Budżet obywatelski i jego rola w procesie przebudowy miejskiej – studium przypadku miasta Łódź
DOI:
https://doi.org/10.18778/2391-6478.4.40.06Słowa kluczowe:
rewitalizacja, partycypacja społeczna, budżet obywatelskiAbstrakt
Cel artykułu/hipoteza: Celem artykułu jest ocena roli i znaczenia budżetu obywatelskiego w szeroko pojętych procesach odbudowy zdegradowanej tkanki miejskiej w latach 2016–2023. W artykule postawiona została hipoteza badawcza, że budżet obywatelski, jako zaawansowana forma partycypacji społecznej, nieograniczająca się wyłącznie do informowania czy konsultacji społecznych, jest narzędziem wspomagającym realizację podejmowanych w mieście procesów rewitalizacyjnych. Do weryfikacji zaproponowanej hipotezy pomocne stały się postawione pytania badawcze: 1) Czy budżet obywatelski wspomaga procesy rewitalizacji? 2) Jakie rodzaje projektów zgłaszanych w ramach budżetu obywatelskiego wpisują się działania rewitalizacyjne? 3) Jak narzędzie jakim jest budżet obywatelski w rewitalizacji postrzegają interesariusze i inicjatorzy procesu rewitalizacji?
Metodyka: Badania dotyczyły przeglądu literatury oraz analizy danych liczbowych i informacji dotyczących projektów rewitalizacyjnych, które można odnaleźć w budżecie obywatelskim Łodzi. W badaniu wykorzystany został także autorski kwestionariusz ankietowy przeprowadzony wśród mieszkańców.
Wyniki/Rezultaty badania: Stwierdzono, że łódzki budżet obywatelski przyczynił się do zrealizowania szeregu projektów rewitalizacyjnych. Wysoka świadomość obywatelska mieszkańców oraz ich znajomość potrzeb otoczenia umożliwia realizację tych projektów w obszarach, gdzie stan tkanki miejskiej jest krytyczny. Dzięki budżetowi obywatelskiemu mieszkańcy miasta mieli i mają możliwość dokonania zmian w swoim najbliższym otoczeniu. Mogą realizować najważniejsze z punktu widzenia potrzeb lokalnych inwestycje.
Pobrania
Bibliografia
Ashworth G.J. (1991), Heritage Planning: Conservation as The Management of Urban Change, Geo Press.
Google Scholar
Bernat S. (2019), Budżet obywatelski jako narzędzie kształtowania krajobrazu na przykładzie miast uzdrowiskowych, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, No. 41(1).
Google Scholar
Bieńkowska D. (1996), Regionalne zróżnicowanie aktywności obywatelskiej, [w:] Partycypacja obywatelska w życiu społeczności lokalnej. Stan, bariery, rekomendacje, red. G. Prawelska-Skrzypek, Fundacja Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji.
Google Scholar
Błaszak M. (2019), Budżet obywatelski w Polsce i dylematy z nim związane, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny. Brzeziński K. (2021), Budżet obywatelski jako mechanizm społecznego wytwarzania przestrzeni miejskiej, Przegląd Socjologiczny, 70(4).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.26485/PS/2021/70.4/3
Burchard-Dziubińska M. (2016), Budżet obywatelski jako narzędzie realizacji rozwoju zrównoważonego na poziomie lokalnym – przykład Łodzi, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego.
Google Scholar
Citizens' budget in Polish cities (2019), https://www.miasto2077.pl/wp-content/up-loads/2019/03/Raport-Budz%CC%87ety-Obywatelskie-w-polskich-miastach.pdf [Accessed:15.10.2023].
Google Scholar
Czyż K. (2007), Społeczeństwo obywatelskie jako wyznacznik państwa demokratycznego, Zeszyty naukowe zakładu europeistyki Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, nr 3.
Google Scholar
Dworakowska M. (2014), Rola i znaczenie budżetu partycypacyjnego w rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, [w:] J. Osiński, J.Z. Popławska (red.), Oblicza społeczeństwa obywatelskiego – Państwo. Gospodarka. Świat, Warszawa: SGH.
Google Scholar
Gralak K. (2018), Partycypacja społeczna i jej znaczenie w rozwoju turystyki, Zeszyty Naukowe, Turystyka i Rekreacja, nr 21.
Google Scholar
Hajdys D., Ślebocka M. (2021), Rewitalizacja miast we współpracy z podmiotem prywatnym w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, Kraków-Legionowo: edu-Libri.
Google Scholar
Hołuj D., Legutko-Kobus P. (2018), Partycypacja jako element rewitalizacji (przykłady miast z województwa małopolskiego i mazowieckiego), Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 365.
Google Scholar
Jasiecki K. (2015), Problemy partycypacji społecznej w Polsce i ich wpływ na politykę publiczną, Studia z Polityki Publicznej, nr 3(7).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.33119/KSzPP.2015.3.5
Kalisiak-Mędelska M. (2015), Partycypacja społeczna na poziomie lokalnym jako wymiar decentralizacji administracji publicznej w Polsce, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-412-9
Kębłowski W. (2013), Budżet partycypacyjny, Krótka instrukcja obsługi, Instytut Obywatelski, Warszawa.
Google Scholar
Kopeć M. (2011), Finansowanie projektów rewitalizacyjnych, Warszawa: C.H. Beck
Google Scholar
Leśniewska-Napierała K. (2019), Budżet obywatelski jako nowy instrument partycypacji społecznej na obszarach wiejskich w Polsce, Studia Obszarów Wiejskich, nr 53.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.7163/SOW.53.6
Markowski T. (2007), Rynkowe podstawy procesów rewitalizacji miast, [w:] Rewitalizacja miast w Polsce. Pierwsze doświadczenia, red. P. Lorens, Warszawa: Wydawnictwo Urbanista.
Google Scholar
Michalska-Żyła A., Brzeziński K. (2017), Budżet partycypacyjny jako mechanizm współrządzenia miastem, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, SECTIO – Po-litologia, Vol. 24, No 2.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.17951/k.2017.24.2.205
Noworól K. (2020), Wyzwania partycypacji w zarządzaniu publicznym, Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar
Niklewicz K. (2014), Budżety obywatelskie w kontekście wyborów samorządowych: szansa czy ryzyko?, Kwartalnik Naukowy OAP UW „e-Politikon”.
Google Scholar
Nowak S., Szczerbowski M., Franczak A. (2012), Wpływ rewitalizacji na społeczny i turystyczny rozwój obszarów poprzemysłowych województwa śląskiego, [w:] Regionalne i lokalne strategie rozwoju turystyki: materiały i studia, red. S.Nowak, Wydawnictwo AWF w Katowicach.
Google Scholar
Parysek J. (2016), Rewitalizacja jako problem i zadanie własne polskich samorządów lokalnych, Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, nr 33.
Google Scholar
Pytlik B. (2017), Budżet partycypacyjny w Polsce. Ewolucja i dylematy, Studia z Polityki Publicznej, nr 1(2017).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.33119/KSzPP.2017.1.6
Rzeńca A., Sobol A. (2018), Budżet obywatelski jako instrument kształtowania przestrzeni miasta – przykład Łodzi i Katowic, Biuletyn Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju.
Google Scholar
Szaranowicz-Kusz M. (2014), Budżet partycypacyjny. Jak mieszkańcy mogą współdecydować o budżecie miasta?, Fundacja Pole Dialogu.
Google Scholar
Sikorski D. (2010), Rewitalizacja jako szansa poprawy wizerunku i bezpieczeństwa małego miasta na przykładzie Góry, [w:] Transformacja funkcji miejskich w ośrodkach lokalnych, red. K. Heffner, A. Polko., Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
Google Scholar
Szczap A. (2006), Koncepcja społeczeństwa obywatelskiego w filozofii społecznej liberalizmu i komunitaryzmu (praca doktorska), Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski.
Google Scholar
Ślebocka M. (2021), Społeczny aspekt rewitalizacji – studium przypadku miasta Łodzi, Finanse i Prawo Finansowe, 2(30).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/2391-6478.2.30.10
Ślebocka M. (2022), Revitalization microprojects: how the civic budget supports regeneration activities in cities: the Łódź city case study, Ekonomia i Prawo – Economics and Law, nr 21(4).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/EiP.2022.041
Turowski J. (2000), Socjologia: małe struktury społeczne, Katolicki Uniwersytet Lubelski.
Google Scholar
Wójcicki M. (2020), Pojęcia, istota i formy partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego, Wyzwania partycypacji w zarządzaniu publicznym, Monografie i Studia Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Ziora M. (2016), Upadek miasta i polityka odnowy. Studium socjologiczne na przykładzie Bytomia, Studio Noa Ireneusz Olsza.
Google Scholar
Ustawa o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. (Dz.U. z 2015. Poz.777).
Google Scholar
(www1) https://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/24-kawalki-miasta-gra-miejska-o-budze-cie-obywatelskim-id65905/2023/10/5/ [Accessed: 20.10.2023].
Google Scholar
(www2) https://documents1.worldbank.org/curated/en/604951468739447676/pdf/multi-page.pdf [Accessed: 15.10.2023].
Google Scholar
(www3) https://www.planergia.pl/post/dobre-projekty [Accessed: 01.11.2023].
Google Scholar
(www4) https://uml.lodz.pl/budzet-obywatelski/lbo-20212022/ [Accessed: 10.10.2023].
Google Scholar
(www5) https://uml.lodz.pl/budzet-obywatelski/ [Accessed: 10.10.2023].
Google Scholar
(www6) https://bp.partycypacjaobywatelska.pl/wp-content/ [Accessed: 30.09.2023].
Google Scholar
(www7) https://uml.lodz.pl/files/public/user_upload/Gminny [Accessed: 09.09.2023].
Google Scholar
(www8) https://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/od-kwietnia [Accessed: 09.09.2023].
Google Scholar
(www9) https://www.transport-publiczny.pl/wiadomosci/lodzka-reforma-komunikacyjna [Accessed: 09.09.2023].
Google Scholar
(www10) https://rewitalizacja.uml.lodz.pl/files/public/ [Accessed: 10.09.2023].
Google Scholar
(www11) https://zzm.lodz.pl/zarzad-zieleni-miejskiej/zielen/parki-i-zielence/teznie-solan-kowe/ [Accessed: 06.06.2023].
Google Scholar
(www12) https://www.nik.gov.pl/plik/id,21186,vp,23818.pdf [Accessed: 30.07.2023].
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.