Metaphorical Visual Imagery from the Perspective of Children

Monika Wiśniewska-Kin

doi:10.18778/2450-4491.17.02

Autor

Monika Wiśniewska-Kin University of Lodz

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.17.02

Słowa kluczowe:

dyskurs dziecięcy, predyspozycje metaforyzacyjne dzieci, konstruowanie wiedzy, środowisko edukacyjne, książka obrazkowa

Abstrakt

W artykule przedstawione zostaną wyniki badań projektu edukacyjnego poświęconego metaforom wizualnym w zainicjowanym dyskursie dziecięcym. Celem badania było rozpoznanie dziecięcych umiejętności metaforyzacyjnych w zakresie rozpoznawania podobieństw i dostrzegania różnic pomiędzy domeną docelową a domeną źródłową metafory wizualnej w artystycznej książce obrazkowej Iwony Chmielewskiej Dwoje ludzi, poświęconej problematyce wspólnoty. W zaprojektowanych dydaktycznych działaniach interwencyjnych materiał badawczy pochodził z obserwacji uczestniczącej, wywiadów fokusowych oraz analizy wytworów dziecięcych (wizualizacje graficzne). Badania zostały zrealizowane w grupie trzecioklasistów w wybranych szkołach podstawowych, w środowisku wielkomiejskim. Wyniki badań pokazują dziecięce preferencje w zakresie tłumaczenia jednej dziedziny metafory przez drugą oraz strategie konstruowania wiedzy dzieci o życiu we wspólnocie. Ponadto wskazują na potrzebę rozszerzenia środowiska edukacyjnego w polskiej kulturze edukacji.

Biogram autora

Monika Wiśniewska-Kin - University of Lodz

Monika Wiśniewska-Kin – pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Łódzkiego. Kierownik Katedry Pedagogiki Wieku Dziecięcego, Prodziekan ds. nauki na Wydziale Nauk o Wychowaniu. Pedagog przedszkolny i wczesnoszkolny, filolog. Na jej dorobek naukowy składają się liczne artykuły oraz osiem prac zwartych. Autorka nowatorskiego projektu początkowej nauki czytania i pisania Skuteczne zdziwienie. Rozwijająca myślenie nauka czytania. Za swoją działalność naukowo-badawczą i wdrożeniową otrzymała nagrody Rektora Uniwersytetu Łódzkiego oraz Ministra Nauki i Edukacji, a także Łódzkie Eureka i Skrzydła Wyobraźni. Projekt zdobył też odznaczenia międzynarodowe: złoty medal International Invention and Innovation Show oraz nagrodę World Invention Intelletual Property Associations WIIPA.

Bibliografia

Angrosino M., Perez K. (2000) Rethinking Observation: From Method to Context in: Handbook of Qualitative Research, (2nd edition), N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (eds.), Thousand Oaks, CA, Sage, pp. 673–702.
Google Scholar

Angrosino M., Rosenberg J. (2011) Observations on Observation: Continuities and Challenges in: The Sage Handbook of Qualitative Research, (4th ed.), N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (eds.), Los Angeles – London – New Delhi – Singapore – Washington, Sage, pp. 467–478.
Google Scholar

Cameron L. (2003) Metaphor in Educational Discourse, London, Continuum.
Google Scholar

Chmielewska I. (2014) Dwoje ludzi, Poznań, Wydawnictwo Media Rodzina.
Google Scholar

Gemel A., Wiśniewska-Kin M. (2023) Smaki życia razem. Metafory wizualne w dyskursie dziecięcym, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, https://doi.org/10.18778/8220-971-6
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8220-971-6

Jäkel O. (2003) Metafory w abstrakcyjnych domenach dyskursu. Kognitywno-lingwistyczna analiza metaforycznych modeli aktywności umysłowej, gospodarki i nauki, Kraków, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych “Universitas”.
Google Scholar

Kalisz R. (1994) Teoretyczne podstawy językoznawstwa kognitywnego in: Podstawy gramatyki kognitywnej, H. Kardela (ed.), Warszawa, Biblioteka Myśli Semiotycznej, pp. 109–116.
Google Scholar

Kopaliński W. (2006) Słownik symboli, Warszawa, Oficyna Wydawnicza Rytm.
Google Scholar

Korżyk K. (1992) Semantyka kognitywna – problemy i metody (kilka uwag natury filozoficznej), in: Podstawy metodologiczne semantyki współczesnej, v. 8, I. Nowakowska-Kempna (ed.), Wrocław, Wiedza o Kulturze, pp. 57–70.
Google Scholar

Krzeszowski T. P. (1988) Wstęp do wydania polskiego in: Metafory w naszym życiu, G. Lakoff, M. Johnson, trans. T. P. Krzeszowski, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, pp. 5–18.
Google Scholar

Krzeszowski T. P. (1991) Metaphor – Metaphorization – Cognition, “Biuletyn PTJ”, no. 43–45, pp. 83–95.
Google Scholar

Kubicka D. (1989) Rozwój metaforycznych znaczeń przymiotników sensorycznych u uczniów 10–14-letnich, “Psychologia Wychowawcza”, no. 2, pp. 166–178.
Google Scholar

Lakoff G., Johnson M. (1988) Metafory w naszym życiu, trans. T. P. Krzeszowski, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Lakoff G., Johnson M. (1999) Philosophy in the Flesh. The Embodied Mind and Its Challenge to Western Thought?, New York, NY, Basic Books.
Google Scholar

Lakoff G., Turner M. (1989) More than Cool Reason: A Field Guide to Poetic Metaphor, Chicago–London, University of Chicago Press, https://doi.org/10.7208/chicago/9780226470986.001.0001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7208/chicago/9780226470986.001.0001

Ortony A. (1979) Metaphor and Thought, London – New York – Melbourne, Cambridge University Press.
Google Scholar

Özçalişkan Ş. (2005) On Learning to Draw the Distinction Between Physical and Metaphorical Motion: Is Metaphor an Early Emerging Cognitive and Linguistic Capacity?, “Journal of Child Language”, no. 32(2), pp. 291–318, https://doi.org/10.1017/S0305000905006884
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/S0305000905006884

Özçalişkan Ş. (2007) Metaphors We Move By: Children’s Developing Understanding of Metaphorical Motion in Typologically Distinct Languages, “Metaphor & Symbol”, no. 22(2), pp. 147–168, https://doi.org/10.1080/10926480701235429
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/10926480701235429

Tabakowska E. (1995) Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków, Wydawnictwo Oddziału Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar