Experiencing Loneliness as a Source of Existential Suffering during Alzheimer’s Disease
DOI :
https://doi.org/10.18778/2450-4491.10.14Mots-clés :
solitude and loneliness, Alzheimer’s disease, existential suffering, trauma of unaccountable loneliness, fear of the future, qualitative research, case studyRésumé
The paper analyses the specificity of the phenomenon of loneliness experienced in Alzheimer’s disease. The theoretical part contains a discussion on the issue of solitude and loneliness as described in the scientific literature, as well as on the significance of various manifestations of loneliness for the possibility of achieving existential fulfilment. Particular attention has been paid to the context of unaccountable loneliness caused by destructive changes in Alzheimer’s disease. It disrupts the ability to remember and perceive oneself in relation to one’s social environment. In the empirical part which uses the qualitative research approach, an in-depth reflection on the multi-faceted, very complex nature of experiencing loneliness by an elderly woman with Alzheimer’s disease is presented. The analysis was conducted on the basis of her own entries in her daily notebook concerning the ways of experiencing loneliness as a source of existential suffering. The analysis of the collected research material enabled the identification of several manifestations of the loneliness of an elderly person which do not correspond with the typical image of loneliness experienced by an individual unaffected by dementia. The analysis captured the subtle nature of existential suffering, which reflects the specificity of the deepening personal degradation of an elderly person caused by Alzheimer’s disease.
Références
Antoniak D. (2018) Podstawowe informacje na temat choroby Alzheimera w: Choroba Alzheimera, T. Parnowski (ed.), Warszawa, PZWL Wydawnictwo Lekarskie: 16–22.
View in Google Scholar
Bates A. T. (2016) Addressing Existential Suffering, “BC Medical Journal”, 58 (5): 268–273.
View in Google Scholar
Cackowski Z. (1997) Ból. Lęk. Cierpienie, Lublin, Wydawnictwo UMCS.
View in Google Scholar
Ciesielska M., Wolanik-Boström K., Öhlander M. (2012) Obserwacja in: Badania Jakościowe. Podejścia i teorie, Vol. 2, D. Jemielniak (ed.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN: 41–67.
View in Google Scholar
Domeracki P. (2016) Filozoficzne aspekty, konteksty i wymiary fenomenu samotności in: Samotność – aspekty, konteksty, wymiary, Vol. 1, K. Arciszewska, L. Kalita, U. Patocka-Sigłowy (eds.), Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego: 11–22.
View in Google Scholar
Domeracki P. (2018) Horyzonty i perspektywy monoseologii. Filozoficzne studium samotności, Toruń, Wydawnictwo Naukowe UMK.
View in Google Scholar
Dubas E. (2000) Edukacja dorosłych w sytuacji samotności i osamotnienia, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Dubas E. (2006) Samotność – uniwersalny „temat” życia ludzkiego i wychowania in: Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, P. Domeracki, W. Tyburski (eds.), Toruń, Wydawnictwo UMK: 329–349.
View in Google Scholar
Dyczewski L. (2006) Wartości w życiu człowieka starego in: Zostawić ślad na ziemi, M. Halicka, J. Halicki (eds.), Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku: 113–119.
View in Google Scholar
Fabiś A. (2018) Troski egzystencjalne w starości. Ujęcie geragogiczne, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
View in Google Scholar
Fayyaz A., Waqar M. D. (2018) Classification of Alzheimer’s Disease Stages: An Approach Using PCA-Based Algorithm, “American Journal of Alzheimer’s Disease & Other Dementias”, 33 (7): 433–439.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/1533317518790038
Frankl V. (1998) Homo patiens. Logoterapia i jej kliniczne zastosowanie. Pluralizm nauk a jedność człowieka. Człowiek wolny, transl. by R. Czernecki, J. Morawski, Warszawa, Instytut Wydawniczy PAX.
View in Google Scholar
Frankl V. (2010) Wola sensu. Założenia i zastosowanie logoterapii, transl. by A. Wolnicka, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.
View in Google Scholar
Fromm E. (2002) O sztuce miłości, przekł. A. Bogdański, Poznań, Dom Wydawniczy REBIS.
View in Google Scholar
Kaśkiewicz K. (2006) Samotność geniusza in: Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, P. Domeracki, W. Tyburski (eds.), Toruń, Wydawnictwo UMK: 413–430.
View in Google Scholar
Lalak D. (2010) Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej, Warszawa, Wydawnictwa Akademickie “Żak”.
View in Google Scholar
Latawiec A. (2006) Destrukcyjny czy twórczy charakter samotności (ujęcie systemowe) in: Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, P. Domeracki, W. Tyburski (eds.), Toruń, Wydawnictwo UMK: 83–92.
View in Google Scholar
Leszko M., Bugajska B. (2018) Impact of environmental design on psychological and physical well-being among people with Alzheimer’s Disease, “Polish Social Gerontology Journal. Exlibris”, 1–2 (15): 82–97.
View in Google Scholar
Łuczewski M., Bednarz-Łuczewska P. (2012) Analiza dokumentów zastanych w: Badania Jakościowe. Metody i narzędzia, Vol. 2, D. Jemielniak (ed.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN: 163–188.
View in Google Scholar
Marcel G. (1965) Od sprzeciwu do wezwania, transl. by S. Ławicki, Warszawa, Instytut Wydawniczy PAX.
View in Google Scholar
Merton T. (1982) Posiew kontemplacji, transl. by M. Morstin-Górska, Kraków, Wydawnictwo Znak.
View in Google Scholar
Nawroczyński B. (1947) Życie duchowe. Zarys filozofii kultury, Kraków–Warszawa, Księgarnia Wydawnicza F. Pieczątkowski i S-ka.
View in Google Scholar
Nestorowicz J. (2018) Przebieg choroby Alzheimera in: Choroba Alzheimera, T. Parnowski (ed.), Warszawa, PZWL Wydawnictwo Lekarskie: 23–32.
View in Google Scholar
Silverman D. (2008) Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, transl. by M. Głowacka-Grajper, J. Ostrowska, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Skibińska E. (2006) Mikroświaty kobiet. Relacje autobiograficzne, Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji.
View in Google Scholar
Sławecki B. (2012) Znaczenie paradygmatów w badaniach jakościowych in: Badania Jakościowe. Podejścia i teorie, Vol. 1, D. Jemielniak (ed.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN: 57–87.
View in Google Scholar
Smith L. W., Amella E., Edlund B., Mueller M. (2014) A Dimensional Analysis of the Concept of Suffering in People With Dementia at End of Life, “Journal of Hospice & Palliative Nursing”, 16 (5): 263–270.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1097/NJH.0000000000000075
Stochmiałek J. (2005) Samotność oraz starość w świetle koncepcji jakości życia in: Przeciw samotności, J. Twardowska-Rajewska (ed.), Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM: 29–45.
View in Google Scholar
Strumińska-Kutra M., Koładkiewicz I. (2012) Studium przypadku in: Badania jakościowe. Metody i narzędzia. Vol. 2, D. Jemielniak (ed.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN: 1–40.
View in Google Scholar
Sutin A. R., Stephan Y., Luchetti M., Terracciano A. (2018), Loneliness and Risk of Dementia, “Journals of Gerontology: Psychological Sciences”, XX, 1–9.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1093/geronb/gby112
Śmigórski K., Mydlikowska A. (2011) Doświadczanie bólu przez pacjentów z otępieniem – fakty i mity in: Człowiek z chorobą Alzheimera w rodzinie i środowisku lokalnym, A. Nowicka, W. Baziuk (eds.), Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego: 59–78.
View in Google Scholar
Tischner J. (1982) Etyka wartości i nadziei in: D. von Hildebrand, J. Kłoczkowski, J. Paściak, J. Tischner, Wobec wartości, Poznań, Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów “W drodze”: 51–148.
View in Google Scholar
Wałejko M. (2016) Osobno i razem. Personalistyczne wychowanie do samotności i wspólnoty, Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
View in Google Scholar
Wąsiński A. (2018) Autokreacja małżonków bezdzietnych do wielowymiarowego rodzicielstwa adopcyjnego. Perspektywa pedagogiczno-antropologiczna, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8142-049-5
Wilson R. S., Krueger K. R., Arnold S. E., Schneider J. A., Kelly J. F., Barnes L. L., Bennett D. A. (2007) Loneliness and Risk of Alzheimer Disease, “Archives of General Psychiatry”, 64: 234–240.
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1001/archpsyc.64.2.234
Yalom I. (2008) Psychoterapia egzystencjalna, transl. by A. Tanalska-Dulęba, Warszawa, Instytut Psychologii Zdrowia.
View in Google Scholar
Zalewska S.L. (2015) Samotność i osamotnienie w doświadczeniach i narracjach małżeńskich, Warszawa, Wydawnictwo UKSW.
View in Google Scholar
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International.