Społeczno-gospodarczy wymiar transformacji gospodarczej w województwie śląskim po 1989 roku

Abstrakt

Celem artykułu jest ocena zmian gospodarczych i społecznych w województwie śląskim, jakie nastąpiły w wyniku transformacji w Polsce po 1989 r. Szczególną uwagę poświęcono sytuacji na regionalnym rynku pracy województwa śląskiego. Metody badawcze wykorzystane w opracowaniu obejmują krytyczną analizę literatury przedmiotu oraz analizę danych statystycznych publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny, Urząd Statystyczny w Katowicach oraz Unię Europejską. Główne wnioski z przeprowadzonego badania wskazują, że transformacja w Polsce po 1989 r. i związane z nią zmiany społeczno-gospodarcze istotnie kształtują sytuację na rynku pracy w województwie śląskim. Kluczowe problemy, z którymi mierzył się badany region, dotyczą w szczególności bezrobocia strukturalnego, konieczności przekwalifikowania się (przynajmniej niektórych) pracowników oraz wyzwań o charakterze demograficznym. Przeprowadzona analiza empiryczna wskazuje, że obszar województwa śląskiego zdecydowanie odchodzi od górnictwa. Wzrasta również rola usług w tym regionie, choć pomimo tego wzrostu nadal obserwowany jest znaczący udział zatrudnienia w tradycyjnych sektorach przemysłu. W ciągu ostatnich lat w ramach sektora II (tj. przemysł) odnotowano spadek udziału pracujących w sekcji B (górnictwo i wydobywanie). Spadek udziału pracujących dotyczy również sekcji D, która obejmuje m.in. działalność w zakresie wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną. Wzrósł natomiast udział pracujących w sektorze C (przetwórstwo przemysłowe) oraz w budownictwie (sektor F). Podsumowując, transformacja gospodarcza zapoczątkowała istotne zmiany strukturalne na rynku pracy w województwie śląskim, prowadząc do stopniowego odchodzenia od górnictwa i przekształceń w strukturze zatrudnienia, które – choć rozpoczęte w okresie transformacji – będą kontynuowane i w dalszym ciągu będą kształtować sytuację na regionalnym rynku pracy w kolejnych latach.