Szata roślinna łąk w dolinie Pisi

Autor

  • Leszek Kucharski Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Zakład Ochrony Przyrody
  • Błażej Chmielecki

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-8403.06.09

Słowa kluczowe:

flora, roślinność, łąki, dolina Pisi

Abstrakt

Łąki pokrywają ponad 50% powierzchni doliny Pisi. Ich florę tworzy około 200 gatunków roślin naczyniowych, z których około 150 można uznać za typowe dla tych siedlisk. W dolinie odnotowano 14 gatunków uznanych za chronione i zagrożone. Roślinność użytków zielonych doliny Pisi tworzy przynajmniej 15 półnaturalnych zbiorowisk należących do czterech klas. Dominują zbiorowiska z klasy Molinio-Arrhenatheretea, wśród nich odnotowano rzadkie i zagrożone: Molinietum caeruleae, Caricetum cespitosae oraz Arrhenatheretum elatioris. Na uwagę zasługują także użytkowane łąkarsko fitocenozy Caricetum distichae. Występujące w dolinie Pisi zespoły łąkowe są w znacznym stopniu przekształcone w wyniku intensywnych metod gospodarowania i znacznych zmian w siedliskach, na których występują. Wśród nich pięć uznano za zbiorowiska silnie zagrożone.

Bibliografia

Barabasz B., Zmiany roślinności łąk w północnej części Puszczy Niepołomickiej w ciągu 30 lat, „Studia Naturae” 1997, Vol. 43.
Google Scholar

Braun-Blanquet, J., Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetationskunde, Springer Verl., Wien–New York 1964.
Google Scholar

Chmielecki B., Kucharski L., Walory przyrodnicze i kulturowe doliny Pisi, „Biuletyn Uniejowski” 2016, t. 5.
Google Scholar

Denisiuk Z., Roślinność łąk turzycowych w dolinie Warty (klasa Scheuchzerio-Caricetea fuscae), PTPN, „Pr. Kom. Nauk Rol. i Kom. Nauk Leśn.” 1967, vol. 23(2).
Google Scholar

Dzwonko Z., Przewodnik do badań fitosocjologicznych, Wyd. Sorus, Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Poznań 2007.
Google Scholar

Faliński J.B., Przewodnik do długoterminowych badań ekologicznych, Vademecum Geobotanicum, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2001.
Google Scholar

Falkowski M., Skolimowski M., Gospodarka łąkowa w Wielkopolsce, Poradnik Gospodarski, Poznań 1969.
Google Scholar

Filipek J., Projekt klasyfikacji roślin łąkowych i pastwiskowych na podstawie liczb wartości użytkowej, „Post. Nauk Rol.” 1973, Vol. 4.
Google Scholar

Gembarzewski H., Ekologiczna i florystyczna charakterystyka wybranych pastwisk kwaterowych regionu kłodzkiego, „Studia Naturae”, ser. A 1972, vol. 15.
Google Scholar

Głowacki Z., Zbiorowiska psammofilne klasy Sedo-Scleranthetea Wysoczyzny Siedleckiej i terenów przyległych na tle ich zasięgów, Wyd. WSRP, Siedlce 1988.
Google Scholar

Grynia M., Charakterystyka geobotaniczna i znaczenie łąk rajgrasowych w Wielkopolsce, „Zesz. Probl. Post. Nauk Rol.” 1987, vol. 308.
Google Scholar

Grynia M. (red.), Łąkarstwo, Wyd. AR. w Poznaniu, Poznań 1995.
Google Scholar

Grynia M., Kryszak A., Grzelak M., Wartość gospodarcza zbiorowisk łąkowo-pastwiskowych w dolinie Samy Leszczyńskiej, „Rocz. AR Poznań” 1993, vol. 251, Rol. nr 93.
Google Scholar

Halladin-Dąbrowska A., Zmienność populacji Deschampsia caespitosa w zależności od sposobu użytkowania łąk, praca doktorska, Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin UŁ, Łódź 2014.
Google Scholar

Huhta A.-P., Vegetation changes in semi-natural meadows after abandanment in coastal northern Finland, „Nord. J. Bot.” 1997, vol. 16.
Google Scholar

Jakubowska-Gabara J., Kucharski L., Ginące i zagrożone gatunki flory naczyniowej zbiorowisk naturalnych i półnaturalnych Polski Środkowej, „Fragm. Flor. Geobot. Ser. Polonica” 1999, Vol. 5.
Google Scholar

Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K., Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, Kraków 2016.
Google Scholar

Kącki Z., Załuski T., Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion), [w:] Murawy, łąki, ziołorośla, wrzosowiska, zarośla. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 3, red. J. Herbich, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004.
Google Scholar

Kryszak A., Różnorodność florystyczna zespołów łąk i pastwisk klasy Molinio-Arrhenatheretea R.Tx. 1937 w Wielkopolsce w aspekcie ich wartości gospodarczej, „Rocz. AR Poznań.”, Rozpr. Nauk. 2001, nr 314.
Google Scholar

Kryszak A., Grynia M., Kryszak J., Ważniejsze kierunki sukcesji łąk na terenach przekształconych antropogenicznie w dolinie Baryczy, „Roczniki Gleboznawcze” 2004, Vol. 55(2).
Google Scholar

Kucharski, L., Szata roślinna gleb hydrogenicznych Kujaw Południowych. III Zespoły i zbiorowiska roślinne łąk, torfowisk i zarośli, „Acta Univ. Lodz., Folia Bot.” 1996, nr 11.
Google Scholar

Kucharski L., Szata roślinna łąk Polski Środkowej i jej zmiany w XX stuleciu, Wyd. UŁ, Łódź 1999.
Google Scholar

Kucharski L., Naturalna i półnaturalna roślinność nieleśna, [w:] Szata roślinna Polski środkowej, red. J.K. Kurowski, Towarzystwo Ochrony Krajobrazu, Wyd. EKO–GRAF, Łódź 2009.
Google Scholar

Kucharski L., Szata roślinna terenu górniczego złoża Koźmin – jej zmiany i możliwości ochrony, „Prace i Studia Geograficzne” 2010, Vol. 44.
Google Scholar

Kucharski L., Roślinność łąkowa środkowej Polski na przełomie XX i XXI wieku – jej stan, kierunki zmian i ochrona, „Ekologia i Technika” 2012, vol. 20(1).
Google Scholar

Kucharski L., Kopeć D. (red.), Pradolina Bzury–Neru. Monografia przyrodnicza obszaru Natura 2000, Towarzystwo Przyrodników Ziemi Łódzkiej, Łódź 2014.
Google Scholar

Kucharski L., Michalska-Hejduk, D., Przegląd zbiorowisk łąkowych z klasy Molinio-Arrhenatheretea stwierdzonych w Polsce, „Wiad. Bot.” 1994, nr 1–2.
Google Scholar

Kucharski L., Michalska-Hejduk D., Kopeć D., Ekstensywnie użytkowane łąki świeże Arrhenatherion elatioris (Br.-Bl. 1925) Koch 1926, [w:] Czerwona księga roślin województwa łódzkiego. Zagrożone rośliny naczyniowe. Zagrożone zbiorowiska roślinne, red. R. Olaczek, Ogród Botaniczny w Łodzi, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2012.
Google Scholar

Kucharski L., Perzanowska J., Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatheretum elatioris), [w:] Murawy, łąki, ziołorośla, wrzosowiska, zarośla. Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 3, red. J. Herbich, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004.
Google Scholar

Lorens B., Przemiany roślinności doliny Wieprza w Roztoczańskim Parku Narodowym, „Inżynieria Ekologiczna” 2012, nr 29.
Google Scholar

Matuszkiewicz W., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Google Scholar

Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., Flowering plant and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków 2002.
Google Scholar

Nowiński, M., Polskie zbiorowiska i turzycowe, szkic fitosocjologiczny, PWRiL, Warszawa 1967.
Google Scholar

Nowiński M., Użytki trawiaste świata pod względem przyrodniczym i gospodarczym, [w:] Łąkarstwo i gospodarka łąkowa, red. M. Falkowski, PWRiL, Warszawa 1983.
Google Scholar

Ochyra R., Żarnowiec J., Bednarek-Ochyra H., Census Catalogue of Polish Mosses. Katalog mchów Polski, Polish Academy of Sciences, Institute of Botany, Kraków 2003.
Google Scholar

Olaczek R., Zespoły szuwarowe i turzycowe dolin Bzury i Zianu, „Zeszyty Naukowe UŁ, Ser. II” 1967, nr 23.
Google Scholar

Pawłowski B., Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania, [w:] Szata roślinna Polski, t. 1, red. W. Szafer, K. Zarzycki, PWN, Warszawa 1977.
Google Scholar

Pawłowski B., Zarzycki K., Zespoły łąkowe i wrzosowiskowe, [w:] Szata roślinna Polski, t. 1, red. W. Szafer, K. Zarzycki, PWN, Warszawa 1977.
Google Scholar

Pott R., The origin of grassland plant species and grassland communities in Central Europe, „Fitosociologia” 1995, Vol. 29.
Google Scholar

Ralska-Jasiewiczowa M., Prehistoric man and natural vegetation: the usefulness of pollen evidence in interpretation of man-made changes, „Memorabilia Zoologica” 1982, nr 37.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U., z 2014 r., poz.1409).
Google Scholar

Sienkiewicz-Paderewska D., Zbiorowiska roślinne z klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis Klika in Klika et Novak 1941 występujące na trwałych użytkach zielonych w Parku Krajobrazowym „Podlaski Przełom Bugu”, „Łąkarstwo w Polsce” 2010, nr 13.
Google Scholar

Trąba C., Florystyczna i rolnicza charakterystyka łąk i pastwisk w dorzeczu Łabuńki, Wyd. AR w Lublinie, Rozpr. Nauk. 1994, vol. 163.
Google Scholar

Trąba C., Wartość paszowa siana zespołu Holcetum lanati z niektórych dolinach rzecznych Zamojszczyzny, „Zesz. Nauk. AR Kraków” 1998, vol. 340, Rol. nr 35.
Google Scholar

Trąba C., Łąki zespołu Holcetum lanati Issler 1936 w niektórych dolinach rzecznych Zamojszczy­zny, „Zesz. Nauk AR Kraków” 1999, vol. 361, Rol. nr 36.
Google Scholar

Trąba C., Rogut K., Zróżnicowanie zbiorowisk muraw psammofilnych w południowo-wschodniej Polsce, „Woda–Środowisko–Obszary Wiejskie” 2013, vol. 13(1).
Google Scholar

Westhoff V., Maarel E. van der, The Braun-Blanquet approach, [w:] Ordination and Classification of Vegetation, red. R.W. Whittaker, „Handb. Veget. Sci.” 1973, nr 5.
Google Scholar

Wolański P., Trąba C., Skład florystyczny i wartość pokarmowa runi ekstensywnych łąk kłosówkowych na Pogórzu Dynowskim, „Fragm. Agron.” 2010, vol. 27(4).
Google Scholar

Zając A., Zając M. (red.), Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Nakł. Pracowni Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2017-11-21

Jak cytować

Kucharski, L., & Chmielecki, B. (2017). Szata roślinna łąk w dolinie Pisi. Biuletyn Uniejowski, 6, 131–158. https://doi.org/10.18778/2299-8403.06.09

Numer

Dział

Articles