Biuletyn Uniejowski

Od Redakcji

Marta Borowska-Stefańska, Edyta Masierek — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

Przykłady aktywności Stowarzyszenia „InfiorItalia” w roku 2022

Andrea Melilli — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

Służba na dworze królewskim drogą do kasztelanii spycimierskiej na przykładzie nominacji z lat 1483–1496

Jędrzej Tomasz Kałużny — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

W ostatnich dwóch dekadach XV w. urząd kasztelana spycimierskiego powierzany był dworzanom konnym władców Polski Kazimierza Jagiellończyka i Jana Olbrachta. Urząd kasztelana sprawowali wówczas między innymi: Rafał Leszczyński, Mikołaj Bronowski, Mikołaj Lubrański i Jan Jarand Brudzewski. Wchodzili oni w skład chorągwi nadwornej i tworzyli tym samym bezpośrednie otoczenie monarchów. Sprawując funkcje dworzan konnych, należeli do osobistego oddziału królewskiego, prowadząc swoje konne poczty.

Wstępne wyniki ratowniczych archeologicznych badań wykopaliskowych, przeprowadzonych na stanowisku nr 36 (AZP 62-45/177) w miejscowości Spycimierz (gmina Uniejów)

Jakub Śliwiński — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

W artykule przedstawiono wstępne wyniki wykopaliskowych badań archeologicznych, przeprowadzonych w 2021 r. na obszarze stanowiska nr 36 w Spycimierzu. Rys historyczny miejscowości, historia badań oraz analiza przemian topograficznych interesującej nas części Spycimierza omówione zostały w artykule pt. Zarys historii przemian topograficznych przykościelnej części Spycimierza (gmina Uniejów), opublikowanym w 10 tomie „Biuletynu Uniejowskiego”. Z tego względu skupię się na opisaniu podjętych czynności terenowych oraz przybliżeniu ich rezultatów.

Obraz historii sokolnictwa w kontekście badań nad dziejami grodu Spycimierz

Mateusz Moszczyński — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

Przedstawienie sokolnictwa jako niematerialnego dziedzictwa kulturowego, które znacząco wpływało na kształtowanie się współczesnej Europy, może pomóc w rozumieniu tworzenia się struktur społecznych i początków państwowości. Historia tej jednej z najstarszych form łowiectwa, będącej nietypową rozrywką książąt i władców, sięga początków pierwszych cywilizacji. Fenomen sokolnictwa nadal pozostaje przedmiotem badań historyków i archeologów, również w kontekście grodu w Spycimierzu i jego burzliwej historii, związanej z pierwszymi Piastami.

Wyposażenie liturgiczne kościoła pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Spycimierzu

Jędrzej Tomasz Kałużny, Angelika Wochna — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Spycimierzu jest najstarszą parafią na terenie gminy Uniejów. Wzmianki historyczne na temat jej funkcjonowania pochodzą z początku XII w. Mimo wielu zmian w funkcjonowaniu, a także wznoszeniu nowych kościołów na terenie parafii, we wnętrzu obecnej świątyni zostało zachowanych wiele niezwykle cennych, zabytkowych przedmiotów sakralnych.

Biogramy osób pochowanych na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Uniejowie na podstawie zachowanych inskrypcji nagrobnych

Bartłomiej Czyżewski — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

Cmentarz ewangelicko-augsburski w Uniejowie został założony w latach 70. XIX w. i funkcjonował do 1945 r. W okresie powojennym uległ dewastacji i zapomnieniu. Mimo zniszczenia nekropolii zachowały się trzy nagrobki z czytelnymi inskrypcjami. Autor artykułu podjął próbę przybliżenia historii życia osób pochowanych na ewangelicko-augsburskim cmentarzu w Uniejowie, których nagrobki przetrwały, oraz genealogicznego opracowania dziejów poszczególnych rodzin, opierając się na zachowanych dokumentach.

Zagospodarowanie sołectwa Wilamów – próba oceny i wskazania obszarów problemowych

Paulina Bamberska — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

Celem artykułu było wyznaczenie obszarów problemowych w zagospodarowaniu sołectwa Wilamów i wskazanie kierunków zmian. W publikacji szczególną uwagę zwrócono na podstawowe uwarunkowania zagospodarowania obszaru badań, w tym głównie na położenie geograficzne, charakterystykę społeczno-gospodarczą oraz obowiązujące dokumenty planistyczne. Do realizacji tego celu wykorzystane zostały metody badań terenowych oraz kameralnych. Najważniejszą z nich była inwentaryzacja urbanistyczna, która została przeprowadzona w dniach 9‒12 sierpnia 2021 r. Na podstawie wykonanych analiz dla Wilamowa wyznaczono cztery obszary problemowe, w obrębie których opisano słabe strony i wskazano kierunki zmian w zagospodarowaniu, które mają na celu poprawę jakości życia mieszkańców.

„Droga” spycimierskiego Bożego Ciała do UNESCO

Andrzej Szoszkiewicz — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

Artykuł stanowi podsumowanie i chronologiczne uporządkowanie kolejnych etapów starań mieszkańców parafii Spycimierz i gminy Uniejów o wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO, zwieńczonych sukcesem. Przedstawia ścieżkę dojścia do tego zaszczytnego tytułu, którego osiągnięcie nie byłoby możliwe bez dużego zaangażowania lokalnej społeczności i ścisłej współpracy z władzami gminy Uniejów. Artykuł może stanowić inspirację dla innych gmin do podejmowania działań na rzecz ochrony niezwykle istotnego dziedzictwa niematerialnego.

Współpraca gminy Uniejów i parafialnego stowarzyszenia „Spycimierskie Boże Ciało” z włoskim stowarzyszeniem „InfiorItalia” i jej znaczenie w kontekście spycimierskiej drogi do UNESCO

Agnieszka Owczarek — Thu, 15 Sep 2022 00:00:00 +0200

Koniec roku 2021 zapisał się w sposób szczególny w historii Spycimierza – 16 grudnia w Paryżu spycimierskie i opolskie kwietne dywany, układane na procesję Bożego Ciała, zostały oficjalnie wpisane na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. Istotną rolę na drodze tych starań odegrało włoskie Stowarzyszenie „InfiorItalia”, z którym Spycimierz współpracuje od blisko dekady. Okoliczność wpisu na światową listę oraz jubileusz 20-lecia „InfiorItalii” przypadający na rok 2022 skłaniają do opisania współpracy między gminą Uniejów, stowarzyszeniem spycimierskim i „IniorItalią”, którą dziś można nazwać przyjaźnią, a także do scharakteryzowania po krótce obszaru działalności włoskiego stowarzyszenia oraz roli, jaką ono odegrało w kontekście spycimierskiej drogi do wpisu na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.