Fizyczny obraz starości w świetle wybranej literatury dla dzieci. Stereotyp niekoniecznie negatywny

Justyna Sztobryn-Bochomulska

doi:10.18778/2450-4491.14.11

Autor

Justyna Sztobryn-Bochomulska Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-8088-9625

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.14.11

Słowa kluczowe:

pedagogika, gerontologia społeczna, ciało, cielesność, stereotyp, starość, literatura dziecięca

Abstrakt

Artykuł omawia problem dotyczący wyglądu fizycznego osób starszych w kontekście stereotypu, jaki funkcjonuje na temat starości, i pokazuje go w kontekście relacji międzypokoleniowej. Dynamika przemian społeczno kulturowych, której jesteśmy twórcami i której doświadczamy, sprawiła, że żyjemy w czasie, w którym ciało stało się głównym tematem społecznej narracji. Problem jest o tyle poważniejszy, że narracja ta podporządkowana jest jednemu nurtowi, w którym obowiązuje estetyka młodości, sprawności fizycznej i komercyjnego piękna. Celem artykułu jest pokazanie obrazu starości, jaki istnieje w literaturze dla dzieci i refleksja nad nim w kontekście rzeczywistości, w której propaguje się kult ciała, a starość jest negowana i maskowana.

Biogram autora

Justyna Sztobryn-Bochomulska - Uniwersytet Łódzki

Justyna Sztobryn-Bochomulska – adiunkt w Katedrze Andragogiki i Gerontologii Społecznej na Wydziale Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego; zainteresowania naukowe skupiają się wokół pedagogiki ogólnej, filozofii wychowania oraz tanatologii i tanatopedagogiki. Członek Towarzystwa Pedagogiki Filozoficznej im. Bronisława Trentowskiego oraz Środkowoeuropejskiego Towarzystwa Filozofii Wychowania z siedzibą w Pradze.

Bibliografia

Bednarek J., Pawlak P. (2019) Pan Stanisław odlatuje, Warszawa, Wydawnictwo Nasza Księgarnia.
Google Scholar

Bieńko M. (2015) Piękno starzejącego się ciała: oczywisty czy pozorny wymiar wartości społecznych?, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 55, s. 23–36, https://doi.org/10.18778/0208-600X.55.02
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-600X.55.02

Bryniewicz W., Bulsa M. (2017) Młodzież wobec starości i starzenia, „Hygeia Public Health”, nr 52(3), s. 203–208, http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-2017/hyg-2017-3-203.pdf [dostęp: 31.12.2021].
Google Scholar

Dziuban A. (2013) Starzejące się ciało w społeczeństwie somatycznym, „Zeszyty Pracy Socjalnej”, t. 18, s. 13–25, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/30032/dziuban_starzejace_sie_cialo_w_spoleczenstwie_somatycznym.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 31.12.2021].
Google Scholar

Femiak J., Rymarczyk P. (2015) Ciało jako temat narracji kultury masowej i narracji wewnętrznej, „Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu”, t. 49, s. 28–33.
Google Scholar

Gibbs G. (2011) Analizowanie danych jakościowych, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Godfrey J., Corke E. (2011) Urodziny dziadka, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz.
Google Scholar

Gogolin O., Szymik E. (2018) Obraz ludzi starszych w opinii dzieci w młodszym wieku szkolnym, „Journal of Modern Science”, nr 2(37), s. 23–44, https://doi.org/10.13166/jms/85646
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.13166/jms/85646

Hebda J., Biela A. (2015) Znaczenie stereotypów i teorii starzenia się w postrzeganiu społecznym osób starszych, „Edukacja Etyczna”, nr 9, s. 49–62, https://edukacjaetyczna.pl/wp-content/uploads/Archiwum/EE_09_2015-8.pdf [dostęp: 31.12.2021].
Google Scholar

Konieczna-Woźniak R. (2012) „Odmłodzona” starość – implikacje podmiotowe i społeczne, „Studia Edukacyjne”, nr 21, s. 249–262, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/4288/1/studia_eduk_21_s_249-262.pdf [dostęp: 31.12.2021].
Google Scholar

Kosmowska B. (2016) Niezłe ziółko, Łódź, Wydawnictwo Literatura.
Google Scholar

Leszczyńska-Rejchert A. (2005) Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki starości, Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Google Scholar

Lind A., Hellgren J. (2013) Chusta babci, Poznań, Zakamarki.
Google Scholar

Lisowska-Magdziarz M. (2004) Analiza zawartości mediów. Przewodnik dla studentów, Kraków, Wydawnictwo UJ.
Google Scholar

Litwinko E. (2014) Babcia. Opowieść o zwycięstwie miłości nad śmiercią, Kraków, Wydawnictwo eSPe.
Google Scholar

Maj A. (2013) Analiza treści w: Analiza danych zastanych. Przewodnik dla studentów, M. Makowska (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Google Scholar

Melosik Z. (2010) Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant, Kraków, Impuls.
Google Scholar

Mikołajewski J. (2011) Kiedy kiedyś, czyli Kasia i Panjan i Pangór, Warszawa, Egmont Polska.
Google Scholar

Montgomery R., Litchfield D. (2017) Dom babci, Warszawa, Wydawnictwo CzyTam.
Google Scholar

Nanetti A. (2007) Mój dziadek był drzewem czereśniowym, Warszawa, Nasza Księgarnia.
Google Scholar

Rudnik A. (2016) Wymiary starości i cechy ludzi starych w percepcji dzieci i młodzieży, „Pogranicze. Studia Społeczne”, tom XXVIII, s. 201–219, https://doi.org/10.15290/pss.2016.28.11
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15290/pss.2016.28.11

Stanecka Z. (2013) Świat według dziadka, Poznań, Wydawnictwo W drodze.
Google Scholar

Stark U., Höglung A. (2013) Czy umiesz gwizdać Joanno, Poznań, Zakamarki.
Google Scholar

Szarota Z., Kijak R. J. (2013) Starość. Między diagnozą a działaniem, Warszawa, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, https://pracownik.kul.pl/files/28276/public/Starosc.pdf [dostęp: 31.12.2021].
Google Scholar

Szulyovszky S. (2011) Wdzięczny kwiat, Poznań, Wydawnictwo Namas.
Google Scholar

Wawrzyniak J. K. (2015) Starzenie się i jego charakterystyka w: Ludzka starość, A. Fabiś, J. K. Wawrzyniak, A. Chabior (red.), Kraków, Impuls.
Google Scholar

Widłak W. (2011) Dwa serca anioła, Poznań, Media Rodzina.
Google Scholar

Zych A. A. (2013) Przekraczając „smugę cienia”. Szkice z gerontologii i tanatologii, Katowice, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
Google Scholar