Dzienniki terenowe z badań etnograficznych na obszarach wiejskich Jury Krakowsko-Częstochowskiej jako rejestracja procesu stawania się antropologiem

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/1506-6541.29.10

Słowa kluczowe:

antropologia kulturowa, badacz, etnolog, dziennik terenowy, badania terenowe, obrzędy przejścia, Jura Krakowsko-Częstochowska

Abstrakt

Niniejszy artykuł powstał na kanwie badań przeprowadzonych na obszarach wiejskich Jury Krakowsko-Częstochowskiej przez studentów pierwszego roku etnologii i antropologii kulturowej w ramach swoich pierwszych ćwiczeń terenowych. Ich zadaniem było między innymi prowadzenie dzienników terenowych, które stanowiły obraz doświadczeń młodych antropologów. Na podstawie analizy zawartości tych dzienników postanowiłem wpisać proces stawania się antropologiem w schemat obrzędu przejścia według modelu zaproponowanego przez Arnolda van Gennepa. Celem artykułu jest analiza i interpretacja studenckich dzienników oraz przedstawienie punktu widzenia młodego badacza (w tym samego autora artykułu, który wziął udział w tych badaniach) na polską wieś i udział terenu w „inicjacji antropologicznej”. Dziennik terenowy to nie tylko technika czy metoda produkcji wiedzy antropologicznej, ale także źródło wiedzy na temat wewnętrznych przeżyć badacza, które towarzyszą mu podczas inicjacji zawodowej. W artykule został podkreślony wpływ specyfiki obszarów wiejskich Jury Krakowsko-Częstochowskiej – jako pierwszego terenu badawczego w biografii – na proces symbolicznej przemiany studenta w antropologa.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bereźnicki F., “Organizacyjne formy kształcenia w szkole wyższej,” [in:] Wprowadzenie do pedagogiki szkoły wyższej, ed. K.W. Jaskot, Szczecin 2006.
Google Scholar

Buliński T., Posern-Zieliński A., “Etnografia osobista. Antropolożka i antropolog w terenie,” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2021, vol. 7, p. 11.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26881/etno.2021.7.01

Campbell J., The Hero with a Thousand Faces, New York 1949.
Google Scholar

Chutnik M., Szok kulturowy. Przyczyny, konsekwencje, przeciwdziałanie, Kraków, 2007.
Google Scholar

Clifford J., “On Ethnographic Authority,” Representations 1983, no. 2.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2928386

Clifford J., “Spatial Practices: Fieldwork, Travel, and the Disciplining of Anthropology” [in:] Anthropological Locations: Boundaries and Grounds of a Field Science, eds. Akhil Gupta and James Ferguson, Berkley–Los Angeles–London 1997.
Google Scholar

D’Alisera J., “Field of Dreams: The Anthropologist Far Away at Home”, Anthropology and Humanism 1999, no. 24(1).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1525/ahu.1999.24.1.5

Deredas A., Piotrowska A., “Dziennik terenowy. Zapis stawania się badaczem,” [in:] Nie tylko o wsi… Szkice humanistyczne dedykowane Profesor Marii Wieruszewskiej-Adamczyk, ed. D. Kasprzyk, Łódź 2013.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-011-4.13

Gennep van A., The Rites of Passage, London–New York 1960.
Google Scholar

Hammersley M., Atkinson P., Ethnography. Principles in Practice, London 2007.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/9781405165518.wbeose070

Kaniowska K., “Etyczne problemy badań antropologicznych,” Łódzkie Studia Etnograficzne 2010, vol. 49.
Google Scholar

Kaniowska K., Opis. Klucz do rozumienia kultury, Łódź 1999.
Google Scholar

Kubica G., “Wstęp,” [in:] B. Malinowski, Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu, Kraków 2002.
Google Scholar

Latocha S., “Ethnoarchaeological Bizarres. Fieldnotes (2015–2017) from the Research in Polish Jurassic Highland,” [in:] Places of Memory and Oblivion in the Cultural Landscapes of the Polish Jurassic Highland. References and Extensions, eds. O. Ławrynowicz, A. Krupa-Ławrynowicz, Łódź 2019.
Google Scholar

Mirgos K., “A pomidory są te, co zawsze. Refleksje z baskijskiego terenu,” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2021, no. 7.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26881/etno.2021.7.08

Mróz L., “‘Teraz ci powiem.’ Praktykowanie przekraczania granic,” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2021, no. 7.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26881/etno.2021.7.09

Pietrowiak K., “Relacja, zobowiązanie, współpraca. Założenia i wyzwania badań etnograficznych wśród osób niewidomych,” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2021, no. 7.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26881/etno.2021.7.07

Rauszer M., “Antropolog jest nagi (nawet pod ubraniem),” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2015, no. 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/254395379EPT.15.010.6475

Sikora S., “Przedwczesne pożegnanie,” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2015, no. 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/254395379EPT.15.009.6474

Sokolewicz Z., “Badania terenowe jako gwarancja empiryzmu antropologii?,” Etnografia, Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2016, no. 2.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/254395379EPT.16.007.6486

Sontag S., Against Interpretation and Other Essays, New York 1966, Part II, e-book edition.
Google Scholar

Zawistowicz-Adamska K., Społeczność wiejska. Doświadczenia i rozważania z badań terenowych w Zaborowie, Łódź 1948.
Google Scholar

Ząbek M., “Spowiedź antropologiczna. Z notatek PRL-owskiego etnografa – o niektórych kontekstach badań terenowych w Sudanie,” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2021, no. 7.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26881/etno.2021.7.06

Zowczak M., “Obrazki z terenu albo oniryczne reminiscencje Laboratoriów etnograficznych,” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2021, no. 7.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26881/etno.2021.7.10

Żebrok P., “Gen solidarności w polskiej społeczności wiejskiej,” [in:] Solidarność: człowiek w sieci zależności społecznych, eds. J. Jagiełło, K. Tytko, Kraków 2021.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15633/9788374389952.08

Żerkowski M., “Pożegnanie z terenem. Esej antropologiczny,” Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2015, no. 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/254395379EPT.15.008.6473

“Charakterystyka gminy.” Available on-line:
Google Scholar

https://www.mstow.pl/art/2552,charakterystyka-gminy-mstow
Google Scholar

Opublikowane

2023-12-05

Jak cytować

Ludwiczak, K. (2023). Dzienniki terenowe z badań etnograficznych na obszarach wiejskich Jury Krakowsko-Częstochowskiej jako rejestracja procesu stawania się antropologiem. Zeszyty Wiejskie, 29, 239–260. https://doi.org/10.18778/1506-6541.29.10

Numer

Dział

Articles