O muzyczności Wirów Henryka Sienkiewicza

Dorota Samborska-Kukuć

doi:10.18778/1505-9057.52.02

Authors

Dorota Samborska-Kukuć Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski https://orcid.org/0000-0002-1943-6694

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.52.02

Keywords:

Henryk Sienkiewicz, Wiry, Music, Ekphrasis

Abstract

Alhough Henryk Sienkiewicz’s musical competence was not extensive, his writing shows predilection for the harmony of such eminent composers as Beethoven and Schumann. Musical thematisations that highlight the transcendent skills released upon contact with this subtlest of arts transpire mostly in Without dogma and Swirls. In the case of the latter, music becomes a signature of the superior upper echelon and culture, which the writer takes to be a stronghold of Poland and an oasis of beauty, an indicator that is as much aesthetic as it is ethical. The figure of Saint Cecilia, the patroness of music, is invoked to indicate femininity as the ostension of beauty. The novel Swirls is also an attempt at transposing music onto picture by a peculiar form of ekphrasis - a poetic prose description of Beethoven’s Moonlight Sonata.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Dorota Samborska-Kukuć, Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej i Logopedii, Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski

Dorota Samborska-Kukuć - historyk literatury, kresoznawca, genealog, biograf. Zajmuje się – jako literaturoznawca – przede wszystkim dziewiętnastowiecznością, szczególnie zaś zjawiskami i fenomenami pogranicznymi. Autorka 11 książek i ponad 100 artykułów naukowych.

References

Barska Joanna, La musique n’est pas représentabe? Ekfraza muzyczna jako szczególny rodzaj komunikacji intersemiotycznej, w: Komunikacja przez sztukę, komunikacja przez język, red. B. Bączkowski, P. Gałkowski, Zakład Teorii i Filozofii Komunikacji UAM, Poznań 2008, s. 77–88.
Google Scholar

Bujnicki Tadeusz, „Wiry” Sienkiewicza. Rewolucja w oczach dekadenta i pozytywisty, w: Rewolucja lat 1905–1907. Literatura – publicystyka – ikonografia, red. M. Gabryś, T. Stępnik, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie, Lublin 2005, s. 11–19.
Google Scholar

Dubownik Henryk, Literatura – muzyka – plastyka, w: Szkice z historii i teorii literatury, red. J. Konieczny, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Poznań–Bydgoszcz 1971, s. 3–30.
Google Scholar

Głowiński Michał, Muzyka w powieści, w: Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych, red. A. Hejmej, Universitas, Kraków 2002, s. 285–293.
Google Scholar

Górski Konrad, Muzyka w opisie literackim, w: Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych, red. A. Hejmej, Universitas, Kraków 2002, s. 259–283.
Google Scholar

Gwizdalanka Danuta, Muzyka i płeć, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 2001.
Google Scholar

Hejmej Andrzej, Muzyka w literaturze. Perspektywy komparatystyki interdyscyplinarnej, Universitas, Kraków 2008.
Google Scholar

Kuniczuk-Trzcinowicz Agnieszka, W poszukiwaniu słowa – Sonata księżycowa w rękopisie i druku, w: Sienkiewicz z innej strony, red. J. Axer, T. Bujnicki, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2015, s. 145–154.
Google Scholar

Majkowski Hilary, Sienkiewicz i muzyka, „Kurier Poznański” 1931, nr 202, s. 4.
Google Scholar

Mazur Aneta, Transcendencja realistów. Motywy metafizyczne w polskiej i niemieckiej prozie II połowy XIX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2001, s. 219.
Google Scholar

Mazur Aneta, Wiry polskości, czyli o niedocenionej powieści Henryka Sienkiewicza, w: Spotkanie Sienkiewiczowskie, red. Z. Piasecki, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 1997, s. 169–182.
Google Scholar

Poradecki Jerzy, „Aż tu moje skrzydło sięga”. Studium o dziejach motywu lotu poety w poezji polskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1988.
Google Scholar

Sobieraj Tomasz, Sienkiewicz i muzyka, „Ruch Literacki” 2004, z. 6, s. 591–608.
Google Scholar

Świerzewski Stefan, Henryk Sienkiewicz o życiu muzycznym Warszawy, „Stolica” 1967, nr 12–13, s. 19.
Google Scholar

Tomaszewski Mieczysław, Muzyka i literatura, w: Słownik literatury XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1991, s. 579.
Google Scholar

Tyszka Adam, Henryk Sienkiewicz i wiry rewolucji, w: Henryk Sienkiewicz w kulturze polskiej, red. K. Stępnik, T. Bujnicki, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie, Lublin 2007, s. 289–296.
Google Scholar

Wrocki Edward, Sienkiewicz i muzyka, „Twórczość Młodej Polski” 1924, nr 8, s. 81–90.
Google Scholar