Czy małe miasto może zmienić się w duże? Analiza przypadku Wałbrzycha w drugiej połowie XIX i początku XX wieku

Abstrakt

Wałbrzych założony jako wieś, został rozbudowany jako miasteczko górnicze. Wzrost wydobycia węgla doprowadził do powstania zagłębia górniczego. Dawniejsze małe miasto stało się sercem okręgu. Zadbano wtedy o wzrost jego reprezentacyjności. Powstał nowy ratusz. W pobliżu wzniesiono budynki urzędów. Zaczął kształtować się ciąg budowli monumentalnych wzdłuż alei u stóp miasta. W dwudziestoleciu międzywojennym proces rozbudowy się nasilił. W obrębie starego miasta i śródmieścia lokowano organy administracyjne, banki oraz sklepy i usługi wyższej użyteczności. Równocześnie zmieniały się okoliczne wsie przyjmując formę osiedli robotniczych – przedmieść. Kształtowała się wielka aglomeracja. Przemiany krajobrazu zmieniały miasteczko. Czy jednak doprowadziły do wykształcenia charakteru wielkomiejskiego i jego utrwalenia? Pewne zachowane układy, tradycja zadecydowały o częściowym powodzeniu procesu.