Zaburzenia głosu a trema przed występem. Skala samopoczucia dzieci i młodzieży przed występem – walidacja narzędzia badawczego

Kamil Jaros

doi:10.18778/2544-7238.06.06

Autor

Kamil Jaros Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Instytut Wspomagania Rozwoju Człowieka i Edukacji, Zakład Logopedii i Lingwistyki Edukacyjnej, ul. Szczęśliwicka 40, 02-353 Warszawa https://orcid.org/0000-0002-4056-4068

DOI:

https://doi.org/10.18778/2544-7238.06.06

Słowa kluczowe:

trema, wystąpienia publiczne, emisja głosu, psychogenne zaburzenia głosu

Abstrakt

Trema to jedno z najczęstszych zjawisk odczuwanych przed wystąpieniami publicznymi. Istotnym powodem pomiaru tremy jest jej negatywny wpływ na zdrowie i emisję głosu dzieci i młodzieży. W literaturze światowej istnieją teorie, które opisują zjawisko tremy i jej implikacje dla emisji głosu. Niestety, brakuje narzędzi do badania tremy przed występem, które byłyby przeznaczone dla dzieci i młodzieży oraz zawierałyby jednocześnie kontekst pracy głosem. Celem tego artykułu jest krótka charakterystyka tremy i zaburzeń głosu o podłożu psychogennym oraz przedstawienie autorskiego narzędzia stworzonego na podstawie trójczynnikowej teorii konstruktu tremy. W tekście opisane są kolejne etapy powstawania kwestionariusza, analiza czynnikowa i wyłanianie skal. Wyniki analiz potwierdziły trójczynnikową konstrukcję narzędzia i sugerują, że skala może okazać się trafnym kwestionariuszem do badania tremy.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bascomb J.S., 2019, Performing Arts and Performance Anxiety, „Theses, Dissertations and Capstones”, 1184.
Google Scholar

Curyło‑Sikora P., 2017, Radzenie sobie z tremą a zdrowie młodzieży uzdolnionej muzycznie, rozprawa doktorska, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice.
Google Scholar

Curyło‑Sikora P., Wrona‑Polańska H., 2018, Zdrowie młodzieży uzdolnionej muzycznie w kontekście radzenia sobie z tremą, „Psychologia Rozwojowa”, t. XXIII, nr 1, s. 89–101.
Google Scholar

Deary I.J., Webb A., MacKenzie K., Wilson J.A., Carding P.N., 2004, Short, self‑report voice symptom scales: psychometric characteristics of the voice handicap index–10 and the vocal performance questionnaire, „Otolaryngology – Head and Neck Surgery”, vol. CXXXI, No. 3, s. 232–235.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.otohns.2004.02.048

Fernández‑Sogorb A., Sanmartín R., Vicent M., Gonzálvez C., 2021, Identifying profiles of anxiety in late childhood and exploring their relationship with school‑based distress, „International Journal of Environmental Research and Public Health”, vol. XVIII, No. 3, 948.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph18030948

Fernholz I., Mumm J.L.M., Plag J., Noeres K., Rotter G., Willich S.N., Ströhle A., Berghöfer A., Schmidt A., 2019, Performance anxiety in professional musicians: a systematic review on prevalence, risk factors and clinical treatment effects, „Psychological Medicine”, vol. XLIX, No. 14, s. 2287–2306.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/S0033291719001910

Gębska M., Weber‑Nowakowska K., Żyżniewska‑Banaszak E., 2014, Zastosowanie techniki fonacyjno‑oddechowo‑artykulacyjnej jako formy profilaktyki i rehabilitacji zaburzeń emisji głosu u nauczycieli, „Hygeia Public Health”, t. XLIX, nr 2, s. 209–214.
Google Scholar

Hansen A.G., Zhang C., Loven J.Ø., Berdal‑Sørensen H., TarAngen M., Haye R., 2018, A questionnaire using vocal symptoms in quality control of phonosurgery: vocal surgical questionnaire, „BMC Ear, Nose and Throat Disorders”, vol. XVIII, No. 1, s. 1–7.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1186/s12901-018-0057-0

Jaros K., 2022, Ryzyko i konsekwencje zaburzeń głosu występujących po chorobie COVID–19 oraz ich wpływ na pracę nauczyciela, [w:] K. Białożyt‑Wielonek (red.), Wybrane aspekty funkcjonowania rynku pracy w czasie pandemii COVID–19. Inspiracje dla pedagogiki, Kraków: Wydawnictwo Scriptum, s. 51–66.
Google Scholar

Kaźmierczak M., 2018, Wpływ zaburzeń głosu na jakość interakcji komunikacyjnej w ocenie studentów kierunków filologicznych. „Otorynolaryngologia – Przegląd Kliniczny”, t. XVII, nr 1, s. 29–35.
Google Scholar

Kępińska‑Welbel J., 1991, Trema u muzyków. Materiały z I Międzynarodowej Konferencji Psychologii Muzyki, Radziejowice, maszynopis.
Google Scholar

Lewandowska‑Tarasiuk E., 2001, Sztuka wystąpień publicznych, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar

Lewczuk J., 2004, Zjawisko konwersji w ujęciu psychoanalitycznym, „Nowiny Psychologiczne”, nr 2, s. 39–54.
Google Scholar

Maniecka‑Aleksandrowicz B., Domeracka‑Kołodziej A., 2004, Dysfonia i chrypka, „Magazyn Otolaryngologiczny”, t. I, nr 9, s. 17–25.
Google Scholar

Nagel J.J., Himle D.P., Papsdorf J.D., 1989, Cognitive‑behavioural treatment of musical performance anxiety, „Psychology of Music”, vol. XVII, No. 1, s. 12–21.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0305735689171002

Osborne M.S., Kenny D.T., Holsomback R., 2005, Assessment of music performance anxiety in late childhood: A validation study of the Music Performance Anxiety Inventory for Adolescents, „International Journal of Stress Management”, vol. XII, No. 4, s. 312–330.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/1072-5245.12.4.312

Papageorgi I., 2022, Prevalence and predictors of music performance anxiety in adolescent learners: contributions of individual, task‑related and environmental factors, „Musicae Scientiae”, vol. XVI, No. 1, s. 101–122.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/1029864920923128

Raducanu C.A., 2010, Performance anxiety in piano playing, [w:] V. Munteanu, R. Raducanu, G. Dutica, A. Croitoru, V.E. Balas (red.), AMTA’10 Proceedings of the 11th WSEAS International conference Acoustics & Music: theory & applications, Wisconsin: World Scientific and Engineering Academy and Society (WSEAS) Stevens Point, s. 186–189.
Google Scholar

Ricci‑Maccarini A., De Maio V., Murry T., Schindler A., 2013, Development and validation of the children’s voice handicap index–10 (CVHI–10), „Journal of Voice”, vol. XVII, No. 2, s. 258.e23–258.e28.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jvoice.2012.10.006

Rubin J.S., Greenberg M., 2002, Psychogenic voice disorders in performers: a psychodynamic model, „Journal of Voice”, vol. XVI, No. 4, s. 544–548.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0892-1997(02)00129-7

Ryan C., 2005, Experience of musical performance anxiety in elementary school children, „International Journal of Stress Management”, vol. XII, No. 4, s. 331–342.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/1072-5245.12.4.331

Salmon P.G., 1990, A psychological perspective on musical performance anxiety: a review of the literature, „Medical Problems of Performing Artists”, vol. V, No. 1, s. 2–11.
Google Scholar

Scech M., 2021, Emotional stress as a risk factor of voice disorders in professional singers, „Pomeranian Journal of Life Sciences”, vol. LXVII, No. 2, s. 55–62.
Google Scholar

Shyam S.S., Elizabeth Joy I., 2016, Public speaking skills, Kochi: ICAR‑Central Marine Fisheries Research Institute.
Google Scholar

Silvers J.A., McRae K., Gabrieli J.D., Gross J.J., Remy K.A., Ochsner K.N., 2012, Age‑related differences in emotional reactivity, regulation, and rejection sensitivity in adolescence, „Emotion”, vol. XII, No. 6, s. 1235–1247.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/a0028297

Szulc M., Olszak A., 2012, Wybrane psychologiczne wyznaczniki tremy koncertujących muzyków profesjonalistów i amatorów, „Estetyka i Krytyka”, t. XXV, nr 2, s. 201–230.
Google Scholar

Tokarz A., Kaleńska J., 2005, Skala Samopoczucia Muzyka przed Występem Andrew Steptoe’a, Helen Fidler – wstępne opracowanie wersji polskiej, „Psychologia Rozwojowa”, t. X, nr 1, s. 125–134.
Google Scholar

Tuz‑Hrycyna N., Sielska‑Badurek E., 2017, Adaptacja i walidacja polskiej wersji językowej testów CVHI–10 oraz CVHI–10‑P, „Otorynolaryngologia – Przegląd Kliniczny”, t. XVI, nr 1, s. 19–25.
Google Scholar

Winkler R., 2006, Wystąpienie jako forma komunikowania, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, nr 715, s. 49–63.
Google Scholar

Zalewska S., 2002–2003, Psychopedagogiczne uwarunkowania rozwoju mowy u dziecka, „Studia Gdańskie”, t. XV–XVI, s. 173–179.
Google Scholar