Udział społeczeństwa w procedurze planowania przestrzennego – analiza metod i technik konsultacji społecznych na przykładzie polskich małych i średnich miast w ramach projektu POWER

Barbara Zgórska; Marta Jaskulska

doi:10.18778/1733-3180.34.08

Autor

Barbara Zgórska Politechnika Gdańska, Wydział Architektury https://orcid.org/0000-0002-1411-5971
Marta Jaskulska Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Instytut Komunikacji Społecznej i Mediów https://orcid.org/0000-0002-5570-7439

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-3180.34.08

Słowa kluczowe:

planowanie przestrzenne, konsultacje społeczne, metody i techniki konsultacyjne, projekt POWER

Abstrakt

Udział społeczeństwa w procesie opracowywania aktów planowania przestrzennego w Polsce ma charakter informacyjny, a nie dialogiczny, co przyczynia się m.in. do jego konfliktogenności. W latach 2016–2021 zrealizowano ogólnokrajowy projekt POWER dofinansowany ze środków Unii Europejskiej, którego celem było m.in. przetestowanie angażujących metod i technik konsultacji społecznych, zwiększenie poziomu współdecydowania i poprawa metod rozwiązywania konfliktów w planowaniu przestrzennym na poziomie gminnym.

Artykuł zawiera ocenę metod i technik konsultacyjnych zastosowanych w 83 małych i średnich miastach, które uczestniczyły w projekcie POWER, opis najczęściej wykorzystywanych metod i technik, sposobów ich łączenia oraz trzy studia przypadków analizowanych pod kątem możliwości wyeliminowania potencjalnych konfliktów.

Badanie przeprowadzono z wykorzystaniem metod ilościowych i jakościowych: desk research, obserwacja, obserwacja uczestnicząca, ankieta.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

II Raport wskaźnikowy, 2018, Ewaluacja wpływu EFS na osiągnięcie celów w zakresie dobrego rządzenia określonych w ramach POWER, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Warszawa.
Google Scholar

Babbie E., 2019, Badania społeczne w praktyce, przeł. W. Betkiewicz i in., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Ferens A. (red.), Drzewiński P., Olejnik M., 2013, Aktywne narzędzia i techniki prowadzenia konsultacji, [w:] Narzędzia i techniki konsultacji społecznych. Podręcznik jak prowadzić konsultacje społeczne w samorządzie, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej – Ośrodek Kształcenia Samorządu Terytorialnego im. Waleriana Pańki, Katowice.
Google Scholar

Frankfort-Nachmias C., Nachmias D., 2001, Metody badawcze w naukach społecznych, przeł. E. Hornowska, Zysk i S-ka, Poznań.
Google Scholar

Fundacja Inicjatyw Społeczno-Gospodarczych (FISE), 2013, Elementy partycypacji, Warszawa.
Google Scholar

Hajduk S., 2021, Partycypacja społeczna w zarządzaniu przestrzennym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok.
Google Scholar

Hausner J. (red.), 1999, Komunikacja i partycypacja społeczna, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej, Kraków.
Google Scholar

Herbst K., 2014, Partycypacja a prawo do miasta, [w:] Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym, Konferencja Towarzystwa Urbanistów Polskich Oddziału w Warszawie oraz Biura Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy, Warszawa.
Google Scholar

Kamiński A., 1970, Metoda, technika, procedura badawcza w pedagogice empirycznej, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa.
Google Scholar

Kanon Lokalnych Konsultacji Społecznych, 2012, https://kanonkonsultacji.fise.org.pl (dostęp: 30.03.2023).
Google Scholar

Kazimierczak T., 2011, Partycypacja publiczna – pojęcie, ramy teoretyczne, [w:] A. Olech (red.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Google Scholar

Kodeks Urbanistyczno-Budowlany (KUB) (projekt), wersja do konsultacji społecznych z dnia 30 września 2016, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12290463 (dostęp: 30.03.2023).
Google Scholar

Kotarbiński T., 1957, O pojęciu metody, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Mayntz R., Holm K., Hübner P., 1985, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, przeł. W. Lipnik, Warszawa.
Google Scholar

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (MIiR), 20 sierpnia 2015, Regulamin konkursu Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój Oś priorytetowa II Działanie 2.19 Usprawnienie procesów inwestycyjno-budowlanych i planowania przestrzennego, Konkurs nr POWR.02.19.00-IZ.00-00-004/15 na projekty ukierunkowane na wzmocnienie procesu konsultacji społecznych i monitoringu społecznego w zakresie działań prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego w obszarze planowania i zagospodarowania przestrzennego, Warszawa.
Google Scholar

Miśkowiec M., 2019, Partycypacja w planowaniu przestrzennym, [w:] P. Pistelok, B. Martela (red.), Partycypacja publiczna: raport o stanie polskich miast, Instytut Rozwoju Miast i Regionów, Warszawa–Kraków.
Google Scholar

Najwyższa Izba Kontroli (NIK), 2017, System gospodarowania przestrzenią gminy jako dobrem publicznym, Warszawa.
Google Scholar

Nowak S., 2007, Metodologia nauk społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Parysek J.J., 2010, Gospodarka przestrzenna i rola partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego, [w:] W. Ratajczak, K. Stachowiak (red.), Gospodarka przestrzenna społeczeństwu, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Google Scholar

Projekt ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12359051 (dostęp: 14.04.2023).
Google Scholar

Schimanek T., 2015, Partycypacja obywatelska w społeczności lokalnej, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa.
Google Scholar

Siemiński W., 2007, Cele i zasady partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym – przegląd literatury, „Człowiek i Środowisko”, 31: 35–59.
Google Scholar

Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020, 19 lipca 2021 r., wersja 23, Warszawa.
Google Scholar

Szlenk-Dziubek D., Miśkowiec M., Dobosz-Mucha A., Goras E., 2015, Konsultacje okiełznane. Narzędziownik, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych (FISE), Warszawa.
Google Scholar

Sztumski J., 1984, Wstęp do metod i technik badań społecznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Śleszyński P., 2017, Wyznaczenie i typologia miast średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze, „Przegląd Geograficzny”, 89(4): 565–593.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7163/PrzG.2017.4.3

Towarzystwo Urbanistów Polskich (TUP), 2014, Stanowisko Zarządu Głównego Towarzystwa Urbanistów Polskich w sprawie projektu założeń ustawy o rewitalizacji uwzględniające wypowiedzi członków TUP oraz członków KPZK PAN, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
Google Scholar

Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. z 1990 r. nr 16 poz. 95 ze zm.
Google Scholar

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. poz. 503, 1846, 2185, 2747, z 2023 r. poz. 553).
Google Scholar

Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 977, 1506, 1597, 1688, 1890, 2029).
Google Scholar

Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 485, z 2023 r. poz. 28).
Google Scholar

Zarządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 10 maja 2018 r. w sprawie Zespołu doradczego do przygotowania założeń reformy procesu inwestycyjno-budowlanego oraz systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego.
Google Scholar