Regional Differentiation of The Demographic Potential in Italy and Poland

Sławomir Pastuszka

doi:10.1515/cer-2017-0024

Autor

Sławomir Pastuszka Jan Kochanowski University in Kielce, Faculty of Law, Management and Administration

DOI:

https://doi.org/10.1515/cer-2017-0024

Słowa kluczowe:

potencjał demograficzny, regiony włoskie, polskie województwa, rozwój regionalny

Abstrakt

Celem artykułu jest porównanie potencjału demograficznego włoskich i polskich regionów oraz wskazanie tendencji zmian jakim ten potencjał podlega.
Analiza wykazała, że niskiemu poziomowi rozwoju gospodarczego częściej towarzyszą niekorzystne procesy demograficzne w regionach włoskich niż polskich. We Włoszech taka sytuacja jest charakterystyczna dla większości słabiej rozwiniętych regionów Mezzogiorno, w Polsce zaś nie ma bezpośredniego związku z poziomem rozwoju regionów i ich usytuowaniem geograficznym. Prawdopodobnie jest to rezultat policentrycznego, dotychczasowego rozwoju Polski i biegunowego rozwoju Włoch. Pewne podobieństwo, jednak o różnym poziomie zaawansowania, występuje w sytuacji gospodarczej i demograficznej ogółu regionów Mezzogiorno i województw wschodniej Polski. Być może regiony Mezzogiorno znajdują się w takiej sytuacji, w jakiej województwa Polski Wschodniej mogą znaleźć się w przyszłości, jeżeli władze kreujące politykę uznają rozwój biegunowy za uzasadniony.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Basile R., Causi M. (2007), Le determinanti dei flussi migratori nelle province italiane: 1991–2001, ʻEconomia & Lavoroʼ, n. 2.
Google Scholar

Becker S.O., Ichino A., Peri G. (2004), How large is the ‘brain-drain’ from Italy, ʻGiornale dei Economisti e Annuali di Economiaʼ, no. 63(1).
Google Scholar

Brunarska Z. (2014), Ukraińscy migranci zarobkowi w Polsce – dlaczego tak trudno ich policzyć, ʻStudia BASʼ, nr 4(40).
Google Scholar

Bruni M. (2008), Il boom demografico prossimo venturo. Tendenze demografiche, mercato del lavoro ed immigrazione: scenarii i politiche, Università degli Studi di Modena e Reggio Emilia, Modena.
Google Scholar

Celińska-Janowicz D., Miszczuk A., Płoszaj A., Smętkowski M. (2010), Aktualne problemy demograficzne Polski wschodniej, ʻRaporty i Analizy EUROREGʼ, nr 5, Warszawa.
Google Scholar

Chawla M., Betcherman G., Banerji A. (2007), From Red to Gray: The “Third Transition ” of Aging Populations in Eastern Europe and the former Soviet Union, The World Bank. Washington.
Google Scholar

Check-up Mezzogiorno (2013), Studi e Ricerche per il Mezzogiorno, Confidustria e SRM.
Google Scholar

Ciura G., Szymańczyk J. (2012), Starzenie się społeczeństwa polskiego, ʻInfos BASʼ, nr 12(126).
Google Scholar

European Commission (2001), Economic and Social Cohesion, COM (2001) 24 final.
Google Scholar

European Commission (2006), The demographic future of Europe – from challenge to opportunity, COM (2006) 571 final, Brussels.
Google Scholar

European Commission (2010), Geographical and labour market mobility. Report, Special Eurobarometr 337.
Google Scholar

European Commission (2011), Demography Report 2010. Older, more numerous and diverse Europeans.
Google Scholar

European Commission (2014), Population, ageing in Europe: facts, implications and policies, Brussels.
Google Scholar

European Economic and Social Committee (2012), Immigration: Integration and fundamental rights.
Google Scholar

Gernini S., Boom di nuovi italiani: l’età media e sotto i 30 anni, http://www.unita.tv/focus/boom-di-nuovi-italiani-leta-media-e-sotto-i-30-anni/
Google Scholar

Gorzelak G., Jałowiecki B. (2010), Dlaczego jest nam potrzebna metropolia warszawska, ʻSamorząd Terytorialnyʼ, nr 6.
Google Scholar

Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach 2004-2011. Notatka informacyjna (2012), GUS, Warszawa.
Google Scholar

Informacja o realizacji Strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020 za rok 2015, 2016, Ministerstwo Rozwoju.
Google Scholar

Istat, Crollo delle nascite in Italia, aumenta la popolazione di anziani: picco di mortalità dal dopoguerra. http://www.rainews.it/dl/rainews/articoli/istat-crollo-nascite-2015-minimo-storico-italia-invecchia-4a4c6acb-9713-4f17-9113-3b4c0dd618af.html
Google Scholar

Istat, 2011a, Il Futuro demografico del paese. Previsioni regionali della popolazione residente al. 2065.
Google Scholar

Istat, 2011b, Italia in cifre 1500 anniversario Unita d’Italia.
Google Scholar

Istat, 2013, Le superficie dei comuni, delle province e delle regioni italiane. Statistiche report.
Google Scholar

Istat, 2015a, Bilancio demografico nazionale. Anno 2015.
Google Scholar

Istat, 2015b, Migrazioni internazionali e interne della popolazione residente. Anno 2014.
Google Scholar

Istat, 2016, Indicatori demografici. Stime per l’anno 2015.
Google Scholar

Istat, Nel 2050 i giovani saranno il 20,2% della popolazione. http://www.regioni.it/sociale/2016/04/26/istat-nel-2050-i-giovani-saranno-il-202-della-popolazione-455573/
Google Scholar

Istat, http://noi-italia2015.istat.it/
Google Scholar

La recente mobilità territoriale in Italia. Le migrazioni dal Mezzogiorno al Centro-Nord nel periodo 1995-2008 (2012), Istituto Nazionale di Statistica, Roma.
Google Scholar

L’impatto fiscale dell’immigrazione, Rapporto annuale 2016 sull’economia dell’immigrazione (2016), Fondazione Leone Moressa, Venezia.
Google Scholar

L’Italia tra le invecchiamento, malattie croniche, migrazione e cambiamenti del nucleo familiare: nuovi bisogni emergenti (2013), The Social Research and Corporation Reputation Specialist, Ipsos Public Affairs, Roma.
Google Scholar

Libro verde: „Un nuova solidarietà tra le genarazioni di fronte ai cambiamenti demografici”, Italia, http://ec.europa.eu/employment_social/social_situation/responses/a9947_it_2.pdf
Google Scholar

Ludność. Stan, struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2015 r., (2016), GUS, Warszawa.
Google Scholar

Misiuda-Rewera W. (2005), Włochy. Republika autonomii, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar

Noviello M. (2016), Napływ ludności do Włoch ze szczególnym uwzględnieniem osób niepełnoletnich, ʻPrzegląd Geopolitycznyʼ, nr 17.
Google Scholar

Ocena wpływu realizacji polityki spójności perspektywy 2004-2006 na zwiększenie możliwości rozwoju społeczno-gospodarczego regionów Polski wschodniej. Raport z badania ewaluacyjnego, 03/2010, Konsorcjum IBC GROUP Central Europe Holding S.A., Białostocka Fundacja Kształcenia Kadr.
Google Scholar

Oltre il Pil 2013. La geografia del benessere nelle regioni italiane e nelle citta metropolitane, 2013, Unioncamere del Veneto, Venezia.
Google Scholar

Panichella N. (2009), La mobilità territoriale dei laureati meridionali: vincoli strategie e opportunità, ʻPolisʼ, n. 2.
Google Scholar

Piras R., Melis S. (2007), Evoluzione e tendenze delle migrazioni interne, ʻEconomia Italianaʼ, n. 2.
Google Scholar

Piras R. (2007), Rendimento del capitale umano, qualità dell’istruzione e fuga dei dal Mezzogiorno, ʻEconomia & Lavoroʼ, n. 2.
Google Scholar

Podstawowe informacje o rozwoju demograficznym Polski do 2014 r. Notatka informacyjna, (2015), GUS, Warszawa.
Google Scholar

Polska w Unii Europejskiej 2004–2014, (2014a), GUS, Warszawa.
Google Scholar

Prognoza ludności na lata 2014–2050, (2014b), GUS, Warszawa.
Google Scholar

Program Specjalnej Strefy Demograficznej w województwie opolskim – perspektywa 2013–2020, (2012), Zarząd Województwa, Opole.
Google Scholar

Rapporto Svimez 2015 sull’economia del Mezzogiorno. Introduzione i sintesi (2015), SVIMEZ, Roma.
Google Scholar

Rapporto annuale 2014. La situzazione del Paese. Tendenze demografiche e trasformazioni sociali.
Google Scholar

Runge A. (2010), Procesy i struktury ludnościowe w województwie śląskim, [in:] J. Runge, I. Żurek (ed.), Procesy i struktury demograficzno-społeczne na obszarze województwa śląskiego w latach 1988–2008, Urząd Statystyczny, Katowice.
Google Scholar

Sasnal P. (ed.) (2015), Niekontrolowane migracje do Unii Europejskiej, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa.
Google Scholar

Scorcu A.E. (1997), Contiguità territoriale e shock sul consumo nelle regioni italiane, ʻRivista di Politica Economicaʼ, vol. 87, n. 11.
Google Scholar

Sługocki J. (2005), Organizacja i funkcjonowanie administracji publicznej we Włoszech. Zagadnienia administracyjnoprawne, Szczecin.
Google Scholar

Sprawozdanie krajowe – Polska 2016 r. (2016), Dokument roboczy służb Komisji, Bruksela.
Google Scholar

Strategia rozwoju Polski Centralnej do roku 2020 z perspektywą 2030. Przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 14.07.2015 r.
Google Scholar

Strategia rozwoju Polski Południowej do roku 2020, Załącznik do uchwały nr 3 Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2014 r. (poz. 152).
Google Scholar

Strategia rozwoju Polski Zachodniej 2020. Przyjęta przez Radę Ministrów 30.04.2014 r.
Google Scholar

Sytuacja demograficzna Polski, Raport 2013-2014 (2014), Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa.
Google Scholar

Viesti G. (2005), Nuove migrazioni. Il trasferimento di forza lavoro giovane e dal Sud al Nord, ʻIl Mulinoʼ, n. 4.
Google Scholar

World Population Prospects: The 2004 Revision (2005), ONZ, UN Department of Economic and Social Affairs, Population Division, New York.
Google Scholar

Wpływ funduszy europejskich perspektywy finansowej 2007–2013 na rozwój społeczno-gospodarczy Polski Wschodniej, 2015, MAPP sp. z o.o, PC++, Warszawa.
Google Scholar

Woźniak Z. (1999), Problemy starzenia się i starości wyzwaniem dla polityki społecznej na progu III tysiąclecia, ʻRuch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologicznyʼ, z. 1.
Google Scholar