Problemy monitorowania sytuacji społecznej na szczeblu lokalnym i regionalnym wynikające z czasowej dostępności danych

Tomasz Michalski

doi:10.18778/1733-3180.23.02

Authors

Tomasz Michalski Uniwersytet Gdański, Wydział Oceanografii i Geografii, Instytut Geografii, Katedra Geografii Rozwoju Regionalnego, ul. Bażyńskiego 4, 80–309 Gdańsk

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-3180.23.02

Keywords:

spatial monitoring, social situation

Abstract

In monitoring the social situation at the regional and the local level there are 5 groups of problems arising from: (1) temporal conditions, (2) low frequency or clear specificity of the process, (3) impossibility to clearly define indicators, (4) difficulty in delimitation units, (5) the so-called human factor. The article focuses on the first of these groups of problems and discusses risks arising from: (1a) a very long delay in accessing data and (1b) collecting data in periods rarer than one year. These problems are illustrated with examples from the Pomeranian Voivodeship. For both discussed issues, ways to partly avoid them are also proposed. In the case of processes of a deterministic character, taking older data is suggested. In the case of processes of a stochastic character and while monitoring of a relatively small number of local government units, some data can be collected directly from these units. In the case of processes of a stochastic character and a large number of units, no viable solution has been found.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Abramowicz M., Brosz M., Michalski T., Strzałkowska A., 2015, Diagnoza problemu narkotyków i narkomanii oraz ewaluacja Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii, maszynopis w Gdańskim Centrum Profilaktyki Uzależnień, Gdańsk.
Google Scholar

BDL GUS – Bank Danych Lokalnych GUS, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (dostęp: 10.08.2017).
Google Scholar

Bober J., Hauser J., Izdebski L., Mazur S., Nelicki A., Nowotarski B., Puzyna W., Surówka K., Zachariasz I., Zawicki M., 2013, Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej, Kraków.
Google Scholar

Czochański J.T., 2013, Monitoring rozwoju regionalnego. Aspekty metodologiczne i implementacyjne, „Studia KPZK PAN”, 149.
Google Scholar

Denek E., 2003, Rola samorządu terytorialnego w świadczeniu usług społecznych, [w:] E. Denek (red.), Usługi społeczne w gospodarce samorządu terytorialnego w Polsce, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu”, 38: 7–24.
Google Scholar

Dębski M., 2008a, Sytuacja osób bezdomnych w województwie pomorskim w świetle wyników badań socjodemograficznych, [w:] M. Dębski, S. Retowski (red.), Psychospołeczny profil osób bezdomnych w Trójmieście, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk: 34–36.
Google Scholar

Dębski M., 2008b, Sytuacja bezdomnych kobiet w województwie pomorskim, [w:] Ł. Browarczyk (red.), FORUM o bezdomności bez lęku, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk: 11–105.
Google Scholar

Dębski M., 2010, Co nowego w badaniach socjodemograficznych? Wybrane aspekty na podstawie badań z 2009 roku, [w:] Ł. Browarczyk, M. Dębski (red.), FORUM o bezdomności bez lęku. Rok II, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk: 183–230.
Google Scholar

Dębski M., 2011, Bezdomność jako problem społeczny w województwie pomorskim. Na podstawie wyników badań socjodemograficznych w 2011 r., [w:] Ł. Browarczyk, M. Dębski, K. Weiner (red.), FORUM o bezdomności bez lęku. Rok IV, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk: 107–145.
Google Scholar

Dębski M., Olech P., 2005, Socjodemograficzny Portret Zbiorowości Ludzi Bezdomnych Województwa Pomorskiego (Raport z badań), [w:] POMOST – Pismo Samopomocy Gdańsk. O bezdomności bez lęku oraz informator o placówkach, Fundacja Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych, Gdańsk: 26–135.
Google Scholar

Duracz-Walczak A., 2002, Raport z badania „Portret zbiorowości ludzi bezdomnych województwa pomorskiego”, [w:] POMOST – Pismo Samopomocy Gdańsk. O bezdomności … bez lęku oraz Raport z badania Portret zbiorowości ludzi bezdomnych województwa pomorskiego, Fundacja Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych, Gdańsk: 49–90.
Google Scholar

Europejski Program Badań nad Używaniem Alkoholu i Środków Odurzających przez Młodzież Szkolną, 2015, maszynopis w Gdańskim Centrum Profilaktyki Uzależnień, Gdańsk.
Google Scholar

Hibell B., Guttormsson U., Ahlström S., Balakireva O., Bjarnason T., Kokkevi A., Kraus L., 2012, The 2011 ESPAD report: substance use among students in 36 European countries, The Swedish Council for Information on Alcohol and Other Drugs, Stockholm.
Google Scholar

Informacja o zachorowaniach na choroby zakaźne i zatrucia w Polsce, http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2017/index_mp.html, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa (dostęp: 06.08.2017).
Google Scholar

Instrukcja Ministrów Zdrowia i Opieki społecznej, Obrony Narodowej, Spraw Wewnętrznych, Komunikacji oraz sprawiedliwości z dnia 28 marca 1962 r. w sprawie zgłaszania przypadków nowotworów złośliwych i podejrzanych jako złośliwe, 1962, Monitor Polski nr 30 z dnia 07.04.1962, poz. 141.
Google Scholar

Kozłowski S.J., Marszał T., 2010, Obszary metropolitalne w Polsce – kontekst spójności terytorialnej i współpracy międzygminnej, [w:] C. Domański, T. Śmiłowska (red.), Procesy metropolizacyjne w teorii naukowej i praktyce, GUS, Warszawa: 124–133.
Google Scholar

Kupiec T., 2010, Zróżnicowanie poziomu i tempa rozwoju społeczno-gospodarczego w województwie śląskim, „Śląskie Studia Regionalne”, 1: 94–112.
Google Scholar

Markowski T., 2008, Problematyka wdrażania polityki przestrzennej państwa, [w:] T. Markowski (red.), Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju a wizje i perspektywy rozwoju przestrzennego Europy, „Studia KPZK PAN”, 122: 228–240.
Google Scholar

Marszał T., 2008, Metropolitan processes in Central and Eastern Europe, „European Spatial Research and Policy”, 15 (2): 27–37.
Google Scholar

Mazurek J., 2008, Uwarunkowania rozwoju agroturystyki na obszarach wiejskich gmin Pobrzeża Koszalińskiego, Wydawnictwo „Bernardinum”, Gdynia–Pelplin.
Google Scholar

Meldunki Epidemiologiczne. O zachorowaniach i podejrzeniach zachorowań na grypę, http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/grypa/index.htm, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa (dostęp: 06.08.2017).
Google Scholar

Michalski T., 2013, Zagrożenia związane z uzależnieniem w województwie pomorskim w 2010 r., „Serwis Informacyjny NARKOMANIA”, 1 (61): 39–44.
Google Scholar

Michalski T., 2014, Problemy w opracowaniu wskaźników dla monitoringu przestrzennego sytuacji społecznej w Polsce, [w:] J. Zaleski (red.), Rozwój statystyki regionalnej w kontekście potrzeb informacyjnych polityki spójności. Nowe podejście do przestrzeni, „Biuletyn KPZK PAN”, 255: 80–94.
Google Scholar

Michalski T., 2016, Problemy monitoringu sytuacji społecznej na szczeblu lokalnym wynikające z delimitacji jednostek przestrzennych (na przykładach z województwa pomorskiego), [w:] S. Sitek (red.), „Stare i nowe” problemy badawcze w geografii społeczno-ekonomicznej, z. 7, Polskie Towarzystwo Geograficzne Oddział Katowicki, Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, Sosnowiec: 55–71.
Google Scholar

Michalski T., Szymańska W., 2017, Problemy statystycznego pomiaru jakości życia na szczeblu regionalnym i lokalnym wynikające z małej częstotliwości lub wyraźnej specyfiki procesu, „Studia i Materiały Miscellanea Oeconomicae”, 21 (3/1): 57–69.
Google Scholar

Michalski T., Wiskulski T., 2017, Problemy statystycznego pomiaru jakości życia na szczeblu regionalnym i lokalnym związane z szeroko pojmowanym czynnikiem ludzkim, „Studia i Materiały Miscellanea Oeconomicae”, 21 (3/1): 71–82.
Google Scholar

MPiPS rok 2017, http://www.pup.lebork.pl/urzad_pracy/MPiPS_rok_2017.html, Powiatowy Urząd Pracy w Lęborku, Lębork (dostęp: 06.08.2017).
Google Scholar

MPiPS-01 Sprawozdania miesięczne, http://czluchow.praca.gov.pl/mpips-01-sprawozdania-miesieczne, Powiatowy Urząd Pracy w Człuchowie, Człuchów (dostęp: 06.08.2017).
Google Scholar

Mucha D., /b.r./, Raport z badań sondażowych pt. „Jakość życia w dużej aglomeracji miejskiej na przykładzie problemów transportowych Warszawy”, Zakład Informatyki i Badań Jakości Życia, Wydział Inżynierii Środowiska, Politechnika Warszawska, Warszawa, http://www.siskom.waw.pl/siskom/Raport_Jakosc_zycia_a_problemy_transportowe_Wawy_Dominika_Mucha.pdf. (dostęp: 07.08.2017).
Google Scholar

Nowicki M., Hildebrandt A., Susmarski P., Tarkowski M., Woźniak W., 2012, Atlas jakości życia w województwie pomorskim. II edycja, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
Google Scholar

Ocena warunków i jakości życia mieszkańców województwa pomorskiego i ich postrzeganie przyszłości, 2011, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Piotrowski D. (red.), 2007, Analiza budżetów powiatów województwa mazowieckiego w latach 2001–2005, Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego, Warszawa.
Google Scholar

Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim, 2010, Urząd Statystyczny w Gdańsku, Gdańsk.
Google Scholar

Rocznik Statystyczny Ubezpieczeń Społecznych 2009–2011, 2012, ZUS, Warszawa, http://www.zus.pl/baza-wiedzy/statystyka/rocznik-statystyczny-ubezpieczen-spolecznych (dostęp: 06.08.2017).
Google Scholar

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego w 2016 roku – województwo pomorskie, http://www.oke.gda.pl/index.php/badania-i-analizy/2016-2, Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku, Gdańsk (dostęp: 06.08.2017).
Google Scholar

Szmytkowska M., Masik G., Czepczyński M., 2010, Trendy rozwoju oraz ocena jakości kapitału ludzkiego w województwie pomorskim, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Świątek D., 2012, Wyposażenie miast i gmin Mazowsza w infrastrukturę komunalną, „Mazowsze. Studia Regionalne”, 11: 37–64.
Google Scholar

Tarkowski M., 2014, Jakość życia w centrach i na peryferiach regionu – przykład województwa pomorskiego, [w:] W. Szymańska (red.), Elementy rozwoju społecznego regionów nadmorskich, Wydawnictwo „Bernardinum”, Gdańsk–Pelplin: 60–72.
Google Scholar

Tarkowski M., 2015, System monitoringu jakości życia jako narzędzie analizy efektów polityki spójności, „Studia i Materiały Miscellanea Oeconomicae”, 19 (4/I): 159–171.
Google Scholar

Tarkowski M., Nowicki M., Hildebrandt A., Susmarski P., Woźniak W., 2014a, Atlas jakości życia w województwie pomorskim. III edycja, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
Google Scholar

Tarkowski M., Nowicki M., Hildebrandt A., Susmarski P., Woźniak W., 2014b, Atlas jakości życia w województwie pomorskim. IV edycja, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
Google Scholar

Wojciechowska U., Didkowska J., /b.r./, Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe w Polsce. Krajowy Rejestr Nowotworów, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Warszawa, http://onkologia.org.pl/raporty/ (dostęp: 06.08.2017).
Google Scholar

Wstępna informacja o wynikach egzaminu maturalnego – województwo pomorskie, http://www.oke.gda.pl/index.php/badania-i-analizy/2016-2, Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku, Gdańsk (dostęp: 06.08.2017).
Google Scholar

Zaucha J., 2014, Evolutnion, essence and measurement of territorial cohesion, Working Papers Institute for Development, 001/2014, Sopot.
Google Scholar

Zemła B.F.P., Kołosza Z., Banasik T.R., 1999, Atlas zachorowalności i umieralności na nowotwory złośliwe w obrębie województwa katowickiego w latach 1985–1993, Zakład Epidemiologii Nowotworów Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach, Gliwice.
Google Scholar