Ocena słuchu fonematycznego dziecka z alalią prolongatą. Studium przypadku

Julita Sobańska

doi:10.18778/2544-7238.06.16

Autor

Julita Sobańska Niepubliczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli Centrum Usług Dydaktycznych, ul. Kotuli 3A, 35-122 Rzeszów https://orcid.org/0000-0002-8672-2447

DOI:

https://doi.org/10.18778/2544-7238.06.16

Słowa kluczowe:

słuch fonematyczny, zaburzenia słuchu fonematycznego, alalia prolongata

Abstrakt

Słuch fonematyczny pozwala właściwie dekodować znaczenie wyrazów, rozpoznawać sylaby i różnicować głoski, zapewniając odbiór dźwięków mowy na podstawie czynności recepcji, rozróżniania, różnicowania i pamięci słuchowej. Zaprezentowane w artykule wyniki testu słuchu fonematycznego sześcioletniego dziecka z alalią prolongatą wskazują podstawowe trudności, wyznaczają potrzeby programowe, a jednocześnie nakreślają perspektywę zadań edukacyjnych i terapeutycznych. Utrzymujące się deficyty w rozwoju mowy i artykulacji wraz z zaburzeniami słuchu fonematycznego mogą mieć decydujący wpływ na ocenę gotowości szkolnej, a następnie pomyślny start na etapie edukacji wczesnoszkolnej.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Baudouin de Courtenay J., 1984, O języku polskim, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Cieszyńska J., 2003, Metody wywoływania głosek, Kraków: Wydawnictwo Superprint.
Google Scholar

Domagała A., Mirecka U., 2001, Słuch fonemowy. Odkrywanie elementarnych jednostek systemu językowego, „Logopedia”, t. 29, s. 53–70.
Google Scholar

Domagała A., Mirecka U., 2002, Słuch fonemowy. W kierunku kompetencji fonologicznej, „Logopedia”, t. 30, s. 7–26.
Google Scholar

Domagała A., Mirecka U., 2007, Słuch fonemowy a uwarunkowania komunikacji językowej, [w:] T. Woźniak, A. Domagała (red.), Język. Interakcja. Zaburzenia mowy. Metodologia badań, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 175–184.
Google Scholar

Domagała A., Mirecka U., 2012, Słuch mowny. Klasyfikacja zjawisk, [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 129–164.
Google Scholar

Emiluta‑Rozya D., 2013, Całościowe badanie logopedyczne z materiałem obrazkowym, Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar

Grabias S., 1994, Logopedyczna klasyfikacja zaburzeń mowy, „Audiofonologia”, t. 6, s. 7–22.
Google Scholar

Grabias S., 1997, Mowa i jej zaburzenia, „Audiofonologia”, t. 10, s. 9–36.
Google Scholar

Guziuk‑Tkacz M., 2011, Badania diagnostyczne w pedagogice i psychopedagogice, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Google Scholar

Kaczmarek B.L.J., 2001, Aleksander Romanowicz Łurija: jeden z wielkich romantyków, „Przegląd Psychologiczny”, nr 44(1), s. 105–117.
Google Scholar

Kania J., 1982, Szkice logopedyczne, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Kołodziejczyk R., 2015, Rozwój strategii radzenia sobie z trudnościami językowymi dziecka z uszkodzeniem słuchu, [w:] K. Krakowiak, R. Kołodziejczyk (red.), Odpowiedzialność za edukację osób z uszkodzeniami słuchu, Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 147–171.
Google Scholar

Krajewska M., 2010, Dziecko z zaburzonym słuchem fonemowym. Problem diagnozy i terapii, [w:] M. Michalik, A. Siudak (red.), Zagadnienia mowy i myślenia, „Nowa Logopedia”, t. 1, Kraków: Collegium Columbinum, s. 149–159.
Google Scholar

Krakowiak K., 2012, Dar języka. Podręcznik metodyki wychowania językowego dzieci i młodzieży z uszkodzeniami narządu słuchu, Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Krasowicz‑Kupis G., 2008, Psychologia dysleksji, Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Google Scholar

Kurcz I., 1992, Język a psychologia. Podstawy psycholingwistyki, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Kurkowski Z.M., 1995, Bariery fonetyczne w kształtowaniu mowy dzieci z uszkodzonym narządem słuchu, „Audiofonologia”, t. VII, s. 105–115.
Google Scholar

Kurkowski Z.M., 1998, Słuch a mowa w aspekcie rozwojowym w normie i patologii, „Kosmos”, nr 47(3), s. 289–296.
Google Scholar

Liberman I .Y., Shankweiler D.P., 1985, Phonology and the problems of learning to read and write, „Remedial and Special Education”, Vol. 6(6), s. 8–17.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/074193258500600604

Liberman I .Y., Cooper F.S., Shankweiler D.P., Studdert‑Kennedy M., 1967, Perception of the speech code, „Psychological Review”, Vol. 74(6), s. 431–461.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/h0020279

Łobocki M., 2003, Metody i techniki badań pedagogicznych, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Łuria A.R., 1976, Problemy neuropsychologii i neurolingwistyki, wybór i red. M. Klimkowski, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Google Scholar

Maurer A., 2017, Dźwięki mowy. Program kształtowania świadomości fonologicznej dla dzieci przedszkolnych i szkolnych, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Michalak‑Widera I., 2009, Logopedyczny test dla dzieci i młodzieży, Katowice: Wydawnictwo Unikat 2.
Google Scholar

Panasiuk J., 2017, Językowe rozumienie świata. Od kodu polikonkretnego do hierarchicznego, „Prace Językoznawcze”, t. XIX, z. 3, s. 199–221.
Google Scholar

Pilch T., 1995, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa: Wydawnictwo Żak.
Google Scholar

Robertis C. de, Pascal H., 1999, Postępowanie metodyczne w pracy socjalnej z grupami i ze społecznościami, Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
Google Scholar

Rocławski B., 2010, Słuch fonemowy i fonetyczny. Teoria i praktyka, Gdańsk: Wydawnictwo Glottispol.
Google Scholar

Stasiak J., 2012, Alalia. Perspektywy opisu, [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 337–358.
Google Scholar

Stasiak J., 2015, Postępowanie logopedyczne w przypadku alalii prolongaty, [w:] S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak (red.), Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 239–264.
Google Scholar

Styczek I., 1982, Badanie i kształtowanie słuchu fonematycznego (komentarz i tablice), Warszawa:
Google Scholar

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Szeląg E., Szymaszek A., 2006, Test do badania słuchu fonematycznego u dzieci i dorosłych, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar