Stawanie się osobą dorosłą w czasach płynnej nowoczesności w doświadczeniu wielkomiejskich młodych dorosłych
DOI:
https://doi.org/10.18778/1733-8069.15.4.03Słowa kluczowe:
stawanie się osobą dorosłą, tranzycja w dorosłość, wczesna dorosłość, tożsamość, płynna nowoczesnośćAbstrakt
W artykule podjęto próbę odtworzenia procesu stawania się człowiekiem dorosłym w wymiarze tożsamościowym i interakcyjnym na podstawie oryginalnych badań jakościowych. Na podstawie pogłębionych wywiadów swobodnych quasi-biograficznych oraz zogniskowanych wywiadów grupowych przeprowadzonych z młodymi urodzonymi w 1986 roku i wchodzącymi w dorosłość w środowisku wielkomiejskim osobami. Analizę ścieżek kształtowania się tożsamości człowieka dorosłego osadzono w teorii płynnej nowoczesności, teorii wczesnej dorosłości, a także w teorii tożsamości, a następnie, wykorzystując instrumentarium pojęciowe tychże nurtów teoretycznych, scharakteryzowano etapy formowania się tożsamości osoby dorosłej.
Pobrania
Bibliografia
Arnett Jeffrey Jensen (2004) Emerging Adulthood: The Winding Road from Late Teens through the Twenties. New York: Oxford University Press.
Google Scholar
Barret Anne E. (2003) Socioeconomic status and age identity: The role of dimensions of health in the subjective construction of age. „Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences”, 58B, s. S101–S109.
Google Scholar
Bauman Zygmunt (1996) Etyka ponowoczesna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Bauman Zygmunt (2004) Tożsamość. Rozmowy z Benedetto Vecchim. Gdańsk: GWP.
Google Scholar
Bauman Zygmunt (2006a) Płynna nowoczesność. Przełożył Tomasz Kunz. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Bauman Zygmunt (2006b) Życie na przemiał. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Bauman Zygmunt (2007) Płynne życie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Beck Ulrich (2002) Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Przełożył S. Cieśla. Warszawa: Scholar.
Google Scholar
Beck Ulrich, Beck-Gernsheim Elisabeth (1995) The Normal Chaos of Love. Cambridge: Polity Press.
Google Scholar
Becker Howard, Strauss Anselm (1956) Careers, Personality and Adult Socialization. „American Journal of Sociology”, vol. 62, no. 3, s. 254–263.
Google Scholar
Béjin André (1983) De l’adolescence a la post-adolescence: lesannee-sindecises. „Le Debat”, vol. 25, s. 126–132.
Google Scholar
Bendit Ruth (2006) Youth sociology and comparative analysis in the European Union member states. „Papers”, vol. 79, s. 49–76.
Google Scholar
Benson Janel E., Furstenberg Frank F. (2007) Entry into adulthood: are adult role transitions meaningful markers of adult identity? „Advances in life course research”, vol. 11, s. 199–224.
Google Scholar
Berger Peter (2007) Zaproszenie do socjologii. Przełożył Janusz Stawiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Berntsen Dorthe, Rubin David C. (2004) Cultural life scripts structure recall from autobiogra-phical memory. „Memory and Cognition”, vol. 32, s. 427–442.
Google Scholar
Biehal Nina, Wade Jim (1996) Looking back, looking forward: Care leavers, families and change, “Children and Youth Services Review”, vol. 18 (4-5), s. 425−445.
Google Scholar
Brzezińska Anna Izabela (2013) Becoming an adult – contexts of identity development. „Polish Psychological Bulletin”, vol. 3, no. 44, s. 239–244.
Google Scholar
Brzezińska Anna Izabela (2016) Dorastanie do dorosłości: odraczane czy opóźnione [w:] Anna I. Brzezińska, Weronika Syska, red., Ścieżki wkraczania w dorosłość. Poznań: Wyd. UAM, s. 23−47.
Google Scholar
Brzezińska Anna Izabela (2017) Tożsamość u progu dorosłości. Wizerunek uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Poznań: Wyd. UAM.
Google Scholar
Brzezińska Anna Izabela i in. (2011) Odroczona do-rosłość: fakt czy artefakt? „Nauka”, t. 4, s. 67–107.
Google Scholar
Brzezińska Anna Izabela i in. (2012) Uwarunkowania procesu kształtowania się tożsamości w okresie przejścia z adolescencji do dorosłości. „Kultura i Edukacja”, t. 3, nr 89, s. 23–50.
Google Scholar
Côté James, Bynner John M. (2008) Changes in the transmission to adulthood in the UK and Canada: the role of structure and agency in emerging adulthood. „Journal of Youth Studies”, vol. 11, no. 3, s. 251‒268.
Google Scholar
Côté James (2014) The Dangerous Myth of Emerging Adulthood: An Evidence-Based Critique of a Flawed Developmental Theory „Applied Developmental Science”, vol.18:4, s. 177-188.
Google Scholar
Erikson Erik H. (2004) Childhood and Society. New York: Norton.
Google Scholar
Galland Olivier (2003) Adolescence, Post-Adolescence, Youth: Revised Interpretations. „Revue française de sociologie”, vol. 44, Supplement: An Annual English Selection, s. 163–188.
Google Scholar
Giddens Anthony (2010) Nowoczesność i tożsamość. Przełożyła Alina Szulżycka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Grotowska-Leder Jolanta, Kudlińska Iwona (2018) Wchodzenie w dorosłość w wybranych koncepcjach teoretycznych i w percepcjach młodych dorosłych w Polsce. „Polityka społeczna”, t. 45/7(532), s. 31–37.
Google Scholar
Gurba Ewa (2011) Wczesna dorosłość [w:] Janusz Trempała, red., Psychologia rozwoju człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 287‒311.
Google Scholar
Habermas Jürgen (2007) How to tell a life: The development of the cultural concept of biography. „Journal of Cognition and Development”, vol. 8, s. 1–31.
Google Scholar
Hartmann Douglas, Swartz Teresa Toguchi (2007) The New Adulthood? The Transition to Adulthood from the Perspective of transitioning Young Adults. „Advances in Life Course Research”, vol. 10, s. 255–289.
Google Scholar
Havighurst Robert J. (1972) Developmental tasks and education. New York: David McKay.
Google Scholar
Hendry Leo B., Kloep Marion (2010) How universal is emerging adulthood. An empirical example. „Journal of Youth Studies”, vol. 13, no. 2, s. 169‒179.
Google Scholar
Hughes Everett C. (1958) Men and their work. Glencoe, IL: The Free Press.
Google Scholar
Kohli Martin (1986) Social Organization and Subjective Construction of the Life-Course [w:] A. B. Serensen, F. E. Weindert, Z. R. Sherrod, eds., Human Development and the Life Course: Multi disciplinary Perspectives . Hillsdale, NJ: Erlbaum, , s. 271−292.
Google Scholar
Kohli Martin (2007) The Institutionalization of the Life Course: Looking Back to Look Ahead. „Research in Human Development”, vol. 4, no. 3–4, s. 253−271.
Google Scholar
Lee Chris, Berick Jill Duerr (2014) Experiences of youthwho transition to adulthood out of care: Developing a theoretical framework, „Children and Youth Services Review” 46, s. 78–84.
Google Scholar
Liberska Hanna (2007) Współczesny obraz moratorium [w:] Barbara Harwas-Napierała, Hanna Liberska, red., Tożsamość a współczesność. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 25−52.
Google Scholar
Luyckx Koen, Goossens Luc, Soenens Bart (2006) A developmental-contextual perspective on identity construction in emerging adulthood: Change dynamics in commitment formation and commitment evaluation. „Developmental Psychology”, vol. 42, s. 366–380.
Google Scholar
Marcia James E. (1980) Identity in adolescence [w:] Jospeh Adelson, ed., Handbook of adolescent psychology. New York: John Wiley and Sons, s. 159–187.
Google Scholar
Marciniak Łukasz (2010) Stawanie się nauczycielem akademickim. Analiza symboliczno-interakcjonistyczna. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 4, nr 2.
Google Scholar
Mead Georg Herbert (1975) Umysł, Osobowość i Społeczeństwo. Przełożyła Zofia Wolińska. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Oleszkowicz Anna, Misztela Anna (2015) Kryteria dorosłości z perspektywy starszych adolescentów i młodych dorosłych, „Psychologia Rozwojowa”, t. 20, nr 1, s. 41–55.
Google Scholar
Piotrowski Konrad (2013a) Identity in adolescence and emerging adulthood: relationships with emotional and educational factors. „Polish Psychological Bulletin”, vol. 44, no. 3, 266–276.
Google Scholar
Piotrowski Konrad (2013b) Tożsamość osobista w okresie wkraczania w dorosłość. Sytuacja młodych osób z ruchowym ograniczeniem sprawności i ich sprawnych rówieśników. Wielichowo: TIPI.
Google Scholar
Plug Wim, Zeijl Elke, DuBois-Reymond Manuela (2003) Young people’s perceptions on youth and adulthood. A longitudinal study from the Netherlands. „Journal of Youth Studies”, vol. 6, s. 127–144.
Google Scholar
Rek-Woźniak Magdalena (2016) Młodzi dorośli.Wzory ruchliwości społecznej w okresie transformacji systemowej. Łódź: Wyd. UŁ.
Google Scholar
Sennett Richard (1998) The Corrosion of Character: The Personal Consequences of Work in the New Capitalism. New York: W.W. Norton.
Google Scholar
Shanahan Michael J. (2000) Pathways to adulthood in changing societies: Variability and mechanisms in life course perspective. „Annual Review of Sociology”, vol. 26, s. 667–692.
Google Scholar
Silva Jennifer M. (2012) Constructing Adulthood in an Age of Uncertainty. „American Sociological Review”, vol. 77, no. 4, s. 505–522.
Google Scholar
Syed Moin (2015) Emerging Adulthood: Developmental Stage, Theory, or Nonsense? [w:] Jeffrey Arnett (eds.), The Oxford Handbook of Emerging Adulthood. Oxford University Press, s. 11−25.
Google Scholar
Tajfel Henry, Turner John 1979 An integrative theory of intergroup conflict [w:] William G. Austin, Stephen Worchel (eds.), The social psychology of intergroup relations. Monterey, CA: Brooks/Cole, s. 33–37.
Google Scholar
Trempała Janusz (2006) Deregulacja cyklu życia w planach życiowych młodzieży. „Polskie Forum Psychologiczne”, t. 1, s. 108‒120.
Google Scholar
Urbaniak Marcin (2014) Gorzki posmak płynnej nowoczesności. Wybrane zagadnienia z filozofii społecznej Zygmunta Baumana. „Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula”, t. 4, nr 42, s. 5–27.
Google Scholar
Walther Andreas i in., eds., (2002) Misleading trajectories – integration policies for young adults in Europe? Leske, Budrich Publisher, Opladen.
Google Scholar
Waterman Alan S. (1982) Identity development from adolescence to adulthood: Anextension of theory and a review of research. „Developmental Psychology”, vol. 18, no. 3, 341–358.
Google Scholar
Waterman Alan S. (1999) Identity, identity statuses, and identity status development: a contemporary statement. „Developmental Review”, vol. 19, s. 591–621.
Google Scholar
Westerhof Gerben J. (2010) ‘Age identity’, [w:] D. Carr (ed.) Encyclopedia of the Life Course and Human Development, Farmington Hills, MI: Palgrave Macmillan, s. 10–14.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.