge: Harvard University Press.
Google Scholar

Morgan Alice (2011) Terapia narracyjna. Wprowadzenie. Przełożył Grzegorz Baster. Warszawa: Paradygmat.
Google Scholar

Radlińska Helena (1961) Pedagogika społeczna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolńskich.
Google Scholar

Ricoeur Paul (1992) Filozofia osoby. Przełożyła Małgorzata Frankiewicz. Kraków: PAT.
Google Scholar

Rose Nikolas (1998) Inventing our selves. Psychology, power, and personhood. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar

Schmidt Friederike, Schulz Marc, Graßhoff Gunther (2016) Pädagogische Blicke. Weinheim Basel: Beltz Juventa.
Google Scholar

Strauss Anselm L. i in. (1985) Social Organization of Medical Work. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar

Szczepanik Renata (2015) Stawanie się recydywistą. Kariery instytucjonalne osób powracających do przestępczości. Łódź: Wyd. UŁ.
Google Scholar

Tischner Józef (1998) Przekonać Pana Boga (rozmowa z J. Gowinem i D. Zańko). Kraków: Znak.
Google Scholar

Urbaniak-Zając Danuta, Kos Ewa (2014) Badania jakościowe w pedagogice. Wywiad narracyjny i obiektywna hermeneutyka. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN.
Google Scholar

Vajda Julia (2007) Two Survivor Cases: Therapeutic Effect as Side Product of the Biographical Narrative Interview. „Journal of Social Work Practice”, vol. 1, no. 21, s. 89–102.
Google Scholar