Past Presencing in Local Museums: Remarks on the Use of Art in the Creation of Representations of a Locality

Dominik Porczyński; Agata Rozalska

doi:10.18778/1733-8069.17.3.08

Autor

Dominik Porczyński University of Rzeszów, Poland https://orcid.org/0000-0003-1427-9340
Agata Rozalska Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw, Poland https://orcid.org/0000-0001-5386-2745

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.17.3.08

Słowa kluczowe:

tożsamość zbiorowa, uobecnianie przeszłości, muzeum, muzealizacja, sztuka, społeczność lokalna

Abstrakt

Zarówno muzea jak i sztuka silnie wiążą się z tożsamościami zbiorowymi. W procesach rozwoju nowoczesnych narodów, w XIX i XX wieku, muzea były aktorami (lub narzędziami, w zależności od kontekstu) procesów konstruowania wyobrażeń zbiorowych. Odnosi się to do pewnego powiązania między zbiorowościami i obiektami, w którym te drugie mają wkład w wyodrębnianie się ról społecznych i organizowanie światów społecznych. Dzieła sztuki jako wyobrażenia zbiorowe i nośniki pamięci znacząco uczestniczą w tych procesach.

Od 1989 znaczenie tożsamości lokalnych rośnie. Aktorzy lokalni podejmują zorganizowane działania, aby rozwinąć poczucie wspólnoty i przyciągnąć uwagę z zewnątrz. Także muzea uczestniczą w tych procesach, jednak w zmieniającym się kontekście pojawia się pytanie, czy odgrywają one rolę podobną do ich narodowych odpowiedników, czy też może odmienne okoliczności wymagają nowych sposobów zaangażowania muzeów.

Artykuł analizuje praktyki, w ramach których reprezentacje lokalności konstruuje się w celu wystawienia w kontekście muzealnym. Interesuje nas jakie dzieła sztuki mają wkład w ten proces i jak używa się ich w porównaniu z artefaktami niemającymi cech estetycznych. Studium opiera się na 50 wywiadach pogłębionych zgromadzonych podczas dwóch projektów przeprowadzonych w województwie podkarpackim w Polsce i kraju koszyckim na Słowacji. Koncentrując się na praktykach budowania kolekcji, projektowania i interpretowania wystaw, omawiamy rozmaite klasy obiektów używanych w tych procesach, analizujemy ich efektywność w reprezentowaniu oryginalnego kontekstu – głównego tematu narracji muzealnych – oraz wskazujemy niektóre z nich jako obiekty graniczne, wokół których powstają areny.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogramy autorów

Dominik Porczyński - University of Rzeszów, Poland

Dominik Porczyński, assistant professor at the University of Rzeszów, Institute of Sociology; in his research, he focuses on heritage, collective memory, museology, the sociology of art, and fan communities; Secretary-General of the Polish Association of Cultural Studies; member of the Board of Sociology of the Art Section of the Polish Sociological Association.

Agata Rozalska - Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw, Poland

Agata Rozalska, M.A., PhD student and academic in the Institute of Sociological Sciences at the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw (UKSW). Her main research areas include urban sociology and the sociology of art; member of the Main Board of the Polish Sociological Association as well as the Board of the Sociology of Art Section of the Polish Sociological Association.

Bibliografia

Adorno, Theodor W. 2005. “Museum Valery Proust.” Pp. 91-104 in Muzeum sztuki. Antologia, edited by M. Popczyk. Crakow: Universitas.
Google Scholar

Anderson, Benedict R. O’G. 2006. Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism. Rev. ed. London, New York: Verso.
Google Scholar

Ashworth, Gregory J. 2002. “Paradygmaty i paradoksy planowania przeszłości.” Pp. 109-123 in Europa Środkowa – nowy wymiar dziedzictwa, edited by J. Purchla. Cracow: Międzynarodowe Centrum Kultury.
Google Scholar

Assmann, Aleida. 2013. “Kreowanie obrazu przeszłości w muzeach.” Pp. 242-273 in Między historią a pamięcią: antologia, Communicare : historia i kultura, edited by A. Assmann. Warsaw: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323514497

Bal, Mieke. 1996. “The Discourse of the Museum.” Pp. 145- 158 in Thinking about exhibitions, edited by B. W. Ferguson, R. Greenberg, and S. Nairne. London, New York: Taylor and Francis.
Google Scholar

Bauman, Zygmunt. 1993. “Ponowoczesne wzory osobowe.” Studia socjologiczne 2(129):7-31.
Google Scholar

Baxandall, Michael. 1991. “Exhibiting Intention: Some Preconditions of the Visual Display of Culturally Purposeful Objects.” Pp. 33-41 in Exhibiting cultures: the poetics and politics of museum display, edited by I. Karp and S. Lavine. Washington: Smithsonian Institution Press.
Google Scholar

Becker, Howard S. 2008. Art Worlds: 25 Anniversary Edition. Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1525/9780520934870

Bennett, Tony. 1995. The Birth of the Museum: History, Theory, Politics. London, New York: Routledge.
Google Scholar

Beránek, Petr. 2020. “Muzea jako ideologický nástroj v Československu v letech 1945–1959 : případová studie znojemského a moravskobudějovického muzea.” Museologica Brunensia (1):36-46. doi: 10.5817/MuB2020-1-5.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5817/MuB2020-1-5

Biedermann, Bernadette. 2016. “The theory of museology : museology as it is - defined by two pioneers: Zbyněk Z. Stránský and Friedrich Waidacher.” Museologica Brunensia (2):51-64. DOI: 10.5817/MuB2016-2-6.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5817/MuB2016-2-6

Boltanski, Luc. 2011. “Od rzeczy do dzieła. Procesy atrybucji i nadawania wartości przedmiotom.” Pp. 17-49 in Wieczna radość. Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, edited by M. Kozłowski et al. Warsaw: Fundacja Bęc Zmiana.
Google Scholar

Borusiewicz, Mirosław. 2012. Nauka Czy Rozrywka? Nowa Muzeologia w Europejskich Definicjach Muzeum. Cracow: Universitas.
Google Scholar

Bourdieu, Pierre. 1984. Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Google Scholar

Broński, Krzysztof. 2013. “Marketing dziedzictwa kulturowego.” Pp. 215-236 in Kultura a rozwój, edited by W J. Hausner, A. Karwińska, and J. Purchla. Warsaw: Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar

Charmaz, Kathy. 2009. Teoria Ugruntowana; Praktyczny Przewodnik Po Analizie Jakościowej. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Clarke, Adele E. 1991. “Social Worlds/Arenas Theory as Organizational Theory.” Pp. 119-158 in Social organization and social process: essays in honor of Anselm Strauss, edited by D. R. Maines. New York: Aldine de Gruyter.
Google Scholar

Clifford, James. 2000. Kłopoty z Kulturą: Dwudziestowieczna Etnografia, Literatura i Sztuka. Warsaw: Wydawnictwo KR.
Google Scholar

Cohen, Anthony P. 1985. The Symbolic Construction of Community. London: Routledge.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203323373

Crooke, Elizabeth. 2007. Museums and Community: Ideas, Issues and Challenges. London: Routledge.
Google Scholar

Fine, Gary Alan. 2004. Everyday Genius: Self-Taught Art and the Culture of Authenticity. Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226249605.001.0001

Folga-Januszewska, Dorota. 2008. “Muzeum: Definicja i Pojęcie; Czym Jest Muzeum Dzisiaj.” Muzealnictwo 49:200-203.
Google Scholar

Folga-Januszewska, Dorota. 2011. „Ekonomia muzeum - pojęcie szerokie.” Pp. 11-16 in Ekonomia Muzeum. Materiały polsko-brytyjskiej konferencji naukowej, edited by D. Folga–Januszewska and B. Gutowski. Cracow: Universitas.
Google Scholar

Folga-Januszewska, Dorota. 2015. Muzeum: Fenomeny i Problemy. Cracow: Universitas.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/04641086.1150136

Geertz, Clifford. 2005. Wiedza Lokalna. Cracow: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Gell, Alfred. 1998. Art and Agency: An Anthropological Theory. Oxford, New York: Clarendon Press.
Google Scholar

Gluziński, Wojciech. 1980. U Podstaw Muzeologii. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Hooper-Greenhill, Eilean. 2007. Museums and education: Purpose, pedagogy, performance. London, New York: Routledge.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203937525

Hudson, Kenneth. 2014. Social History of Museums: What the Visitors Thought. London, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Google Scholar

Jackowski, Aleksander. 2007. Polska sztuka ludowa. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Jagodzińska, Katarzyna. 2021. “Museums as Landscape Activists.” Muzeológia a Kultúrne Dedičstvo 9(2):5-26. DOI: 10.46284/ mkd.2021.9.2.1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.46284/mkd.2021.9.2.1

Jordanova, Ludmilla. 1989. “Objects of Knowledge: A Historical Perspective.” Pp. 22-40 in The New Museology, edited by P. Vergo. London: Reaktion Books.
Google Scholar

Kacperczyk, Anna. 2007. “Społeczne światy i areny a problem zmiany organizacyjnej.” Pp. 43-53 in Zarządzanie organizacjami: organizacja jako proces, edited by K. T. Konecki and P. Chomczyński. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Kłoskowska, Antonina. 2012. Kultury narodowe u korzeni. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Konecki, Krzysztof T. 2000. Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Krajewski, Marek. 2013. Są w życiu rzeczy: szkice z socjologii przedmiotów. Warsaw: Fundacja Bęc Zmiana.
Google Scholar

Kranz-Szurek, Monika. 2012. „Kultura lokalna a globalizacja kulturowa – próba oceny zjawiska.” Roczniki Nauk Społecznych 4(40):11-35.
Google Scholar

Kurczewska, Joanna. 2000. “Kanon kultury narodowej.” Pp. 25-63 in Kultura narodowa i polityka, edited by J. Kurczewska. Warsaw: Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Kurczewska, Joanna. 2003. “Dwie ideologie lokalności z narodem w tle.” Kultura i Społeczeństwo 47(3):131-147.
Google Scholar

Kurczewska, Joanna. 2015. “Kreacje małych ojczyzn.” Societas/ Communitas 19-20(1-2):39-64.
Google Scholar

Latour, Bruno. 2005. Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory. Oxford, New York: Oxford University Press.
Google Scholar

Levitt, Peggy. 2015. Artifacts and Allegiances: How Museums Put the Nation and the World on Display. Oakland, CA: University of California Press.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1525/california/9780520286061.001.0001

MacCannell, Dean. 2002. Turysta. Nowa teoria klasy próżniaczej. Warsaw: Wydawnictwo Muza.
Google Scholar

Macdonald, Sharon. 2013. Memorylands: Heritage and Identity in Europe Today. London, New York: Routledge.
Google Scholar

Mach, Zdzisław. 2004. “Polska lokalna, tożsamość i europejska integracja.” Kultura Współczesna 42(4):84–95.
Google Scholar

Muggleton, David. 2006. Inside Subculture: The Postmodern Meaning of Style. Oxford: Berg.
Google Scholar

Myerscough, John. 1988. The Economic Importance of the Arts in Britain. London: Policy Studies Institute.
Google Scholar

Nowak, Stefan. 2010. Metodologia badań społecznych. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Newhouse, Victoria. 2005. „W stronę nowego muzeum.” Pp. 589-633 in Muzeum sztuki. Antologia, edited by M. Popczyk. Cracow: Universitas.
Google Scholar

OECD. 2008. The Impact of Culture on Tourism. Paris: OECD Publishing. DOI: 10.1787/9789264040731-en.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1787/9789264040731-en

Ossowski, Stanisław. 1966. “U podstaw estetyki.” Dzieła, vol. 1. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Pomian, Krzysztof. 1990. Collectors and Curiosities: Paris and Venice 1500-1800. Cambridge, Cambridge: Polity Press, Basil Blackwell.
Google Scholar

Pomian, Krzysztof. 2006. Historia. Nauka wobec pamięci. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar

Pomian, Krzysztof. 2014. „Kilka myśli o przyszłości muzeum.” Muzealnictwo 55:7-11.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/04641086.1122572

Porczyński, Dominik and Lenka Vargová. 2019. “Between an Object and a Tale: Strategies of Local Narratives Construction in Semi-Peripheral Museums.” Opuscula Musealia 26:173-182. DOI: 10.4467/20843852.OM.18.011.11004.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/20843852.OM.18.011.11004

Purchla, Jacek. 2013. “Dziedzictwo kulturowe.” Pp. 39-56 in Kultura a rozwój, edited by W J. Hausner, A. Karwińska, and J. Purchla. Warsaw: Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar

Saumarez-Smith, Charles. 1989. “Museums, Artefacts, and Meanings.” Pp. 6-21 in The New Museology, edited by P. Vergo. London: Reaktion Books.
Google Scholar

Simmel, Georg. 1980. “Filozofia mody.” Pp. 180-212 in Simmel, edited by S. Magala. Warsaw: Wiedza Powszechna.
Google Scholar

Star, Susan Leigh and James R. Griesemer. 1989. “Institutional Ecology, ‘translations’ and Boundary Objects: Amateurs and Professionals Ib Berkeley’s Museum of Vertebrate Zoology 1907-39.” Social Studies of Science 19(3):387-420.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/030631289019003001

Stefanik, Magdalena and Marta Kamel. 2013. “Muzea i wystawy interaktywne w Polsce - współczesna atrakcja turystyczna.” Turystyka Kulturowa 8:5-23.
Google Scholar

Stephen, Awoniyi. 2001. “The Contemporary Museum and Leisure: Recreation as a Museum Function.” Museum Management and Curatorship 19(3):297-308.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/09647770100601903

Stojak, Grażyna. 2007. Świat wychowania przez sztuki piękne w polskiej szkole: edukacyjne aspekty wychowania przez sztukę w kształceniu nauczycieli plastyki. Cracow: Oficyna Wydawnicza “Impuls.”
Google Scholar

Strauss, Anselm L. 1977. Mirrors and Masks: The Search for Identity. London: M. Robertson.
Google Scholar

Strauss, Anselm. 1978. “A Social World Perspective.” Studies in Symbolic Interaction 1:119-128.
Google Scholar

Strauss, Anselm L. 2008. Continual Permutations of Action. New Brunswick, NJ: Aldine Transaction.
Google Scholar

Stránsky, Zbyněk Z. 2005. Archeologie a Muzeologie. Brno: Masarykova Univ. v Brně.
Google Scholar

Sulima, Roch. 2001. Głosy tradycji. Warsaw: Wydawnictwo DiG.
Google Scholar

Szczerski, Andrzej. 2005. “Kontekst, edukacja, publiczność – muzeum z perspektywy ‘nowej muzeologii.’” Pp. 335-344 in Muzeum sztuki. Antologia, edited by M. Popczyk. Cracow: Universitas.
Google Scholar

Szlendak, Tomasz. 1998. Technomania: cyberplemie w zwierciadle socjologii. Torun: Graffiti BC.
Google Scholar

Świecimski, Jerzy. 1992. “Ekspozycja muzealna jako dzieło sztuki.” Muzealnictwo 34:38-51.
Google Scholar

Weil, Stephen E. 1990. “Rethinking the Museum: An Emerging New Paradigm.” Pp. 57-68 in Rethinking the Museum and Other Meditations, edited by S. E. Weil. Washington: Smithsonian Books. Museum News 69(2).
Google Scholar

Wieczorkiewicz, Anna. 1996. “O funkcji i retoryce wypowiedzi muzealnej.” Polska Sztuka Ludowa - Konteksty 50 (1-2):37-53.
Google Scholar

Wojakowski, Dariusz. 2006. “Kultura lokalna czyli węzeł symboliczny.” Pp. 127-44 in Oblicza lokalności. Różnorodność miejsc i czasu, edited by J. Kurczewska Warsaw: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

World Tourism Organization. 2001. Cultural heritage and tourism development: a report on the international conference on cultural tourism, Siem Reap, Cambodia 11-13 December 2000. Madrid: World Tourism Organization.
Google Scholar

Zgodzińska, Beata. 2018. “Między dziełem sztuki a pozycją w inwentarzu muzealiów.” Pp. 173-188 in Dyskursy sztuki. Dyskursy o sztuce, edited by W. T. Pękala. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Ziębińska-Witek, Anna. 2020. “Musealisation of Communism, or How to Create National Identity in Historical Museums.” Muzeológia a Kultúrne Dedičstvo 8(4):59-72. DOI: 10.46284/mkd.2020.8.4.5.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.46284/mkd.2020.8.4.5

Znaniecki, Florian. 1937. “Rola Społeczna Artysty.” Wiedza i Życie 12(8-9):503-517.
Google Scholar

Znaniecki, Florian. 1945. “Social Organization and Institutions.” Pp. 172-217 in Twentieth Century Sociology, edited by G. Gurvich and W. E. Moore. New York: The Philosophical Library.
Google Scholar

Znaniecki, Florian. 1954. “Social Groups in the Modern World.” Pp. 125-140 in Freedom and control in modern society, edited by M. Berger, T. Abel, and C. H. Page. New York: D. van Nostrand Company, Inc.
Google Scholar

Znaniecki, Florian. 1963. Cultural Sciences. Their Origin and Development. Urbana: University of Illinois Press.
Google Scholar

Znaniecki, Florian. 1990. Współczesne narody. Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Znaniecki, Florian. 2011. Relacje społeczne i role społeczne. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar