Narracja a biograficzna perspektywa badawcza

Danuta Urbaniak-Zając

doi:10.18778/2450-4491.04.04

Authors

Danuta Urbaniak-Zając Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.04.04

Keywords:

narration, biographical research, narration structures, autobiographical statements

Abstract

Biography researchers notice an increase in the number of works referring to biographical research and a simultaneous decrease in their cognitive value. One of the reasons for this state of affairs is the misjudged conviction about their simplicity emerging from transferring obviousness of natural attitudes into the ground of scientific research. The author of this paper seeks for sources of inspiration for more careful reflection on pedagogical biographical research in concepts of narration and in works of literary critics. The author presents two various ways of understanding narration. The first one acknowledges the assumptions of structuralism (narration as feature codes of prose statements). The second one – being a consequence of the theoretical expansion of the concept on the whole area of human sciences and a part of social sciences – perceives narration as a human ability to organize events and actions into comprehensive structures that evolve in time. This understanding of narration is linked to life course and its reporting and thus to biographical research.

Author Biography

Danuta Urbaniak-Zając, Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu

Doctor Habilitatus, Associate Professor at the University of Lodz, affiliated at the Department of Educational Studies of the Faculty of Educational Sciences. Head of the Department of Qualitative Research Methods. The main research interests: methodology of empirical research, theory of social pedagogy, professionalization of professional activities of pedagogues.

References

Barthes R. (2004) Wstęp do analizy struktury opowiadań w: Narratologia, M. Głowiński (red.), tłum. W. Błońska, Gdańsk, Słowo/obraz terytoria, s. 13–54.
Google Scholar

Bourdieu P. (2009) Rozum praktyczny. O teorii działania, tłum. J. Stryjczyk, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Czyżewski M. (1996) Generalne kierunki opracowania, wymiary analityczne w: Biografia a tożsamość narodowa, M. Czyżewski i in. (red.), Łódź, Katedra Socjologii Kultury, s. 45–51.
Google Scholar

Dubas E. (2015) Biograficzność w kontekście całożyciowego uczenia się w: Biografie i uczenie się, E. Dubas, J. Stelmaszczyk (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 11–29.
Google Scholar

Filar D., Piekarczyk D. (red.) (2013) Narracyjność języka i kultury, Lublin, Wydawnictwo UMCS.
Google Scholar

Giddens A. (2001) Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tłum. A. Szulżycka, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Greimas A. J. (2004) Elementy gramatyki narracyjnej w: Narratologia, M. Głowiński (red.), tłum. Z. Kruszyński, Gdańsk, Słowo/obraz terytoria, s. 55–89.
Google Scholar

Gunn J. V. (2009) Sytuacja autobiograficzna w: Autobiografia, M. Czermińska (red.), tłum. Jadwiga Węgrodzka, Gdańsk, Słowo/obraz terytoria, s. 145–168.
Google Scholar

Kaźmierska K. (2012) Wstęp w: Metoda biograficzna w socjologii, K. Kaźmierska (red.), Kraków, Nomos.
Google Scholar

Kaźmierska K. (2013) Badania biograficzne w naukach społecznych, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, nr 4.
Google Scholar

Lalak D. (2010) Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Google Scholar

Lalak D., Ostaszewska A. (2016) Źródła do badań biograficznych. Listy . dzienniki . pamiętniki . blogi . materiały wizualne, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Google Scholar

Lejeune P. (2001) Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Łebkowska A. (2004) Granice narracji w: Narracja i tożsamość (II). Antropologiczne problemy literatury, W. Bolecki, R. Nycz (red.), Warszawa, Wydawnictwo Instytut Badań Literackich, s. 28–43.
Google Scholar

MacIntyre A. (1996) Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, tłum. A. Chmielewski, Warszawa, PWN.
Google Scholar

Malewski M. (2010) Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Google Scholar

Nowak-Dziemianowicz M. (2016) Walka o uznanie w narracjach. Jednostka i wspólnota w procesie poszukiwania tożsamości, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Google Scholar

Propp W. (1968) Morfologia bajki, tłum. S. Balbus, „Pamiętnik Literacki”, t. 59, nr 4, s. 203–242.
Google Scholar

Rosner K. (2003) Narracja, tożsamość i czas, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Piekarski J. (2010) Kryteria waloryzacji praktyki badawczej – między inhibicją metodologiczną a permisywnym tolerantyzmem w: Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki, J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając, K. J. Szmidt (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Schütze F. (2012) Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować autobiograficzne wywiady narracyjne w: Metoda biograficzna w socjologii, K. Kaźmierska (red.), tłum. K. Waniek, Kraków, Nomos, s. 141–278.
Google Scholar

Skrzyniarz R., Dziaczkowska L., Opozda L. (red.) (2016) Przedmiot, źródła i metody badań w biografii, Lublin, Wydawnictwo Episteme.
Google Scholar

Sławiński J. i in. (red.) (1988) Słownik terminów literackich, Wrocław, Ossolineum.
Google Scholar

Sturrock J. (2009), Nowy wzorzec autobiografii w: Autobiografia, M. Czermińska (red.), tłum. G. Cendrowska, Gdańsk, Słowo/obraz terytoria, s. 126–144.
Google Scholar

Trzebiński J. (red.) (2002) Narracja jako sposób rozumienia świata, Gdańsk, GWP.
Google Scholar

Urbaniak-Zając D. (2015) Subiektywność – obiektywność poznania. Refleksje metodologiczne w kontekście badania wzorów doświadczeń zawodowych absolwentów pedagogiki, „Rocznik Lubuski”, t. 41, cz. I, s. 19–31.
Google Scholar

Van Dijk T. A. (2006), Badania nad dyskursem w: Współczesne teorie socjologiczne, wybór i oprac. A. Jasińska-Kania i in., tłum. G. Grochowski, Warszawa, Scholar.
Google Scholar

Van Dijk T. A. (2004), Działanie, opis działania a narracja w: Narratologia, M. Głowiński (red.), tłum. W. Błońska, Gdańsk, Słowo/obraz terytoria, s. 90–123.
Google Scholar