Codzienność wychowania jako przestrzeń symboliczna. Między myśleniem a działaniem pedagogicznym, czy inaczej między inter- a transdyscyplinarnością
Słowa kluczowe:
codzienność wychowania, przestrzeń symboliczna, rzeczywistość społeczno-kulturowa, doświadczanie codziennościAbstrakt
Niniejszy tekst stanowi efekt badań teoretycznych dotyczących codzienności wychowania, interpretowanej jako przestrzeń symboliczna. Prezentowane rozważania osadzone zostały w perspektywie paradygmatu interpretatywnego i odnoszą się do relacji istniejącej między teorią oraz praktyką pedagogiczną, mającej szczególne znaczenie dla rozumienia rzeczywistości społeczno-kulturowej, w tym codzienności wychowania. Codzienność wychowania rozumiana jest tutaj jako taka przestrzeń, której właściwości są źródłem aktywności podejmowanych przez osoby w niej funkcjonujące oraz szczególny fenomen, którego istota uobecnia się w myślach i działaniach człowieka. Jako taka jest ona źródłem wielorakich doświadczeń osadzonych w różnorodnych kontekstach ludzkiego funkcjonowania, także w różnorodnych perspektywach oglądu działalności pedagogicznej. Kategoria codzienności, w ten sposób rozumiana, niesie ze sobą określoną moc interpretacyjną, mającą szczególne znaczenie dla gromadzenia wiedzy o świecie życia codziennego (w tym o rzeczywistości wychowania) oraz dla realizacji badań zarówno inter-, jak i transdyscyplinarnych dotyczących tej przestrzeni.
Bibliografia
Ablewicz K. (1994) Hermeneutyczno-fenomenologiczna perspektywa badań w pedagogice, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Ablewicz K. (2008) Potencjał badawczy antropologii pedagogicznej – przedmioty i konteksty badań w: Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki, K. Rubacha (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 143–157.
Google Scholar
Berger P. L., Luckmann T. (2010) Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Bochno E., Nowosad I., Szymański M. J. (red.) (2014) Codzienność szkoły. Uczeń, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Boudon R. (2009) Logika działania społecznego. Wstęp do analizy socjologicznej, tłum. K. Kowalski, Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar
Bourdieu P. (2009) Rozum praktyczny. O teorii działania, tłum. J. Stryjczyk, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Bruner J. (2006) Kultura edukacji, tłum. T. Brzostowska-Tereszkiewicz, Kraków, Universitas.
Google Scholar
Clark G. (1998) Przestrzeń, czas i człowiek. Spojrzenie badacza prehistorii, tłum. H. Turczyn-Zalewska, Warszawa, PIW.
Google Scholar
Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (2010) Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 9–25.
Google Scholar
Dudzikowa M., Czerepaniak-Walczak M. (red.) (2010) Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
Google Scholar
Elias N. (1978), Zum Begriff des Alltags w: Materialien zur Soziologie des Alltags, K. Hammerich, M. Klein (red.), „Zeitschrift für Soziologie und Sozpsychologie”, nr 20.
Google Scholar
Folkierska A. (1993) Glosa do tekstu Christopha Wulfa „Paradygmaty nauki o wychowaniu. Powstanie nauki o wychowaniu w Niemczech”, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 4.
Google Scholar
Godoń R. (2012) Między myśleniem a działaniem. O ewolucji anglosaskiej filozofii edukacji, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Kmita J. (1995) Jak słowa łączą się ze światem. Studium krytyczne neopragmatyzmu, Poznań, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Google Scholar
Koczanowicz L. (2011) Interdyscyplinarność – między rabunkiem a dialogiem w: Interdyscyplinarność i transdyscyplinarność pedagogiki. Wymiar teoretyczny i praktyczny, R. Włodarczyk, W. Żłobicki (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 35–42.
Google Scholar
Kron W. F. (2012) Pedagogika. Kluczowe zagadnienia, tłum. E. Cieślik, Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Kubinowski D. (2006) Pedagogiczne myślenie humanistyczne jako kategoria metodologiczna w: Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, D. Kubinowski, M. Nowak (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 171–180.
Google Scholar
Kubinowski D. (2011) Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia – Metodyka – Ewaluacja, Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Lenk H. (1995) Filozofia pragmatycznego interpretacjonizmu. Filozofia pomiędzy nauką a praktyką, tłum. Z. Zwoliński, Warszawa, Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Łuczewski M. (2009) Wprowadzenie do teorii działania Raymonda Boudona w: R. Boudon, Logika działania społecznego. Wstęp do analizy socjologicznej, tłum. K. Kowalski, Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos, s. XXI–XXX.
Google Scholar
Łukasik J. M., Nowosad I., Szymański M. J. (red.) (2014) Codzienność szkoły. Nauczyciel, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Maliszewski K. (2011) Implozja przestrzeni uczenia się, „Edukacja Dorosłych”, nr 2 (65), s. 33–40.
Google Scholar
Manen van M. (1990) Researching lived experience. Human science for an action sensitive pedagogy, London–Ontario, State University of New York Press.
Google Scholar
Marynowicz-Hetka E. (2003) Miejsce wartości w polu działania społecznego, czyli o aksjologicznym kryterium działania społecznego. Kilka refleksji od K. Kotłowskiego do L. Lavelle’a w: Idee pedagogiki filozoficznej, S. Sztobryn, B. Śliwerski (red.), Seria „Pedagogika Filozoficzna”, t. 1, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 161–177.
Google Scholar
Nowak M. (2012) Pedagogiczny profil nauk o wychowaniu. Studium z odniesieniami do pedagogiki pielęgniarstwa, Lublin, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar
Nowak-Dziemianowicz M. (2006) Doświadczenia rodzinne w narracjach. Interpretacja sensów i znaczeń, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu.
Google Scholar
Pobojewska A. (2011) Co to znaczy filozofować?, „Analiza i Egzystencja”, nr 15.
Google Scholar
Putnam H. (1998) Wiele twarzy realizmu i inne eseje, tłum. A. Grobler, Warszawa, PWN.
Google Scholar
Ricoeur P. (2003) Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wybór, opracowanie i wprowadzenie S. Cichowicz, Warszawa, Altaya, De Agostini, Instytut Wydawniczy PAX.
Google Scholar
Schütz A. (1984) Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania w: Kryzys i schizma. Antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej, t. 1, E. Mokrzycki (red.), Warszawa, PIW.
Google Scholar
Sulima R. (2000) Antropologia codzienności, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Sulima R. (2003) Znikająca codzienność w: Życie codzienne Polaków na przełomie XX i XXI wieku, R. Sulima (red.), Łomża, Wydawnictwo Stopka, s. 233–258.
Google Scholar
Szulakiewicz M. (2004) Filozofia jako hermeneutyka, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar
Szyszkowska M. (1985) Twórcze niepokoje codzienności, Łódź, Wydawnictwo Łódzkie.
Google Scholar
Śliwerski B. (2014) Jak władze edukacyjne malują społeczeństwu PISA-nki w: Codzienność szkoły. Uczeń, E. Bochno, I. Nowosad, M. J. Szymański (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 29–41.
Google Scholar
Tarkowska E. (2010) Życie codzienne jako kategoria interdyscyplinarna w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 75–92.
Google Scholar
Urbaniak-Zając D. (2002) O stosowaniu teorii pedagogicznej w praktyce edukacyjnej w: Granice autonomii teorii i praktyki edukacyjnej, t. 1, J. Piekarski, E. Cyrańska, D. Urbaniak-Zając (red.), Łódź, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, s. 223–234.
Google Scholar
Walczak A. (2011) Spotkanie z wychowankiem. Ku tożsamości ipse pedagoga, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Zadrożyńska-Barącz A. (2010) Codzienność – Niecodzienność – Święto w: Wychowanie. Pojęcia. Procesy. Konteksty. Interdyscyplinarne ujęcie, t. 5: Codzienność w szkole. Szkoła w codzienności, M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.), Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne, s. 35–51.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.