CAQDAS w badaniach digitalizacji i odbioru dziedzictwa kulturowego. Korzyści i ograniczenia

Mariusz Dzięglewski

doi:10.18778/1733-8069.13.2.02

Authors

Mariusz Dzięglewski Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Instytut Filozofii i Socjologii, ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.13.2.02

Keywords:

CAQDAS, In-Depth Interviews, Content Analysis

Abstract

The paper is aimed at the reflection on advantages and constraints emerging from the mutual diffusion of traditional research methods with computer assisted qualitative data analysis. The article includes critical analysis of this process based on the research project “Digital practices and strategies of dissemination and reception of cultural heritage in Poland between 2004- 2014.” In the first part of the paper, the main assumptions of the project are discussed with the special insight into the function and fusion of those two approaches at the stage of the research project conceptualization. The author of the paper discusses the impact of CAQDAS on the perception of the research problem and latter interpretation of findings. In the second part of the article, the fallowing stages of the research project are presented, with the special insight into the fusion of various approaches to the research at the stage of database construction, coding of textual data, analysis, data visualization, and interpretation of findings. The special attention has been paid to advantages and constraints of CAQDAS application to content analysis of legal documents and transcripts of in-depth individual interviews. The main outcome of such meta-analysis of the research process is the proposal of the most effective fusion of traditional and new methods of data analysis in complex research projects. We believe that such proposal enables one to make use of new technological opportunities in social research, avoid “pitfalls,” and overcome constraints embedded in CAQDAS.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Mariusz Dzięglewski, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Instytut Filozofii i Socjologii, ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków

Mariusz Dzięglewski, dr, socjolog, adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół socjologii kultury, procesów migracji zagranicznych oraz komunikowania społecznego. Jest autorem książki Reportaże Ryszarda Kapuścińskiego – źródło poznania społeczeństw i kultur (Lublin 2009). Dotychczas opublikował kilkadziesiąt artykułów naukowych, raportów, prac pod redakcją z zakresu różnych aspektów migracji międzynarodowych, tożsamości społeczno-kulturowej, dziedzictwa kulturowego, socjologii wizualnej, narracji i wizerunku w mediach. Publikuje w czasopismach zagranicznych takich jak „Media, Culture & Society” oraz w czasopismach polskich, jak: „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny”, „Polish Sociological Review”, „Studia Socjologiczne”. W swojej pracy badawczej wykorzystuje narzędzia CAQDAS, w szczególności do analizy danych zastanych (dokumenty, materiały wizualne), analizy treści (artykuły prasowe, seriale) oraz transkrypcji wywiadów pogłębionych.

References

Becker Howard S., Gordon Andrew C., LeBailly Robert K. (1984) Fieldwork with the Computer: Criteria for Assessing Systems. „Qualitative Sociology”, vol. 7, no. 1/2, s. 16–33.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/BF00987105

Bieliński Jacek, Iwińska Katarzyna, Rosińska-Kordasiewicz Anna (2007) Analiza danych jakościowych przy użyciu programów komputerowych. „ASK”, nr 16, s. 89–114.
Google Scholar

Brent Edward E. (1984) Qualitative Computing: Approaches and Issues. „Qualitative Sociology”, vol. 7, no. 1–2, s. 36–60.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/BF00987106

Brosz Maciej (2012) Komputerowe wspomaganie badań jakościowych. Zastosowanie pakietu NVivo w analizie materiałów nieustrukturyzowanych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 1, s. 98–125 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej. org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.1.06

Brosz Maciej (2014) Badanie jakościowe w warunkach niedoszacowania czasu – czyli o konieczności „podążania na skróty”. Organizacja procesu badawczego pod kątem zastosowania komputerowego wsparcia analizy danych jakościowych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 2, s. 40–59 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej. org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.03

Bryda Grzegorz (2014) CAQDAS a badania jakościowe w praktyce. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 2, s. 12–37 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.02

Bryda Grzegorz, Tomanek Krzysztof (2014) Od CAQDAS do Text Miningu. Nowe techniki w analizie danych jakościowych [w:] Niedbalski Jakub, red., Metody i techniki odkrywania wiedzy: narzędzia CAQDAS w procesie analizy danych jakościowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 191–218.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-549-2.10

Brzeziński Kamil (2014) Wykorzystanie programu komputerowego QDA Miner w analizie jakościowego materiału badawczego na przykładzie pogłębionych wywiadów swobodnych z mieszkańcami łódzkich gated communities [w:] Niedbalski Jakub, red., Metody i techniki odkrywania wiedzy: narzędzia CAQDAS w procesie analizy danych jakościowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 41–76.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-549-2.03

Burski Jacek, Brzeziński Kamil (2014) Próba wykorzystania programu komputerowego QDA Miner do realizacji projektu badawczego „Cztery dyskursy o nowoczesności – modernizm peryferii na przykładzie Łodzi (XIX–XX wiek)”. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 2, s. 82–99 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej. org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.05

Castels Manuel (2009) Siła tożsamości. Przełożył Sebastian Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Dzięglewski Mariusz, Juza Marta (2015) Praktyki i strategie upowszechniania i odbioru dziedzictwa kulturowego. Raport metodologiczny. Kraków: Wydawnictwo Małopolskiego Instytutu Kultury [dostęp 12 września 2016 r.]. Dostępny w Internecie http://e-sklep.mik.krakow.pl/ebooks/raport-metodologiczny-cdk.pdf
Google Scholar

Fielding Nigel, Lee Raymond (1993) Using Computers in Qualitative Research. London: Sage Publications.
Google Scholar

Fielding Nigel, Lee Raymond (1996) Qualitative Data Analysis: Representations of a Technology: A Comment on Coffey, Holbrook and Atkinson. „Sociological Research Online”, vol. 1, no. 4 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.socresonline.org.uk/1/4/lf.html
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5153/sro.1326

Fielding Nigel, Lee Raymond (1998) Computer Analysis and Qualitative Research. London: Sage Publications.
Google Scholar

Gerson Elihu (1984) Qualitative Research and the Computer. „Qualitative Sociology”, vol. 7, no. 1/2, s. 61–74.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/BF00987107

Głowacki Kamil (2014) Organizacja procesu badawczego a oprogramowanie do organizacji wiedzy i zarządzania. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 2, s. 162–195 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej. org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.09

Kamasa Victoria (2014) Techniki językoznawstwa korpusowego wykorzystywane w krytycznej analizie dyskursu. Przegląd. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 2, s. 100–117 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej. org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.06

Niedbalski Jakub (2012) OpenCode – narzędzie wspomagające proces przeszukiwania i kodowania danych tekstowych w badaniach jakościowych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 1, s. 220–228 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.1.13

Niedbalski Jakub (2013) Odkrywanie Caqdas. Wybrane bezpłatne programy komputerowe wspomagające analizę danych jakościowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-881-3

Niedbalski Jakub (2014a) Komputerowe wspomaganie analizy danych jakościowych. Zastosowanie oprogramowania NVivo i Atlas.ti w projektach badawczych opartych na metodologii teorii ugruntowanej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-060-2

Niedbalski Jakub, red. (2014b) Metody i techniki odkrywania wiedzy: narzędzia CAQDAS w procesie analizy danych jakościowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Niedbalski Jakub (2014) Zastosowanie oprogramowania Atlas.ti i NVivo w realizacji badań opartych na metodologii teorii ugruntowanej. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 2, s. 60–81 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.04

Niedbalski Jakub, Ślęzak Izabela (2012) Analiza danych jakościowych przy użyciu programu NVivo a zastosowanie procedur metodologii teorii ugruntowanej. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 1, s. 126–165 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej. org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.8.1.07

Pfaffenberger Bryan (1988) Microcomputer Applications in Qualitative Research. Newbury Park: Sage Publications.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4135/9781412985055

Ślęzak Izabela, Niedbalski Jakub (2014) Główne funkcje programu NVivo a procedura metodologii teorii ugruntowanej, czyli jak realizować badanie oparte na MTU, korzystając z oprogramowania CAQDAS? [w:] Niedbalski Jakub, red., Metody i techniki odkrywania wiedzy: narzędzia CAQDAS w procesie analizy danych jakościowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 77–92.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-549-2.04

Tomanek Krzysztof (2014) Analiza sentymentu – metoda analizy danych jakościowych. Przykład zastosowania oraz ewaluacja słownika RID i metody klasyfikacji Bayesa w analizie danych jakościowych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 2, s. 118–137 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej. org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.07

Tomanek Krzysztof, Bryda Grzegorz (2014) Odkrywanie wiedzy w wypowiedziach tekstowych. Metoda budowy słownika klasyfikacyjnego [w:] Niedbalski Jakub, red., Metody i techniki odkrywania wiedzy: narzędzia CAQDAS w procesie analizy danych jakościowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 219–248.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-549-2.11

Winczorek Jan (2014) Wykorzystanie oprogramowania R i RQDA w jakościowo-ilościowej analizie treści orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 10, nr 2, s. 138–161 [dostęp 20 marca 2017 r.]. Dostępny w Internecie http://www.przegladsocjologiijakosciowej. org
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.10.2.08