Mistrz jako kategoria historyczna, kulturowa i pedagogiczna. Wprowadzenie w problematykę

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.08.05

Słowa kluczowe:

mistrz, relacja mistrz – uczeń, kategorie semantyczne, kontekst kulturowy

Abstrakt

Mistrz jako pewna kategoria semantyczna istnieje we wszystkich kulturach i w każdym momencie dziejowym świata. Jego zadania i rola w społeczeństwie zmieniają się, lecz mimo to mistrzowie trwają i wspierają rozwój nauki, sztuki, edukacji czy też systemów moralnych. Powoduje to, że pojawiają się liczne konteksty, które odkrywają konkretne aspekty i cechy mistrzostwa, relacji „mistrz – uczeń”, a także pojęć pokrewnych np. szkół naukowych czy autorytetu w nauce. Niniejszy tekst ma je unaocznić i zabrać czytelników na literacko-naukową wycieczkę po kulturach, wiekach, instytucjach, które pozwalają lepiej zrozumieć, na czym polega fenomen mistrzostwa czy relacji mistrz – uczeń.

 

Biogram autora

Anna Maria Kola - Nicolaus Copernicus University in Torun, Department of Social Pedagogy and Social Work

Kola Anna Maria – adiunkt w Katedrze Pedagogiki Społecznej i Pracy Socjalnej na Wydziale Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, członkini Polskiej Komisji Akredytacyjnej (2016–2019 i 2020–2023). Zainteresowania naukowe mają charakter interdyscyplinarny, ale dotyczą głównie socjologii edukacji (szkoły wyższej) oraz pracy socjalnej. Propagatorka i inicjatorka wielu projektów społecznych w III sektorze, działaczka ruchu społecznego Obywatele Nauki.

Bibliografia

Bauman Z. (2006) Płynna nowoczesność [Liquid Modernity], transl. by T. Kunz, Kraków, Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Bauman Z. (2007) Płynne czasy: życie w epoce niepewności [Liquid Times: Living in an Age of Uncertainty], transl. by M. Żakowski, Warszawa, Wydawnictwo Sic!
Google Scholar

Beck U. (2012) Społeczeństwo światowego ryzyka: w poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa [Weltrisikogesellschaft: Auf der Suche nach der verlorenen Sicherheit], transl. by B. Baran, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Chałasiński J. (1928) Wychowanie w domu obcym jako instytucja społeczna: studjum z socjologii wychowania, Poznań, Fiszer i Majewski: PIS.
Google Scholar

Coelho P. (1995) Alchemik [O Alquimista], transl. by B. Stępień, A. Kowalski, Warszawa, Drzewo Babel.
Google Scholar

Fukuyama F. (1996) Koniec historii [The End of History and the Last Man], transl. by T. Bieroń, M. Wichrowski, Poznań, Zysk i S-ka.
Google Scholar

Goćkowski J., Siemanowski A. (Eds.) (1981) Szkoły w nauce: praca zbiorowa, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Goleman D. (1997) Inteligencja emocjonalna [Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ], transl. by A. Jankowski, Poznań, Wydawnictwo Media Rodzina.
Google Scholar

Havelock E. A. (2007) Przedmowa do Platona, transl. by P. Majewski, Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Husserl E. (1975) Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, transl. by D. Gierulanka, R. Ingarden, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Husserl E. (1982) Medytacje kartezjańskie, transl. by A. Wajs, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Jakubczak K. (2001) Filozoficzne szkoły buddyzmu mahajany – madhjamaka i jogaczara in: Filozofia Wschodu, B. Szymańska (Ed.), Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 207–244.
Google Scholar

Khân G. M. (2003) Budda oświecony [Buddha L’illuminato], transl. by H. Borkowska, Warszawa, Muza.
Google Scholar

Kosior K. (2001a) Buddyzm pierwotny in: Filozofia Wschodu, B. Szymańska (Ed.), Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 181–196.
Google Scholar

Kosior K. (2001b) Wczesne szkoły buddyjskie. Abhiddharma in: Filozofia Wschodu, B. Szymańska (Ed.), Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 197–206.
Google Scholar

Kot S. (1996) Historia wychowania, vol. 1, Od starożytnej Grecji do połowy wieku XVIII, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Google Scholar

Latour B. (2010) Splatając na nowo to, co społeczne: wprowadzenie do teorii aktora-sieci [Reassembling the Social. An Introduction to actor-Network Theory], transl. by A. Derra, K. Abriszewski, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Marynowicz-Hetka E. (Ed.) (1997) Mistrz – uczeń. Wyobrażenia czy rzeczywistość, czyli o tworzeniu szkół naukowych, Łódź, Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Google Scholar

McLuhan M. (2001) Wybór tekstów, transl. by E. Różalska, J. M. Stokłosa, Poznań, Zysk i S-ka.
Google Scholar

Mead M. (1978) Kultura i tożsamość: studium dystansu międzypokoleniowego [Culture and Commitment: A Study of the Generation Gap], transl. by J. Hołówka, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Nakamura H. (2005) Systemy myślenia ludów Wschodu. Indie, Chiny, Tybet, Japonia [Ways of Thinking of Eastern People: India-China-Tibet-Japan], P. P. Wiener (Eds.), transl. by M. Kanert, W. Szkudlarczyk-Brkić, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Plato (2002) Fedon [Phaedo], transl. by W. Witwicki, Kęty, Wydawnictwo Antyk.
Google Scholar

Reale G. (2001) Historia filozofii starożytnej [A History of Ancient Philosophy II. Plato and Aristotle], vol. 2, Platon i Arystoteles, transl. by E. I. Zieliński, Lublin, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Rybicki P., Goćkowski J. (Eds.) (1980) Autorytet w nauce: praca zbiorowa, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Saussy H. (2006) Exquisite Cadavers Stitched from Fresh Nightmares: Of Memes, Hives, and Selfish Genes in: Comparative Literature in an Age of Globalization, H. Saussy (Ed.), Baltimore, The John Hopkins University Press: 3–24.
Google Scholar

Stróżewski W. (2007) Promieniowanie mistrza, „W drodze”, 2 (402), http://www.wdrodze.pl/miesiecznik/index.php?mod=archiwumtekst&id=12327#.W6k36fZpzIU [accessed: 20.09.2018].
Google Scholar

Szymańska B. (Ed.) (2001) Filozofia Wschodu, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Tatarkiewicz W. (1998) Historia filozofii, vol. 1, Filozofia starożytna i średniowieczna, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Weber M. (2011) Racjonalność, władza, odczarowanie, transl. by M. Holona, A. Kopacki, Poznań, Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar

Witkowski L. (2007/2016) Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Studia, eseje, szkice, Warszawa, Instytut Badań Edukacyjnych.
Google Scholar

Witkowski L. (2011) Historie autorytetu wobec kultury i edukacji, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Znaniecki F. (1928) Socjologja wychowania, vol. 1, Wychowujące społeczeństwo, Warszawa, Skł. gł. Książnica–Atlas.
Google Scholar

Znaniecki F. (1930) Socjologja wychowania, vol. 2, Urabianie osoby wychowanka, Warszawa–Lwów, Nakł. Naukowego Towarzystwa Pedagogicznego, skł. gł. Książnica– Atlas.
Google Scholar

Znaniecki F. (1984) Społeczne role uczonych, transl. by J. Szacki, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

http://ci.edu.pl/ [accessed: 20.09.2018].
Google Scholar

http://fundusz.org/ [accessed: 20.09.2018].
Google Scholar

http://www.aal.edu.pl/ [accessed: 20.09.2018].
Google Scholar

Opublikowane

2019-09-30

Jak cytować

Kola, A. M. (2019). Mistrz jako kategoria historyczna, kulturowa i pedagogiczna. Wprowadzenie w problematykę. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 8(1), 43–69. https://doi.org/10.18778/2450-4491.08.05