Tax Base Estimation of Income – The Proposal of Selected Changes

Radosław Witczak

doi:10.18778/2391-6478.4.48.10

Authors

Radosław Witczak Faculty of Economics and Sociology, University of Lodz https://orcid.org/0000-0002-9746-0016

DOI:

https://doi.org/10.18778/2391-6478.4.48.10

Keywords:

tax fraud, the estimation of tax base, income taxes, transfer prices

Abstract

The purpose of the article. One of the measures to combat tax fraud is estimation of the tax base. The provisions point out the reasons and rules of estimating of the tax base. Polish legislation provides tax authorities with a list of six tax base estimation methods they can use. In cases when none of these methods is applicable, tax authorities may use other methods serving the same purpose, but the law (the Tax Ordinance Act) does not indicate what these methods should be. The aim of the article is to propose the changes to the tax base estimation in the Tax Ordinance Act.

Methodology. The descriptive study including critical attitude to the legal acts and literature was used to solve the research problem.

Results of the research. It would be advisable to introduce legislative changes such as: specifying estimation methods in the regulation, applying the production method, amending regulations regarding exemptions from estimating the tax base, using the method of determining income based on incurred expenses versus undisclosed sources of income, procedural changes.The legislative forms of change were discussed.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Act of July 26, 1991 on Personal Income Tax (Journal of Laws 2021, item 1128).
Google Scholar

Act of August 29, 1997 Tax Ordinance (Journal of Laws 2025, item 111).
Google Scholar

Act of October 1, 2002 Abgabenordnung (BGBl. I S. 3866; 2003 I S. 61)
Google Scholar

Adamiak, B., Borkowski, J., Mastalski, R., & Zubrzycki, J. (2016). Ordynacja podatkowa. Komentarz 2016. Oficyna Wydawnicza „Unimex”. Wrocław.
Google Scholar

Andrzejak, P. et al. (2025). Kontrole w firmach. Gremi Media SA. Warszawa.
Google Scholar

Babiarz, S. et al. (2011). Ordynacja podatkowa: komentarz. Wydawnictwo Prawnicze „LexisNexis”. Warszawa.
Google Scholar

Bartosiewicz, A., & Kubacki, R. (2008). Rzetelność ksiąg rachunkowych a prawo podatkowe, karne i karne skarbowe, Rachunkowość, No 7.
Google Scholar

Bartosiewicz, A., & Kubacki, R. (2008). Wadliwość ksiąg rachunkowych a prawo podatkowe, karne i karne skarbowe, Rachunkowość, No 8.
Google Scholar

Bartosiewicz, A., & Kubacki, R. (2013). PIT. Komentarz. wyd. II, LEX. electronic edition.
Google Scholar

Brzeziński, B. et al. (2007). Ordynacja podatkowa. Komentarz T.1. Dom Organizatora. Toruń.
Google Scholar

BFH-Urteil of 8. November 1989 (X R 178/87) BStBl. 1990 II S. 268, http://www.bfh.simons-moll.de/bfh_1990/XX900268.HTM
Google Scholar

Cravens, K. (1997). Examining the Role of Transfer Pricing as a Strategy for Multinational Firms. International Business Review, No 5.
Google Scholar

Durczyńska, M. (2015). Szacowanie podstawy opodatkowania w świetle przepisów ordynacji podatkowej. Finanse i Prawo Finansowe, No1.
Google Scholar

Dzwonkowski, H. (n.d). Księgi podatkowe jako dowód w postępowaniu podatkowym. ABC. https://sip-1lex-1pl-1004153ei5161.han3.lib.uni.lodz.pl/#/publication/469833033/dzwonkowski-henryk-ksiegi-podatkowe-jako-dowod-w-postepowaniu-podatkowym?keyword=Dzwonkowski&cm=SREST
Google Scholar

Dzwonkowski, H. (ed.) (2009). Opodatkowanie dochodów nieujawnionych. Praktyka postępowania podatkowego i odpowiedzialność karna skarbowa. Difin. Warszawa.
Google Scholar

Dzwonkowski, H., Huchla, A., & Kosikowski, C. (2003). Ustawa Ordynacja podatkowa. Komentarz. ABC. electronic edittion.
Google Scholar

Dzwonkowski, H. (2012). Zasady ogólne opodatkowania a szacowanie kosztów – prawna czy „arytmetyczna” podstawa opodatkowania?. Monitor Podatkowy, No 1.
Google Scholar

Ernst Young, Transfer Pricing – 1997 (1998). Global Survey, International Transfer Pricing Journal, No 1.
Google Scholar

Etel, L. (ed.) (2025). Ordynacja podatkowa. Tom I. Zobowiązania podatkowe. Art. 1-119zzk. Komentarz aktualizowany. LEX. art. 23, electronic edittion.
Google Scholar

Ginter, M.(2015). Efektywność szacowania podstawy opodatkowania. Ekonomia XXI wieku, No 2.
Google Scholar

Hudzicka, M. (2003). Nierzetelne prowadzenie ksiąg podatkowych. Monitor Prawniczy, No 4.
Google Scholar

Huchel, U. (1994). Schaetzungen im Steuerstrafverfahren. X. Diet, Altusried.
Google Scholar

Iwińska, R., Kaczmarek, M. J., Maruchin, W., & Modzelewski, K., (2008). 12. Nierzetelność ksiąg rachunkowych. In: R.Iwińska, M.J. Kaczmarek, W. Maruchin & K. Modzelewski. Leksykon CIT 2008. Lex. Warszawa. electronic edittion.
Google Scholar

judgment WSA w Poznaniu of 2. March 2022, I SA/Po 606/21, LEX No, 3335386.
Google Scholar

judgment WSA w Łodzi of 20. March 2013, I SA/Łd 936/12, LEX, No 1301064.
Google Scholar

judgment WSA we Wrocławiu of 18. April 2013., I SA/Wr 252/13 w LEX, No 1330302
Google Scholar

judgment NSA of 1. September 2020 r., II FSK 1838/18, LEX, No 3064257.
Google Scholar

judgment BFH-Urteil of 8. November 1989, (X R 178/87) BStBl. 1990 II S. 268, http://www.bfh.simons-moll.de/bfh_1990/XX900268.HTM
Google Scholar

judgment Niedersächsisches Finanzgericht Urteil of 15. March 2007, Az.: 10 K 560/00, http://www.nwb.de/finanzgericht/NFG/volltexte/2007/Maerz/10_K_560_00.doc
Google Scholar

Jaeger, H. (1987). Die Bewertung von konzerninternen Lieferungen und Leistungen in der operativen Planung. Phisica Verlag. Heidelberg.
Google Scholar

Klein, W., Nahl, F., Zschiegner, H., & Klein, K. (1983). Konzernrechnungslegung und Konzernverrechnunspreise. Verlag Stuttgart. Stuttgart.
Google Scholar

Kłosińska, A. (2020). Szacowanie podstawy opodatkowani. Wydawnictwo UŁ. Łódź.
Google Scholar

Kosieradzki, T., Piekarz, R., & Rynkowska, A. (2019). Ceny transferowe 2019. Mechanizmy, dokumentacje, raportowanie. Warszawa. Lex. electronical edition.
Google Scholar

Kosikowski, C., & Etel, L., (ed.) (2013). Ordynacja podatkowa. Komentarz. Lex. electronic edition.
Google Scholar

Kuehn, R., & von Wedelsaedt, A., (2018). Abgabenordnung und Finanzgerichtsordnung. Schaeffer-Poeschel Verlag. Stuttgart.
Google Scholar

Mariański, A. (ed.) (2023). Ordynacja podatkowa. Komentarz 2. Legalis. electronic edition.
Google Scholar

Mariański, A., Strzelec, D., & Wilk, M. (2012). Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz. LEX. electronic edition.
Google Scholar

Marciniuk, J. (ed.) (2016). Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz. Legalis. electronic edition.
Google Scholar

Niedersächsisches Finanzgericht Urteil of 15. March 2007, Az.: 10 K 560/00, http://www.nwb.de/finanzgericht/NFG/volltexte/2007/Maerz/10_K_560_00.doc
Google Scholar

O’Shaughnessy, M. (2003). Ceny transferowe. C.H. Beck. Warszawa.
Google Scholar

Schneider, K. (2007). Błędy i oszustwa w dokumentach finansowo-księgowych. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. Warszawa.
Google Scholar

Siegfried, G. (1992). Verrechnungspreise im nationalen und internationalen Steuerrecht. Wirtschaftswissenschaftliches Studium, No 5.
Google Scholar

Strzelec, D. (2015). Pojęcie wydatku na potrzeby opodatkowania dochodów nieujawnionych. Monitor Podatkowy, No 10.
Google Scholar

UNTACT (1997). Transfer Pricing Regulations and Transnational Cooperation Practices: Guidance for Developing Countries. International Transfer Pricing Journal, No 6.
Google Scholar

Witczak, R. (2013). Niemieckie przepisy w zakresie szacowania podstawy opodatkowania w ordynacji podatkowej – wnioski dla Polski- wybrane aspekty. In: E. Walińska (ed.). Ekonomia i zarządzanie w teorii i praktyce. Współczesne problemy finansów, rachunkowości i zarządzania. Wydział Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
Google Scholar

Witczak, R. (2014a). Dokumentowanie kosztów a odstąpienie od szacowania w podatkach dochodowych w świetle orzecznictwa NSA. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, V. XV, No 10.
Google Scholar

Witczak, R. (2014b). Ocena nieprawidłowości w zastosowaniu metod szacowania podstawy opodatkowania dochodu w świetle orzeczeń NSA w 2013r. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, No. 346.
Google Scholar

Witczak, R. (2014c). Szacowanie podstawy opodatkowania w podatkach dochodowych w świetle orzecznictwa NSA – wyniki badań. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, No. 68.
Google Scholar

Witczak, R. (2014d). Wykorzystanie innych dowodów jako metoda szacowania w ramach odstąpienia od szacowania dochodu. In: E. Walińska & P. Urbanek (ed.). Ekonomia, finanse i nauki o zarządzaniu wobec wyzwań współczesnych gospodarek. Uniwersytet Łódzki. Łódź.
Google Scholar

Witczak, R. (2015a). The use of tax base estimation methods for income tax purposes in the light of research. Acta Universitatis Lodziensis Folia Oeconomica, No. 310.
Google Scholar

Witczak, R. (2015b). Wykorzystanie metod szacowania podstawy opodatkowania w podatkach dochodowych w świetle orzeczeń NSA w 2014 r. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, V. XVI, No 8, Part I.
Google Scholar

Witczak, R. (2016a). The use of estimation method based on expenses for physicians’ income calculation. The Humanities and Social Sciences Review, 5(02).
Google Scholar

Witczak, R. (2016b). The incorrectness of estimating of tax base in income taxes in the verdicts of Supreme Administrative Court in 2014 in Poland. In: J. Krajiček, K. Urbanovsky & J. Nešleha (eds.), European Financial Systems 2016. Proceedings of the 13th International Scientific Conference. Masaryk University. Brno.
Google Scholar

Witczak, R. (2016c). Nieprawidłowości w stosowaniu szacowania podstawy opodatkowania w podatkach dochodowych w świetle orzecznictwa NSA w 2015 r. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, V. XVII, No 9, Part I.
Google Scholar

Witczak, R. (2017a). The selected issues of tax legislation on the use of estimation method based on expenses for physicians’ income calculation in the case of tax fraud in Poland. In: J. Nešleha, T. Plíhal & K. Urbanovský (eds.) European financial systems 2017. Proceedings of the 14th international scientific conference. Brno.
Google Scholar

Witczak, R. (2017b). The Use of different Methods of the Tax Base Estimation in the Light of SAC Ruling in 2014, Entrepreneurship and Management Vol XVIII, No1, Part 1.
Google Scholar

Witczak, R. (2018a). Dokumentowanie kosztów w szacowaniu podstawy opodatkowania w podatkach dochodowych w świetle orzecznictwa NSA, Studia Ekonomiczne Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, No 363.
Google Scholar

Witczak, R. (2018b). The Use of Different Methods of the Tax Base Estimation in Income Taxes in the Light of SAC Rulings in 2017 in Poland. In: J. Nešleha, F. Hampl & M. Svoboda (eds.) European Financial Systems 2018. Proceedings of the 15th International Scientific Conference. Brno. http://www.boden-wand-decke.de/data/beitrag/News-Betriebspruefung-Geldverkehrsrechnung-Riegel-vorgeschoben_2585914.html
Google Scholar

Żuk, E., (2001). Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi – wybrane aspekty. Doradca Podatnika, Podatek dochodowy od osób prawnych, No. 28.
Google Scholar