Zjawisko „przymusu tworzenia” artystów a gratyfikacja potrzeb niższego rzędu i samorealizacji w odniesieniu do klasycznej teorii hierarchii potrzeb Abrahama Maslowa
DOI:
https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.17Słowa kluczowe:
potrzeba tworzenia, przymus tworzenia, samorealizacja, teoria hierarchii potrzeb Abrahama MaslowaAbstrakt
Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań nad zjawiskiem „przymusu tworzenia” u artystów w kontekście klasycznej teorii hierarchii potrzeb Abrahama Maslowa (1995b). Badania miały charakter eksploracyjny i jakościowy, a ich celem było opracowanie charakterystyki wspomnianego zjawiska oraz rozpoznanie jego znaczenia dla procesu samorealizacji badanych jednostek. W publikacji koncentruję się na aspekcie analiz empirycznych, które dotyczyły związku przymusu tworzenia z samorealizacją, oraz doświadczanych przez artystów konfliktów między zaspokojeniem przymusu tworzenia a potrzebami niższego rzędu (w szczególności potrzeby bezpieczeństwa materialnego, przynależności i miłości).
Bibliografia
Boniwell I. (2022) Psychologia pozytywna w pigułce, Warszawa, Zwierciadło.
Google Scholar
Brylowska N. (2020) Zawód artysta, Gdańsk, Instytut Kultury Miejskiej.
Google Scholar
Csíkszentmihályi M. (2008) Flow. The Psychology of Optimal Experience, New York, NY, Harper Perennial.
Google Scholar
Cudowska A. (1997) Orientacje życiowe współczesnych studentów, Białystok, Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Google Scholar
Cudowska A. (2004) Kształtowanie twórczych orientacji życiowych w procesie edukacji, Białystok, Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Google Scholar
Cudowska A. (2017) Twórcze orientacje życiowe. Zdrowie i dobrostan, Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Google Scholar
Denzin N. (1978) The Research Act w: Symbolic Interaction. A Reader in Social Psychology, G. J. Manis, B. L. Meltzer (red.), s. 58–68, Boston, MA, Allyn & Bacon.
Google Scholar
Glăveanu V. P. (2023) Kreatywność, red. nauk. K. J. Szmidt, tłum. T. Tesznar, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Golka M. (2012) Socjologia artysty nowożytnego, Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Google Scholar
Gołaszewska M. (1984) Zarys estetyki, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Janiszewska-Szczepanik A. (2020) What do You Really Teach When You Teach Creativity to Adults?, „Creativity. Theories–Research–Applications”, t. 7, nr 1, s. 73–91, https://doi.org/10.2478/ctra-2020-0005
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2478/ctra-2020-0005
Kaufman S. B. (2020) Transcend: The New Science of Self-actualization, New York, NY, Tarcher-Perigee.
Google Scholar
Kocowski T. (1978) Potrzeby człowieka. Koncepcja systemowa, Wrocław, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej.
Google Scholar
Kocowski T. (1982) Potrzeby człowieka. Koncepcja systemowa, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
Google Scholar
Konecki K. (2000) Studia z metodologii badań jakościowych, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Konecki K. T. (2018) Advances in Contemplative Social Research, Łódź–Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego i Jagiellonian University Press.
Google Scholar
Korniłowicz K. (1976) Pomoc w tworzeniu jako zadanie pracy kulturalnej w: Pomoc społeczno-kulturalna dla młodzieży pracującej i dorosłych. Wybór pism, wybór i opr. O. Czerniawska, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar
Krajewski M., Schmidt F. (2017) Co to znaczy być artystą/artystką?, „Kultura i Społeczeństwo”, t. 61, nr 1, s. 71–99, https://doi.org/10.35757/KiS.2017.61.1.4
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2017.61.1.4
Kubinowski D. (2011) Jakościowe badania pedagogiczne: filozofia, metodyka, ewaluacja, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Kubinowski D. (2016) Istota jakościowych badań pedagogicznych – wprowadzenie, „Jakościowe Badania Pedagogiczne”, t. 1, nr 1, s. 5–14, https://doi.org/10.18276/jbp.2016.1.1-01
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18276/jbp.2016.1.1-01
Maslow A. H. (1971) The Farther Reaches of Human Nature, New York, NY, Viking Press.
Google Scholar
Maslow A. H. (1986) W stronę psychologii istnienia, tłum. I. Wyrzykowska, Warszawa, Instytut Wydawniczy „Pax”.
Google Scholar
Maslow A. (1995a) Postawa twórcza w: Materiały z historii psychologii, K. Zamiara (red.), tłum. L. Cichowicz, s. 256–279, Poznań, Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Google Scholar
Maslow A. (1995b) Teoria hierarchii potrzeb w: Materiały z historii psychologii, K. Zamiara (red.), tłum. S. Mika, s. 256–279, Poznań, Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Google Scholar
Maslow A. H. (2006) Motywacja i osobowość, tłum. J. Radzicki, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Nowara-Matusik N. (red.) (2019) Jeszcze o artyście (i sztuce): w literaturze, kulturze i nieopodal, Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Obuchowski K. (2000) Galaktyka potrzeb. Psychologia dążeń ludzkich, Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Google Scholar
Piirto J. (2004) Understanding Creativity, Scottsdale, AZ, Great Potential Press.
Google Scholar
Pufal-Struzik I. (2006) Podmiotowe i społeczne warunki twórczej aktywności artystów, Kielce, Wydawnictwo Wszechnicy Świętokrzyskiej.
Google Scholar
Rogers C. R. (1995) Co to znaczy stać się osobą? w: Materiały z historii psychologii, K. Zamiara (red.), tłum. W. Głogowiec, Poznań, Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Google Scholar
Sobocińska M. (2019) Tożsamość, rola i mit artysty jako uwarunkowania jego wizerunku, „Zarządzanie w kulturze”, t. 20, nr 2, s. 143–155, https://doi.org/10.4467/20843976ZK.19.010.10527
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4467/20843976ZK.19.010.10527
Szmidt K. J. (2001) Twórczość i pomoc w tworzeniu w perspektywie pedagogiki społecznej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Szmidt K. J. (2013) Pedagogika twórczości, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Urbaniak-Zając D. (2016) W poszukiwaniu teorii działania profesjonalnego pedagogów. Badania rekonstrukcyjne, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar
Urbaniak-Zając D. (2019) Empiryczne badania jakościowe w pedagogice w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), s. 354–371, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
