Śladami „skradzionego” mózgu. Fantastyczne fabuły w romanetach Jakuba Arbesa

Margreta Grigorowa

doi:10.18778/2299-7458.06.11

Authors

Margreta Grigorowa Katedra Slawistyki, Uniwersytet św. Cyryla i św. Metodego w Wielkim Tyrnowie

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.06.11

Keywords:

Jakub Arbes, romanetto, Newton, Einstein, stolen brain motif, science fiction, gothic writing, Czech literature

Abstract

The article is concerned with the generic specifics of the romaneto, a literary mode established by Czech writer Jakub Arbes, taking as its vantage point the way in which fantastic storylines operate within it. Arbes’s romanettos can be characterized by the interplay of gothic writing and science fiction. The study focuses on his most wellknown romanetto Newton’s Brain (Newtonův mozek). The analysis aims at a comparative investigation of the stolen brain motif related to the popular story of Einstein’s stolen brain and its literary repercussions.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Margreta Grigorowa, Katedra Slawistyki, Uniwersytet św. Cyryla i św. Metodego w Wielkim Tyrnowie

Margreta Grigorowa – prof. dr hab. w Katedrze Slawistyki Uniwersytetu św. Cyryla i św. Metodego w Wielkim Tyrnowie (Bułgaria) Jej główne nurty zainteresowań badawczych to: temat herezji we współczesnej literaturze polskiej, relacje literatura-sztuka, motywy podróżnicze i migranckie w twórczości Josepha Conrada, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Ryszarda Kapuścińskiego, Olgi Tokarczuk; recepcja literatury polskiej w Bułgarii. Najważniejsze publikacje monograficzne: Хоризонти и пътища на полската идентичност [Horyzonty i drogi polskiej tożsamości] (2002), Литературни пос-вещения. Ритуални зони на словото в полската литература [Rytualne strefy słowa w literaturze polskiej] (2004), Джоузеф Конрад Коженьовски. Творецът като мореплавател [ Joseph Conrad Korzeniowski. Twórca jako żeglarz] (2011), Oczyma słowa. Studia polonistyczne, Велико Търново: Фабер (2015). Przekłady: M. Bieńczyk, Książka twarzy, Cz. Miłosz, Rodzinna Europa (z Mirą Kostową), wybrane dzieła Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima, Kazimierza Nowaka, Herlinga-Grudzińskiego.

References

Abraham C., Possessing genius: the bizarre odyssey of Einstein’s brain, Duxford 2001.
Google Scholar

Arbes J., Romaneta, Praga 2011, [online] https://web2.mlp.cz/koweb/00/03/37/06/47/romaneta.pdf (dostęp: 12.03.2017).
Google Scholar

Barthes R., Mitologie, przeł. A. Dziadek, wstęp K. Kłosiński, Warszawa 2000.
Google Scholar

Butler E.M., The myth of Magus, Cambridge 1948.
Google Scholar

Cybernetyczne laleczki. Antologia, przeł., wstęp i wybór H. Janaszek-Ivaničkova, Poznań 1987.
Google Scholar

Diamond M., Scheibel A.B., On the brain of a scientist: Albert Einstein, „Exp Neurol” 1985, nr 88 (1), s. 198–204.
Google Scholar

Dokoupil B., Vliv E.A. Poea na tvorbu Jakuba Arbesa, „Sborník Prací Filozofické Fakulty Brněnské Univerzity Studia Minora Facultatis Philosophicae Universitatis Brunensis” 1976/77, nr 23/24, s. 31–38, [online] https://digilib.phil.muni.cz/bitstream/handle/11222.digilib/108597/D_ScientiaeLitterarum_23-1976-1_4.pdf?sequence=1 (dostęp: 12.03.2017).
Google Scholar

Friesen I., The female crucifix: images of St. Wilgefortis since the Middle Ages, Ontario 2001.
Google Scholar

Górnicki J., Kilka scen z życia spiral, czyli o reinkarnacji i klonowaniu w matematyce [zarys wykładu wygłoszonego na XX Szkole Matematyki Poglądowej Kultura matematyczna – teoria i zbiór zadań], Grzegorzewice 1998.
Google Scholar

Gunn J., Droga do Science Fiction. T. I: Od Gilgamesza do Wellsa. Antologia, Warszawa 1985
Google Scholar

Janáčková J., Arbesovo romaneto: z poetiky české prózy, Praga 1975.
Google Scholar

Janaszek-Ivaničková H., Wstęp. Od Golema do cybernetycznych laleczek z mrugającymi oczami, [w:] Cybernetyczne laleczki. Antologia, przeł., wstęp i wybór H. Janaszek-Ivaničkova, Poznań 1987, s. 5–12.
Google Scholar

Juan S., The odd brain: mysteries of our weird and wonderful brains explained, Kansas City 2006.
Google Scholar

Lem S., Fantastyka i futurologia, Kraków 1970.
Google Scholar

Literatury zachodniosłowiańskie czasu przełomu 1890–1990. Przewodnik encyklopedyczny. Tom 2: Literatura czeska, red. H. Janaszek-Ivaničková, Katowice 1999.
Google Scholar

Magnuszewski J., Słowiańszczyzna zachodnia i południowa, Warszawa 1995.
Google Scholar

Millhauser S., Eisenheim the Illusionist, [w:] We others: new & selected stories, Londyn 2011.
Google Scholar