Dlaczego jest tak, jak jest?

Авторы

  • Dariusz Czaja Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Wydział Historyczny, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/1506-6541.S2024.16

Ключевые слова:

naiwność, sacrum, przyroda, partycypacja mistyczna, filozoficzne zdziwienie

Аннотация

Żywot Mateusza (1968) w reżyserii Witolda Leszczyńskiego to w polskiej kinematografii film niezwykły. Krytyka polska i światowa wskazywała na odmienność filmu od standardowych propozycji repertuarowych: akcentowano nadzwyczajne efekty pracy operatora, podnoszono talent i siłę kreacji Franciszka Pieczki, odtwórcy głównej roli. Jeden z recenzentów mówił nawet o arcydziele. Prezentowany tekst jest interpretacją filmu po ponad pięćdziesięciu latach, próbą sprawdzenia jego aktualności. Autor odsłania, rzadko podkreślany, wymiar misteryjny, sakralny filmu (w Eliadowskim rozumieniu). Wskazuje na osobność i niewspółczesność tytułowego bohatera. Analizuje kilka istotnych znaczeniowo filmowych kadrów, starając się wydobyć najistotniejsze cechy światoodczucia Mateusza. Ostatecznie, pokazuje, że jego ustami wypowiedziane zostaje fundamentalne filozoficzne pytanie, które każe zastanowić się nad rzekomą oczywistością naszej relacji z rzeczywistością.

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.

Библиографические ссылки

Agamben G., L’aperto. L’uomo e animale, Torino 2002.
View in Google Scholar

Bachelard G., Poetyka skrzydeł, [w:] Wyobraźnia poetycka. Wybór pism, wyb. H. Chudak, przedm. J. Błoński, Warszawa 1975.
View in Google Scholar

Cendrars B., Gwiezdna wieża Eiffla, Warszawa 1971.
View in Google Scholar

Ceronetti G., Drzewa bez bogów, Kraków 1995.
View in Google Scholar

Cichowicz S., Moje ucho a księżyc. Dywagacje, diagnozy, Gdańsk 1996.
View in Google Scholar

Clottes J., Pourquoi l’art préhistorique?, Paris 2011.
View in Google Scholar

Eberhardt K., Wygnanie z Arkadii, „Film” 1968, nr 7.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/1441758

Eliade M., Brancusi i mitologia, „Polska Sztuka Ludowa” 1988, nr 3.
View in Google Scholar

Eliade M., The Sacred and the Profane, New York 1959.
View in Google Scholar

Eliade M., Traktat o historii religii, Warszawa 1966.
View in Google Scholar

Fuksiewicz J., Żywot człowieczy, „Kultura” 1968, nr 8.
View in Google Scholar

Grzelecki S., Ptaki nad głową, „Życie Warszawy” 1968, nr 44.
View in Google Scholar

Heidegger M., Czym jest metafizyka?, [w:] Heidegger M., Znaki drogi, Warszawa 1999.
View in Google Scholar

Jackowski A., Sztuka naiwnych, „Polska Sztuka Ludowa” 1982, nr 1–4.
View in Google Scholar

Leeuw G. van der, Fenomenologia religii, Warszawa 1997.
View in Google Scholar

Leeuw G. van der, Sacred and Profane Beauty. Holy in Art, London 1963.
View in Google Scholar

Leszczyński W., Muzyka w filmie „Żywot Mateusza”, „Kino” 1968, nr 2.
View in Google Scholar

Marszałek R., Film fabularny, [w:] Historia filmu polskiego, t. VI: 1968–1972, Warszawa 1994.
View in Google Scholar

Miłosz Cz., Kontynenty, Paryż 1958.
View in Google Scholar

Miłosz Cz., Oda do ptaka, [w:] Wiersze, Kraków–Wrocław 1984.
View in Google Scholar

Pijanowski L., Portret z ptakiem i kamieniem, „Kino” 1968, nr 2.
View in Google Scholar

Płażewski J., Dziękczynienie, „Ekran” 1968, nr 8.
View in Google Scholar

Shanes E., Brancusi, New York 1989.
View in Google Scholar

Wodziński C., Św. Idiota. Projekt antropologii apofatycznej, Gdańsk 2000.
View in Google Scholar

Drzewa (1988), reż. A. Różycki, scen. E. Nowina-Sroczyńska, A. Różycki.
View in Google Scholar

Żywot Mateusza (1968), reż. W. Leszczyński, scen. W. Leszczyński, W. Solarz.
View in Google Scholar

Загрузки

Опубликован

2024-08-20

Как цитировать

Czaja, D. (2024). Dlaczego jest tak, jak jest?. Zeszyty Wiejskie, 187–199. https://doi.org/10.18778/1506-6541.S2024.16

Выпуск

Раздел

Articles