Jan ze Stobnicy (ok. 1470–1518), Arystoteles i Biblia. O duszy, Bogu i Aniołach
DOI:
https://doi.org/10.18778/1733-0319.26.17Słowa kluczowe:
dusza, literatura nowołacińska, Arystoteles, Biblia, filozofia polskaAbstrakt
In the article the author explores the reflections of Jan of Stobnicy on the soul. A group of Aristotelian notions became important categories in the Polish writer`s lectures, and the terms such as substance, essence, matter and form grew into fundamental conceptions used by Jan of Stobnica to describe the soul. The soul is the form of a living being – the spiritual part of plants, beasts and humans. That is the reason why the Polish writer, like Aristotle, posited three kinds of soul: the vegetative soul, the sensitive soul and the rational soul. Humans have a rational soul. The article presents a consideration that interrogates the ancient lore to uncover the ways in which the Bible and the Greek philosophers created images of God and angels as spiritual beings. Via a survey of Aristotelian sources about the Jan’s of Stobnica reflections on the soul and a study of his views of God and angels, the article reveals how this author was innovatory for the Polish philosophy.
Bibliografia
Achtemeier, J. (1999). Encyklopedia biblijna. Przeł. G. Berny. Warszawa: Vocatio.
Google Scholar
Aristoteles. (1961). De anima. D. Ross (ed.). Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar
Arystoteles. (1990). Metafizyka. Przeł. K. Leśniak. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Arystoteles. (1992). O duszy. Przeł. P. Siwek. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Arystoteles. (1993). O rodzeniu się zwierząt. Przeł. P. Siwek; Warszawa: PWN.
Google Scholar
Bejze, B. (1982). W kierunku Boga. W: B. Bejze (red.). W kierunku Boga. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
Google Scholar
Bocheński, J. (1993). Zarys historii filozofii. Kraków: Philed.
Google Scholar
Danek, Z. (2020). Prawdziwe początki filozofii. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Fulińska, A. (2000). Naśladowanie i twórczość. Renesansowe teorie imitacji, emulacji i przekładu. Wrocław: Leopoldinum.
Google Scholar
Głowiński, M. (1994). „Mowa, cytaty, aluzje”. Teksty Drugie 3/27. 107–118.
Google Scholar
Grzeszczuk, S. (1987). Staropolska epopeja narodowa „Gofred abo Jeruzalem wyzwolona” Piotra Kochanowskiego. Arcydzieła literatury polskiej. Interpretacje. Rzeszów: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Google Scholar
Homer. (1953). Odyseja. Przeł. J. Parandowski. Warszawa: Czytelnik.
Google Scholar
Ioannis Duns Scoti. (1950). Lectura in Librum Primum Sententiarum. Distinctiones 1-7. C. Balić (ed.). Vaticanum: Typ. Polygl. Vaticana.
Google Scholar
Jan ze Stobnicy (1507; 1513; 1517). Parvulus philosophiae naturalis cum expositione textuali ac dubiorummagis necessariorum dissolutione ad intentionem Scoti congesta in Studio Cracoviensi a Joanne Stobnicensi artium magistro. J. Haller (ed.). Kraków: Haller.
Google Scholar
Katechizm Kościoła Katolickiego. (1994). Poznań: Pallotinum.
Google Scholar
Krąpiec, M.A. (1984). Metafizyka. Lublin: Wydawnictwa KUL.
Google Scholar
Krokiewicz, A. (1995). Zarys filozofii greckiej. Warszawa: Aletheia.
Google Scholar
Kuksewicz, Z. (1975). Filozofia człowieka. Teoria duszy. Dzieje filozofii średniowiecznej w Polsce. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Lengauer, W. (1994). Religijność starożytnych Greków. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Leon-Dufour, X. (1994). Słownik teologii biblijnej. Przeł. K. Romaniuk. Poznań: Pallotinum.
Google Scholar
Michalski, K. (1914). Michał z Bystrzykowa i Jan ze Stobnicy jako przedstawiciele skotyzmu w Polsce. Kraków: Akademia Umiejętności.
Google Scholar
Michałowska, T. (1974). Staropolska teoria genologiczna. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Otwinowska, B. (1973). Imitacja. Problemy literatury staropolskiej. Wrocław: Ossolineum.
Google Scholar
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. (1971). Opr. Zespół biblistów polskich. Poznań, Warszawa: Pallotinum.
Google Scholar
Platon (1984). Fedon. Przeł. W. Witwicki. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Rohde, E. (2007). Psyche. Kult duszy i wiara w nieśmiertelność u starożytnych Greków. Przeł. J. Korpanty. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Google Scholar
Septuaginta (1979). A. Rahlfs (ed). Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft.
Google Scholar
Siwek, P. (1992). Wstęp tłumacza. Arystoteles, Dzieła wszystkie. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Skoczyński, J., Woleński, J. (2010). Historia filozofii polskiej. Kraków: WAM.
Google Scholar
Tatarkiewicz, W. (1997). Historia filozofii. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Wąsik, W. (1959–1966). Historia filozofii polskiej. Warszawa: Pax.
Google Scholar
Zawadzki, R.K. (2021). Słowo wstępne. Jan ze Stobnicy, Wprowadzenie do Kosmografii Ptolemeusza. Częstochowa: UJD.
Google Scholar
Zieliński, T. (1922). Historia kultury antycznej. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie.
Google Scholar
Ziomek, J. (1994). Prace ostatnie. Literatura i nauka o literaturze. Warszawa: PWN.
Google Scholar
Opublikowane
Wersje
- 2023-12-08 - (2)
- 2023-10-05 - (1)
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
