Codzienność wychowania jako przestrzeń symboliczna. Między myśleniem a działaniem pedagogicznym, czy inaczej między inter- a transdyscyplinarnością
Mots-clés :
codzienność wychowania, przestrzeń symboliczna, rzeczywistość społeczno-kulturowa, doświadczanie codziennościRésumé
Niniejszy tekst stanowi efekt badań teoretycznych dotyczących codzienności wychowania, interpretowanej jako przestrzeń symboliczna. Prezentowane rozważania osadzone zostały w perspektywie paradygmatu interpretatywnego i odnoszą się do relacji istniejącej między teorią oraz praktyką pedagogiczną, mającej szczególne znaczenie dla rozumienia rzeczywistości społeczno-kulturowej, w tym codzienności wychowania. Codzienność wychowania rozumiana jest tutaj jako taka przestrzeń, której właściwości są źródłem aktywności podejmowanych przez osoby w niej funkcjonujące oraz szczególny fenomen, którego istota uobecnia się w myślach i działaniach człowieka. Jako taka jest ona źródłem wielorakich doświadczeń osadzonych w różnorodnych kontekstach ludzkiego funkcjonowania, także w różnorodnych perspektywach oglądu działalności pedagogicznej. Kategoria codzienności, w ten sposób rozumiana, niesie ze sobą określoną moc interpretacyjną, mającą szczególne znaczenie dla gromadzenia wiedzy o świecie życia codziennego (w tym o rzeczywistości wychowania) oraz dla realizacji badań zarówno inter-, jak i transdyscyplinarnych dotyczących tej przestrzeni.
Références
Ablewicz K. (1994) Hermeneutyczno-fenomenologiczna perspektywa badań w pedagogice, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
View in Google Scholar
Ablewicz K. (2008) Potencjał badawczy antropologii pedagogicznej – przedmioty i konteksty badań w: Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki, K. Rubacha (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 143–157.
View in Google Scholar
Berger P. L., Luckmann T. (2010) Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Bochno E., Nowosad I., Szymański M. J. (red.) (2014) Codzienność szkoły. Uczeń, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
View in Google Scholar
Boudon R. (2009) Logika działania społecznego. Wstęp do analizy socjologicznej, tłum. K. Kowalski, Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos.
View in Google Scholar
Bourdieu P. (2009) Rozum praktyczny. O teorii działania, tłum. J. Stryjczyk, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
View in Google Scholar
Bruner J. (2006) Kultura edukacji, tłum. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, Kraków, Universitas.
View in Google Scholar
Clark G. (1998) Przestrzeń, czas i człowiek. Spojrzenie badacza prehistorii, tłum. H. Turczyn-Zalewska, Warszawa, PIW.
View in Google Scholar
Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (2010) Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 9–25.
View in Google Scholar
Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (red.) (2010) Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
View in Google Scholar
Elias N. (1978), Zum Begriff des Alltags w: Materialien zur Soziologie des Alltags, K. Hammerich, M. Klein (red.), „Zeitschrift für Soziologie und Sozpsychologie”, nr 20.
View in Google Scholar
Folkierska A. (1993) Glosa do tekstu Christopha Wulfa „Paradygmaty nauki o wychowaniu. Powstanie nauki o wychowaniu w Niemczech”, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 4.
View in Google Scholar
Godoń R. (2012) Między myśleniem a działaniem. O ewolucji anglosaskiej filozofii edukacji, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
View in Google Scholar
Kmita J. (1995) Jak słowa łączą się ze światem. Studium krytyczne neopragmatyzmu, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
View in Google Scholar
Koczanowicz L. (2011) Interdyscyplinarność – między rabunkiem a dialogiem w: Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność pedagogiki. Wymiar teoretyczny i praktyczny, R. Włodarczyk, W. Żłobicki (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 35–42.
View in Google Scholar
Kron W. F. (2012) Pedagogika. Kluczowe zagadnienia, tłum. E. Cieślik, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
View in Google Scholar
Kubinowski D. (2006) Pedagogiczne myślenie humanistyczne jako kategoria metodologiczna w: Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, D. Kubinowski, M. Nowak (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 171–180.
View in Google Scholar
Kubinowski D. (2011) Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia – Metodyka – Ewaluacja, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
View in Google Scholar
Lenk H. (1995) Filozofia pragmatycznego interpretacjonizmu. Filozofia pomiędzy nauką a praktyką, tłum. Z. Zwoliński, Warszawa, Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar
Łuczewski M. (2009) Wprowadzenie do teorii działania Raymonda Boudona w: R. Boudon, Logika działania społecznego. Wstęp do analizy socjologicznej, tłum. K. Kowalski, Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos, s. XXI–XXX.
View in Google Scholar
Łukasik J. M., Nowosad I., Szymański M. J. (red.) (2014) Codzienność szkoły. Nauczyciel, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
View in Google Scholar
Maliszewski K. (2011) Implozja przestrzeni uczenia się, „Edukacja Dorosłych”, nr 2 (65), s. 33–40.
View in Google Scholar
Manen van M. (1990) Researching lived experience. Human science for an action sensitive pedagogy, London–Ontario, State University of New York Press.
View in Google Scholar
Marynowicz-Hetka E. (2003) Miejsce wartości w polu działania społecznego, czyli o aksjologicznym kryterium działania społecznego. Kilka refleksji od K. Kotłowskiego do L. Lavelle’a w: Idee pedagogiki filozoficznej, S. Sztobryn, B. Śliwerski (red.), Seria „Pedagogika Filozoficzna”, t. 1, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 161–177.
View in Google Scholar
Nowak M. (2012) Pedagogiczny profil nauk o wychowaniu. Studium z odniesieniami do pedagogiki pielęgniarstwa, Lublin, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
View in Google Scholar
Nowak-Dziemianowicz M. (2006) Doświadczenia rodzinne w narracjach. Interpretacja sensów i znaczeń, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.
View in Google Scholar
Pobojewska A. (2011) Co to znaczy filozofować?, „Analiza i Egzystencja”, nr 15.
View in Google Scholar
Putnam H. (1998) Wiele twarzy realizmu i inne eseje, tłum. A. Grobler, Warszawa, PWN.
View in Google Scholar
Ricoeur P. (2003) Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wybór, opracowanie i wprowadzenie S. Cichowicz, Warszawa, Altaya, De Agostini, Instytut Wydawniczy PAX.
View in Google Scholar
Schütz A. (1984) Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania w: Kryzys i schizma. Antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej, t. 1, E. Mokrzycki (red.), Warszawa, PIW.
View in Google Scholar
Sulima R. (2000) Antropologia codzienności, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
View in Google Scholar
Sulima R. (2003) Znikająca codzienność w: Życie codzienne Polaków na przełomie XX i XXI wieku, R. Sulima (red.), Łomża, Wydawnictwo Stopka, s. 233–258.
View in Google Scholar
Szulakiewicz M. (2004) Filozofia jako hermeneutyka, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
View in Google Scholar
Szyszkowska M. (1985) Twórcze niepokoje codzienności, Łódź, Wydawnictwo Łódzkie.
View in Google Scholar
Śliwerski B. (2014) Jak władze edukacyjne malują społeczeństwu PISA-nki w: Codzienność szkoły. Uczeń, E. Bochno, I. Nowosad, M. J. Szymański (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 29–41.
View in Google Scholar
Tarkowska E. (2010) Życie codzienne jako kategoria interdyscyplinarna w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 75–92.
View in Google Scholar
Urbaniak-Zając D. (2002) O stosowaniu teorii pedagogicznej w praktyce edukacyjnej w: Granice autonomii teorii i praktyki edukacyjnej, t. 1, J. Piekarski, E. Cyrańska, D. Urbaniak-Zając (red.), Łódź, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, s. 223–234.
View in Google Scholar
Walczak A. (2011) Spotkanie z wychowankiem. Ku tożsamości ipse pedagoga, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
View in Google Scholar
Zadrożyńska-Barącz A. (2010) Codzienność – Niecodzienność – Święto w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 35–51.
View in Google Scholar
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International.