Codzienność wychowania jako przestrzeń symboliczna. Między myśleniem a działaniem pedagogicznym, czy inaczej między inter- a transdyscyplinarnością

Autor

  • Alina Wróbel Uniwersytet Łódzki

Słowa kluczowe:

codzienność wychowania, przestrzeń symboliczna, rzeczywistość społeczno-kulturowa, doświadczanie codzienności

Abstrakt

Niniejszy tekst stanowi efekt badań teoretycznych dotyczących codzienności wychowania, interpretowanej jako przestrzeń symboliczna. Prezentowane rozważania osadzone zostały w perspektywie paradygmatu interpretatywnego i odnoszą się do relacji istniejącej między teorią oraz praktyką pedagogiczną, mającej szczególne znaczenie dla rozumienia rzeczywistości społeczno-kulturowej, w tym codzienności wychowania. Codzienność wychowania rozumiana jest tutaj jako taka przestrzeń, której właściwości są źródłem aktywności podejmowanych przez osoby w niej funkcjonujące oraz szczególny fenomen, którego istota uobecnia się w myślach i działaniach człowieka. Jako taka jest ona źródłem wielorakich doświadczeń osadzonych w różnorodnych kontekstach ludzkiego funkcjonowania, także w różnorodnych perspektywach oglądu działalności pedagogicznej. Kategoria codzienności, w ten sposób rozumiana, niesie ze sobą określoną moc interpretacyjną, mającą szczególne znaczenie dla gromadzenia wiedzy o świecie życia codziennego (w tym o rzeczywistości wychowania) oraz dla realizacji badań zarówno inter-, jak i transdyscyplinarnych dotyczących tej przestrzeni.

Biogram autora

Alina Wróbel - Uniwersytet Łódzki

Alina Wróbel – doktor habilitowany, kierownik Zakładu Teorii Kształcenia i Wychowania na Wydziale Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego. Zainteresowania naukowe: współczesne teorie i ideologie wychowania, pedagogika humanistyczna i jej antropologiczne fundamenty, relacja teoria–praktyka pedagogiczna, intencjonalność działania wychowawczego.

Bibliografia

Ablewicz K. (1994) Hermeneutyczno-fenomenologiczna perspektywa badań w pedagogice, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Ablewicz K. (2008) Potencjał badawczy antropologii pedagogicznej – przedmioty i konteksty badań w: Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki, K. Rubacha (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 143–157.
Google Scholar

Berger P. L., Luckmann T. (2010) Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Bochno E., Nowosad I., Szymański M. J. (red.) (2014) Codzienność szkoły. Uczeń, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Boudon R. (2009) Logika działania społecznego. Wstęp do analizy socjologicznej, tłum. K. Kowalski, Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Bourdieu P. (2009) Rozum praktyczny. O teorii działania, tłum. J. Stryjczyk, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Bruner J. (2006) Kultura edukacji, tłum. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, Kraków, Universitas.
Google Scholar

Clark G. (1998) Przestrzeń, czas i człowiek. Spojrzenie badacza prehistorii, tłum. H. Turczyn-Zalewska, Warszawa, PIW.
Google Scholar

Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (2010) Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 9–25.
Google Scholar

Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (red.) (2010) Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
Google Scholar

Elias N. (1978), Zum Begriff des Alltags w: Materialien zur Soziologie des Alltags, K. Hammerich, M. Klein (red.), „Zeitschrift für Soziologie und Sozpsychologie”, nr 20.
Google Scholar

Folkierska A. (1993) Glosa do tekstu Christopha Wulfa „Paradygmaty nauki o wychowaniu. Powstanie nauki o wychowaniu w Niemczech”, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 4.
Google Scholar

Godoń R. (2012) Między myśleniem a działaniem. O ewolucji anglosaskiej filozofii edukacji, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Kmita J. (1995) Jak słowa łączą się ze światem. Studium krytyczne neopragmatyzmu, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Google Scholar

Koczanowicz L. (2011) Interdyscyplinarność – między rabunkiem a dialogiem w: Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność pedagogiki. Wymiar teoretyczny i praktyczny, R. Włodarczyk, W. Żłobicki (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 35–42.
Google Scholar

Kron W. F. (2012) Pedagogika. Kluczowe zagadnienia, tłum. E. Cieślik, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Kubinowski D. (2006) Pedagogiczne myślenie humanistyczne jako kategoria metodologiczna w: Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, D. Kubinowski, M. Nowak (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 171–180.
Google Scholar

Kubinowski D. (2011) Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia – Metodyka – Ewaluacja, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Lenk H. (1995) Filozofia pragmatycznego interpretacjonizmu. Filozofia pomiędzy nauką a praktyką, tłum. Z. Zwoliński, Warszawa, Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Łuczewski M. (2009) Wprowadzenie do teorii działania Raymonda Boudona w: R. Boudon, Logika działania społecznego. Wstęp do analizy socjologicznej, tłum. K. Kowalski, Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos, s. XXI–XXX.
Google Scholar

Łukasik J. M., Nowosad I., Szymański M. J. (red.) (2014) Codzienność szkoły. Nauczyciel, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Maliszewski K. (2011) Implozja przestrzeni uczenia się, „Edukacja Dorosłych”, nr 2 (65), s. 33–40.
Google Scholar

Manen van M. (1990) Researching lived experience. Human science for an action sensitive pedagogy, London–Ontario, State University of New York Press.
Google Scholar

Marynowicz-Hetka E. (2003) Miejsce wartości w polu działania społecznego, czyli o aksjologicznym kryterium działania społecznego. Kilka refleksji od K. Kotłowskiego do L. Lavelle’a w: Idee pedagogiki filozoficznej, S. Sztobryn, B. Śliwerski (red.), Seria „Pedagogika Filozoficzna”, t. 1, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 161–177.
Google Scholar

Nowak M. (2012) Pedagogiczny profil nauk o wychowaniu. Studium z odniesieniami do pedagogiki pielęgniarstwa, Lublin, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Nowak-Dziemianowicz M. (2006) Doświadczenia rodzinne w narracjach. Interpretacja sensów i znaczeń, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.
Google Scholar

Pobojewska A. (2011) Co to znaczy filozofować?, „Analiza i Egzystencja”, nr 15.
Google Scholar

Putnam H. (1998) Wiele twarzy realizmu i inne eseje, tłum. A. Grobler, Warszawa, PWN.
Google Scholar

Ricoeur P. (2003) Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wybór, opracowanie i wprowadzenie S. Cichowicz, Warszawa, Altaya, De Agostini, Instytut Wydawniczy PAX.
Google Scholar

Schütz A. (1984) Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania w: Kryzys i schizma. Antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej, t. 1, E. Mokrzycki (red.), Warszawa, PIW.
Google Scholar

Sulima R. (2000) Antropologia codzienności, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Sulima R. (2003) Znikająca codzienność w: Życie codzienne Polaków na przełomie XX i XXI wieku, R. Sulima (red.), Łomża, Wydawnictwo Stopka, s. 233–258.
Google Scholar

Szulakiewicz M. (2004) Filozofia jako hermeneutyka, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Szyszkowska M. (1985) Twórcze niepokoje codzienności, Łódź, Wydawnictwo Łódzkie.
Google Scholar

Śliwerski B. (2014) Jak władze edukacyjne malują społeczeństwu PISA-nki w: Codzienność szkoły. Uczeń, E. Bochno, I. Nowosad, M. J. Szymański (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 29–41.
Google Scholar

Tarkowska E. (2010) Życie codzienne jako kategoria interdyscyplinarna w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 75–92.
Google Scholar

Urbaniak-Zając D. (2002) O stosowaniu teorii pedagogicznej w praktyce edukacyjnej w: Granice autonomii teorii i praktyki edukacyjnej, t. 1, J. Piekarski, E. Cyrańska, D. Urbaniak-Zając (red.), Łódź, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, s. 223–234.
Google Scholar

Walczak A. (2011) Spotkanie z wychowankiem. Ku tożsamości ipse pedagoga, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Zadrożyńska-Barącz A. (2010) Codzienność – Niecodzienność – Święto w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 35–51.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2016-04-04

Jak cytować

Wróbel, A. (2016). Codzienność wychowania jako przestrzeń symboliczna. Między myśleniem a działaniem pedagogicznym, czy inaczej między inter- a transdyscyplinarnością. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 2(1), 100–112. Pobrano z https://czasopisma.uni.lodz.pl/wychow/article/view/11396