Szkic do portretu Witolda Staniewicza, profesora ekonomiki rolnej i ministra reform rolnych. Działalność naukowa, dydaktyczna i organizacyjna w latach 1921–1939

Małgorzata Łapa

doi:10.18778/1506-6541.28.02

Autor

Małgorzata Łapa Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Katedra Historii Polski Najnowszej https://orcid.org/0000-0001-8901-8028

DOI:

https://doi.org/10.18778/1506-6541.28.02

Słowa kluczowe:

Staniewicz Witold, Druga Rzeczpospolita, nauka polska, profesorowie, Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie, ekonomika rolnicza, rolnictwo, polityka rolna

Abstrakt

Witold Staniewicz (1887–1966) to urodzony i mieszkający w Wilnie w okresie Drugiej Rzeczypospolitej naukowiec, polityk i działacz społeczny. Był profesorem Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, jego rektorem i prodziekanem Wydziału Rolniczego. Zainteresowania naukowe Staniewicza obejmowały: teorię polityki agrarnej i znaczenie rolnictwa w gospodarce narodowej, ekonomikę rolną, ekonomikę społeczną, historię rolnictwa i studiów rolniczych, problemy regionalnych uwarunkowań gospodarczych Wileńszczyzny oraz politykę deflacyjną. Artykuł podsumowuje aktualny stan wiedzy o Witoldzie Staniewiczu i przedstawia jego działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną w latach 1921–1939.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Archiwum Akt Nowych, Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego
Google Scholar

Archiwum Akt Nowych, Prezydium Rady Ministrów. Akta Grupowe
Google Scholar

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Wojewódzki Urząd Spraw Wewnętrznych w Poznaniu [1945] 1983–1990
Google Scholar

Archiwum Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Akta osobowe Witolda Staniewicza
Google Scholar

Lietuvos Centrinis Valstybės Archyvas, Stepono Batoro universitetas Vilniuje
Google Scholar

Prywatne Archiwum Witolda Staniewicza, Akta dotyczące śledztwa prowadzonego przeciwko W. Staniewiczowi
Google Scholar

Prywatne Archiwum Witolda Staniewicza, Dokumenty osobiste
Google Scholar

Prywatne Archiwum Witolda Staniewicza, Dokumenty Restytuta Staniewicza
Google Scholar

Prywatne Archiwum Witolda Staniewicza, Dokumenty urzędowe
Google Scholar

Prywatne Archiwum Witolda Staniewicza, Korespondencja z lat 1945–1950
Google Scholar

Prywatne Archiwum Witolda Staniewicza, Staniewicz W., Wspomnienia z dzieciństwa i młodości (lata 1887–1922), mpis
Google Scholar

Prywatne Archiwum Witolda Staniewicza, Uwięzienie w Poznaniu 1950–1951
Google Scholar

Cywińska J., W okupowanym Wilnie, Bydgoszcz 1997.
Google Scholar

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych 1920.
Google Scholar

Iwański A., Wspomnienia 1881–1939, słowo wstępne J. Iwaszkiewicza, opr. W. Zawadzki, Warszawa 1968.
Google Scholar

Kronika Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu za lata akademickie 1951/52–1958/59, Poznań 1960.
Google Scholar

Laur E., Ekonomika rolnicza ze szczególnym uwzględnieniem organizacji i zarządu gospodarstw włościańskich według VII wydania niemieckiego przełożył i do potrzeb rolników polskich dostosował Witold Staniewicz, profesor Politechniki Lwowskiej. Minister Reform Rolnych, Lwów 1928.
Google Scholar

Lewicka Z., Informacja o kompletach tajnego nauczania w Wilnie (wspomnienia uczennicy), [w:] Wilno jako ognisko oświaty w latach próby. Świadectwa o szkole lat 1939–1945, zebrały i zredagowały E. Feliksiak i M. Skorko-Barańska, Białystok 1991.
Google Scholar

Likwidacja Uniwersytetu Stefana Batorego przez władze litewskie w grudniu 1939 roku. Dokumenty i materiały, zebrał i wstępem opatrzył P. Łossowski, Warszawa 1991.
Google Scholar

„Mam na Pana nowy zamach…”. Wybór korespondencji Jerzego Giedroycia z historykami i świadkami historii 1946–2000, t. 3, wybór i oprac. S.M. Nowinowski i R. Stobiecki, Łódź–Paryż 2019.
Google Scholar

Mianowski S., Świat który odszedł. Wspomnienia Wilnianina 1895–1945, Warszawa 1995.
Google Scholar

Okulicz K., Życie wytężone. Witold Staniewicz na tle swego czasu, „Kultura” [Paryż] 1967, nr 7–8.
Google Scholar

Sejm Wileński 1922. Przebieg posiedzeń według sprawozdań stenograficznych w opracowaniu kancelarii sejmowej, Wilno 1922.
Google Scholar

Sprawozdania z działalności Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego i Studium Rolniczego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie za lata akademickie 1929/30, 1930/31, 1931/32, 1932/33, Wilno 1934.
Google Scholar

Sprawozdanie Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie za okres 1918/19–1929/30, Warszawa 1931.
Google Scholar

Srebrakowski A., Studia i życie studenckie na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie w latach 1929–1934. Fragmenty pamiętnika Bohdana Kopcia, „Regiony i Pogranicza” 2017, nr 5.
Google Scholar

Staniewicz W., Deflacja polska w latach 1929–1936, wstęp i oprac. K. Badziak, M. Łapa, Łódź 2003.
Google Scholar

Staniewicz W., Dwa lata dalszej pracy nad przebudową ustroju rolnego w Polsce (1928–1929), Warszawa 1930.
Google Scholar

Staniewicz W., Dwór Wersoka Wielka. Studium historyczno-gospodarczo-prawne, „Ateneum Wileńskie” 1926, z. 10–11.
Google Scholar

Staniewicz W., Kolektywizacja rolnictwa Rosji Sowieckiej, „Rocznik Instytutu Naukowo-Badawczego Europy Wschodniej”, t. 1, Wilno 1933.
Google Scholar

Staniewicz W., Matujzy Bołondziszki, wieś powiatu lidzkiego (studium społeczne i gospodarcze), Wilno 1923.
Google Scholar

Staniewicz W., O program agrarny w Polsce i jego wykonanie. Mowy i przemówienia, Warszawa 1928.
Google Scholar

Staniewicz W., Prof. dr Ernest Laur (1871–1964), „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej” 1965, t. 68 (2).
Google Scholar

Staniewicz W., Przebudowa ustroju agrarnego w Polsce. Przemówienie na Radzie Głównej Naprawy Ustroju Rolnego w Warszawie 31 I 1928 r., Warszawa 1928.
Google Scholar

Staniewicz W., Przedmiot i stanowisko w dziedzinie nauk społecznych oraz cele i środki polityki agrarnej, Wilno 1924.
Google Scholar

Staniewicz W., Reforma rolna a wytwórczość rolnicza. Odbitka z nr 1 „Rolnictwa”, Warszawa 1928.
Google Scholar

Staniewicz W., Rôle des grandes et des petites exploitations agricoles au point de vue des relations commerciales internationales, „Revue Internationale de Renseignements Agricoles” 1926, vol. 4, nr 1.
Google Scholar

Staniewicz W., Rzut oka na rozwój dziejów agrarnych na ziemiach litewskich, „Ateneum Wileńskie” 1924, z. 5–6.
Google Scholar

Staniewicz W., Uwagi o reformie stosunków rolnych w Polsce, [w:] Przemysł i Handel 1918–1928, Warszawa 1928.
Google Scholar

Staniewicz W., Wspomnienia o Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, „Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej” 1966, Seria B, z. 11.
Google Scholar

Staniewicz W., Zmiany w strukturze agrarnej Polski, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1936, z. 4.
Google Scholar

Staniewicz W., Związek włościański w Szwajcarii, Wilno 1926.
Google Scholar

Swianiewicz S., Witold Staniewicz, „Kultura” [Paryż] 1967, nr 6.
Google Scholar

Świtalski K., Diariusz 1919–1935, do druku przygotowali A. Garlicki i R. Świętek, Warszawa 1992.
Google Scholar

Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Spisy wykładów na trzy trymestry w roku akademickim... [1924/1925–1938/1939], Wilno.
Google Scholar

Wyższa Szkoła Rolnicza w Poznaniu. Skład osobowy i spis wykładów. Rok akademicki 1958/59, Poznań 1958.
Google Scholar

Zarys stanu i działalności Towarzystwa przyjaciół Nauk w Wilnie w latach 1907–1932 oraz sprawozdanie za rok 1931, Wilno 1932.
Google Scholar

Zasztowt L., Materiały dotyczące tajnego nauczania w Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie w latach 1939–1946, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 1993, nr 4.
Google Scholar

Żongołłowicz B., Dzienniki 1930–1936, oprac. D. Zamojska, Warszawa 2004.
Google Scholar

Bardach J., Polacy a narody Litwy historycznej, „Kultura i Społeczeństwo” 1994, nr 38 (2).
Google Scholar

Bortkiewicz-Szyszkowska A., Z historii Wydziału Rolniczego Uniwersytetu Stefana Batorego, [w:] Z dziejów Alma Matris Vilnensis. Księga pamiątkowa ku czci 400-lecia założenia i 75-lecia wskrzeszenia Uniwersytetu Wileńskiego, Kraków 1996.
Google Scholar

Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae in saeculis XVIII–XX, Tomus III: 1850/51–1917–18. S–Ś, Kraków 2014.
Google Scholar

Dzieje Uniwersytetu w Poznaniu w latach 1945–2019, pod red. S. Jankowiaka i T. Schramma, Poznań 2019.
Google Scholar

Gawrońska-Garstka M., Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Uczelnia ziem północno-wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej (1919–1939) w świetle źródeł, Poznań 2016.
Google Scholar

Historia nauki polskiej, red. B. Suchodolski, t. 5: 1918–1951, cz. 1, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992.
Google Scholar

Ilgievič H., Vilniaus senovės ir mokslo mylėtojai XX amžiaus pradžioje (Lovers of Vilnius antiquity and science at the beginning of the 20th century), Vilnius 2019.
Google Scholar

Januszewska-Jurkiewicz J., Stosunki narodowościowe na Wileńszczyźnie w latach 1920–1939, Katowice 2010.
Google Scholar

Jurkiewicz J., Koncepcja krajowa a przemiany stosunków narodowościowych na Litwie i Białorusi w początkach XX w. (do 1918 r.), [w:] Krajowość – tradycje zgody narodów w dobie nacjonalizmu. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej w Instytucie Historii UAM w Poznaniu (11–12 maja 1998), red. J. Jurkiewicz, Poznań 1999.
Google Scholar

Jurkiewicz J., Rozwój polskiej myśli politycznej na Litwie i Białorusi w latach 1905–1922, Poznań 1983.
Google Scholar

Kaczmarek Z., Staniewiczowa Eugenia, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 41, z. 3, Warszawa 2002.
Google Scholar

Kornat M., Instytut Naukowo-Badawczy Europy Wschodniej w Wilnie (1930–1939) i jego wkład w rozwój polskiej sowietologii, „Kwartalnik Historyczny” 2000, nr 3.
Google Scholar

Księga pamiątkowa ku uczczeniu CCCL rocznicy założenia i X wskrzeszenia Uniwersytetu Wileńskiego, t. 2: Dziesięciolecie 1919–29, Wilno 1929.
Google Scholar

Lewandowska S., Życie codzienne Wilna w latach II wojny światowej, Warszawa 1997.
Google Scholar

Łapa M., Modernizacja państwa. Polska polityka gospodarcza 1926–1929, Łódź 2002.
Google Scholar

Łapa M., Problemy przebudowy strukturalnej rolnictwa polskiego w latach 1926–1930. Program agrarny Witolda Staniewicza, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1999, t. 66.
Google Scholar

Łapa M., Witold Staniewicz – minister reform rolnych w latach 1926–1930, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku” 2009, t. 6.
Google Scholar

Łossowski P., Litwa a sprawy polskie 1939–1940, Warszawa 1982.
Google Scholar

Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. Wykazy odznaczonych za czyny z lat 1863–1864, 1914–1945, Koszalin 1997.
Google Scholar

Mazur G., Biuro Informacji i Propagandy SZP–ZWZ–AK 1939–1945, Warszawa 1987.
Google Scholar

Na tropach bezprawia. Witold Staniewicz w areszcie śledczym, red. Z. Kaczmarek, Poznań 1995.
Google Scholar

Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–89, t. 3, red. J. Skórzyński, P. Sowiński, M. Strasz, Warszawa 2006.
Google Scholar

Popławski Z., Wykaz pracowników naukowych Politechniki Lwowskiej w latach 1844–1945, Kraków 1994.
Google Scholar

Przeniosło M., Stopnie, tytuły i stanowiska naukowe w II Rzeczypospolitej, „Res Historica” 2012, nr 33.
Google Scholar

Przeniosło M., Witold Staniewicz – profesor ekonomiki rolnictwa, rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, „Studia Humanistyczno-Społeczne” 2016, t. 12.
Google Scholar

Schramm T., Kilka mniej znanych kart z dziejów Uniwersytetu Poznańskiego, Poznań 1994.
Google Scholar

Smalianczuk A., W poszukiwaniu idei narodowej. „Krajowość” początku XX wieku jako próba ideologii „Polaków litewskich”, „Sprawy Narodowościowe” Seria Nowa 2017, nr 49. Opublikowano w Internecie: http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs--doi-10_11649_sn_1527/c/sn.1527-3160.pdf
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.11649/sn.1527

Srebrakowski A., Sejm Wileński 1922 roku. Idea i jej realizacja, Wrocław 1995.
Google Scholar

Strzemski M., Bort Z., Instytut Puławski w latach międzywojennych (1917–1939), Puławy 1982.
Google Scholar

Tomaszewski L., Wileńszczyzna lat wojny i okupacji 1939–1945, Warszawa 1999.
Google Scholar

Trzaska T. [Zakrzewski Z.], Człowiek nauki i nieugiętej postawy (Witold Staniewicz 1887–1966), [w:] Byli wśród nas, praca zbiorowa red. F. Lenort, Poznań 1978.
Google Scholar

Władyka W., Działalność polityczna polskich stronnictw konserwatywnych w latach 1926–1935, Wrocław 1977.
Google Scholar

Zakrzewski Z., Zagadnienia rynku rolniczego w pracach profesora Witolda Staniewicza, „Roczniki Nauk Rolniczych” 1964, t. 77–G–3.
Google Scholar

Zięba A.A., Staniewicz Witold Cezary, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XLI. Warszawa–Kraków 2002.
Google Scholar