Battle of 6–7 september 1939 between lieutenant colonel Marian Frydrych’s detachment with wehrmacht’s 30th infantry division to keep the bridge in Uniejów
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-8403.09.02Keywords:
defensive war, September 1939, Uniejów, Balin, Army „Poznań”, 8th Army (Germany), 25th Infantry Division, 30th Infantry Division (Germany), lieutenant colonel Marian Frydrych, general major Kurt von Briesen (Germany), 60th Infantry RegimentAbstract
During the defensive war in September 1939, Uniejów and its region were the site of fierce fighting between the troops of the Polish Army “Poznań” and German 8th Army. The tactical significance of Uniejów was due to the bridge across the river Warta, which was of key importance for Polish troops marching from the state border to Warsaw. The fights took place on 6–7 September. The Detachment of Marian Frydrych, commanding officer of 60th Regiment of Wielkopolska Infantry of 25th Infantry Division prevented German troops of 30th Infantry Division from seizing and destroying the bridge, which meant safe crossing for Polish soldiers. The authors are the first in Polish historiography to make use of documents from German military archives and to present the fights from the German army perspective. It also was possible to clear up the question of defeating 1st Battalion of 29th Kaniov Rifle Regiment near Uniejów in the evening of 7 September.
References
B.I.37A 25 Dywizja Piechoty – Sztab
Google Scholar
B.I.37B 25 Dywizja Piechoty – 29 Pułk Piechoty
Google Scholar
B.I.37C 25 Dywizja Piechoty – 56 Pułk Piechoty
Google Scholar
B.I.37D 25 Dywizja Piechoty – 60 Pułk Piechoty
Google Scholar
B.I.37F 25 Dywizja Piechoty – 25 Pułk Artylerii Lekkiej, 25 Dywizjon Artylerii Ciężkiej, 25 Bateria Artylerii Przeciwlotniczej, Kawaleria Dywizyjna
Google Scholar
B.I.37G 25 Dywizja Piechoty – Saperzy i Służby
Google Scholar
Rosyjsko-niemiecki projekt digitalizacji niemieckich dokumentów w archiwach Federacji Rosyjskiej (Российско-германский проект по оцифровке германских документов в архивах Российской Федерации) https://wwii.germandocsinrussia.org/
Google Scholar
RH26–37/6966, Erfahrungsbericht über den Poleneinsatz
Google Scholar
RH26–30/1, Kriegstagebuch nr 1. 30 Infanterie – Division
Google Scholar
RH37/6582, Kriegstagebuch vom Polenfeldzug des M.G. – Bataillion 6 (mot) u. später Krad Schtz Btl. 40
Google Scholar
II.13.12. Materiały z Kampanii Wrześniowej. Zespół akt armii „Poznań”, Rozkazy i meldunki różne.
Google Scholar
II.13.13. Materiały z Kampanii Wrześniowej. Zespół akt armii „Poznań”, Rozkazy i meldunki różne.
Google Scholar
II.13.14, Materiały z Kampanii Wrześniowej. Odpis dziennika Józefa Walzela dokonany i przetłumaczony przez oficera wywiadu 25 DP kpt. Jewasińskiego.
Google Scholar
IX.2.3.134, Kolekcja Akt Wojskowego Biura Badań Historycznych, Wojna obronna Polski 1939, 6 Pułk Strzelców Konnych im. Hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego.
Google Scholar
Baranowski J., Wojna obronna Polski w 1939 r. i lata okupacji hitlerowskiej, [w:] J. Szymczak (red.), Uniejów. Dzieje miasta, Łódź–Uniejów 1995.
Google Scholar
Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982.
Google Scholar
Böhler J., Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce. Wrzesień 1939. Wojna totalna, Kraków 2009.
Google Scholar
Breihaupt H., Die Geschichte der 30. Infanterie-Division 1939–1945, Bad Nauheim 1955.
Google Scholar
Cynk J.B., Polskie Lotnictwo Myśliwskie w boju wrześniowym, Gdańsk 2000.
Google Scholar
Emmerling M., Luftwaffe nad Polską 1939. Cz. I: Jagdflieger, Gdynia 2002.
Google Scholar
Emmerling M., Luftwaffe nad Polską 1939. Cz. II: Kampfflieger, Gdynia 2005.
Google Scholar
Geschichte des Infanterie – Regiments 46 1. Oktober 1934 bis 8 Mai 1945, Teil II, Kameradschaft 1988.
Google Scholar
Gliederung und Stellenbesetzung der Wehrmacht for wargaming & historical research: http://gliederungundstellenbesetzung.blogspot.com [dostęp: 12.03.2020].
Google Scholar
Gnat-Witeska Z., 6 Pułk Strzelców Konnych, Pruszków 1988.
Google Scholar
Jagodziński Z., 60 Pułk Piechoty Wielkopolskiej, Ostrów Wielkopolski 2016.
Google Scholar
Józefowicz A.Z., Działania wojenne w Uniejowie we wrześniu 1939 roku, „W Uniejowie” 2005, nr 23.
Google Scholar
Józefowicz A.Z., Uniejów w przededniu II wojny światowej, [w:] T. Wójcik (red.), Zapamiętane z Brückstädt. Wspomnienia wojenne mieszkańców ziemi uniejowskiej, Uniejów 2014.
Google Scholar
Korczak J., Cóżeś ty za pani… O walkach armii „Poznań” 1–19 września 1939 r., Poznań 1988.
Google Scholar
Kozłowski W., Niedoszła akcja armii „Poznań” między Prosną a Wartą w 1939 r., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1981, nr 3.
Google Scholar
Kuźmiński K., Dziennik dowódcy kompanii, [w:] E. Makowski (opr.), Wspomnienia z wrześniowych dni. Wielkopolanie o kampanii wojennej 1939 roku, Poznań 1975.
Google Scholar
Lexikon der Wehrmacht: http://www.lexikon-der-wehrmacht.de/Personenregister/B/BorgmannH.htm [dostęp 12.03.2020]
Google Scholar
Lexikon der Wehrmacht: http://www.lexikon-der-wehrmacht.de/Personenregister/L/LeSuireKarlv.htm [dostęp 12.03.2020]
Google Scholar
Ludwigs A. (red.), Pionier-Bataillon 30. Geschichte 1936–1945, Pionier-Kameradschaft, Lübeck bdw.
Google Scholar
Makowski E. (opr.), Wspomnienia z wrześniowych dni. Wielkopolanie o kampanii wojennej 1939 roku, Poznań 1975.
Google Scholar
Mozio J., Relacje uczestników walk września 1939, „Dziennik Ludowy” 1982, nr 208.
Google Scholar
Pacanowski T., Pierwszy poważny kontakt mego uczestnictwa w działaniach wojennych 1939 roku (fragment), [w:] Z. Jagodziński, 60 Pułk Piechoty Wielkopolskiej, Ostrów Wielkopolski 2016.
Google Scholar
Pietrzak T., Wrześniowe dni, opr. J. Pereświet Sołtan, Turek–Kalisz 2005.
Google Scholar
Polak B. (red.), Udział społeczeństwa ziemi kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, Kalisz 1979.
Google Scholar
Polskie Siły Zbrojne w drugiej wojnie światowej, t. I, Kampania wrześniowa 1939, cz. 2, Przebieg działań od 1 do 8 września, Londyn 1986.
Google Scholar
Rezmer W., Armia „Poznań” 1939, Bellona, Warszawa 1992.
Google Scholar
Roman Abraham – wspomnienia wojenne znad Warty i Bzury, Warszawa 1990.
Google Scholar
Sawicka-Miszewska D., Sawicki L., Sawicki R., Tadeusz Sawicki (1912–1939) – lotnik poległy na ziemi szadkowskiej. Wspomnienie rodziny, „Biuletyn Szadkowski” 2017, t. 17.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1643-0700.17.09
Szepietowski K., 60 pułk piechoty na szlaku bojowym Ostrów Wlkp. – Warszawa, [w:] Żołnierze września, Warszawa 1971.
Google Scholar
Szymański W., Z kart historii. Wrzesień 1939 r. – Uniejów w ogniu walk, „W Uniejowie” 2000, nr 3.
Google Scholar
Szymczak J. (red.), Uniejów. Dzieje miasta, Łódź–Uniejów 1995.
Google Scholar
Tomaszewski L., Wspomnienia z działań 60 pułku piechoty we wrześniu 1939 r., [w:] B. Polak (red.), Udział społeczeństwa ziemi kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, Kalisz 1979.
Google Scholar
Trzeszczak, Wspomnienia ze szlaku bojowego II Batalionu 29 Pułku Strzelców Kaniowskich we wrześniu 1939 roku, [w:] B. Polak (red.), Udział społeczeństwa ziemi kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, Kalisz 1979.
Google Scholar
Wojtanowicz A., Wspomnienia artylerzysty. O działaniach bojowych 25 pal ziemi kaliskiej w kampanii wrześniowej 1939 roku, „Ziemia Łęczycka” 1960, nr 10.
Google Scholar
Wójcik T., Skrwawione miasto. Uniejów i jego region w czasie wojny obronnej 1939 roku, „Biuletyn Uniejowski” 2018, t. 7.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/2299-8403.07.04
Wójcik T. (red.), Zapamiętane z Brückstädt. Wspomnienia wojenne mieszkańców ziemi uniejowskiej, Uniejów 2014.
Google Scholar
Wójcik T., Żołnierz Września – Jan Wójcik, [w:] T. Wójcik (red.), Zapamiętane z Brückstädt. Wspomnienia wojenne mieszkańców ziemi uniejowskiej, Uniejów 2014.
Google Scholar
Zawilski A., Bitwa nad Bzurą, Warszawa 1969.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
