Wykorzystanie metody analizy pola semantycznego do rekonstrukcji pojęcia „rada rodziców”

Grzegorz Całek

doi:10.18778/1733-8069.19.2.03

Autor

Grzegorz Całek Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0002-0952-4826

DOI:

https://doi.org/10.18778/1733-8069.19.2.03

Słowa kluczowe:

pole semantyczne, prawo oświatowe, rada rodziców, system edukacji, szkoła

Abstrakt

Rady rodziców są organami obligatoryjnymi we wszystkich publicznych przedszkolach i szkołach w Polsce. Mimo tego dość często w literaturze wskazuje się, że są one „fasadowym przedstawicielstwem” rodziców i nie mają rzeczywistego wpływu na funkcjonowanie placówek oświaty. Celem artykułu jest zweryfikowanie tego poglądu przez zrekonstruowanie pojęcia „rada rodziców”, występującego w ustawach i rozporządzeniach tworzących polski system edukacji, z wykorzystaniem metody analizy pola semantycznego. Z przeprowadzonej analizy wynika, że rady rodziców są podmiotami uwikłanymi w skomplikowaną sieć powiązań; wprawdzie mają one liczne kompetencje, ale tylko w niewielu przypadkach ich decyzje są wiążące. To z kolei może prowadzić do wniosku, że rady rodziców są w praktyce podmiotami formalnymi.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Grzegorz Całek - Uniwersytet Warszawski

Socjolog, polityk społeczny i prawnik, doktorant w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. Jest dyrektorem Instytutu Inicjatyw Pozarządowych, w którym kieruje projektami mającymi na celu aktywizację rodziców w szkołach (w szczególności rozwój rad rodziców). Jest prezesem Polskiego Towarzystwa Zespołu Aspergera, w którym prowadzi badania dotyczące sytuacji rodzin dzieci z niepełnosprawnością oraz uczniów z niepełnosprawnością w systemie edukacji.

Bibliografia

Adrjan Beata (2011), Kultura szkoły. W poszukiwaniu nieuchwytnego, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Arczewska Magdalena (2017), Dobro dziecka jako przedmiot troski społecznej, Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
Google Scholar

Bauer Joachim (2015), Co z tą szkołą? Siedem perspektyw dla uczniów, nauczycieli i rodziców, Słupsk: Wydawnictwo Dobra Literatura.
Google Scholar

Bokszański Zbigniew, Piotrowski Andrzej, Ziółkowski Marek (1977), Socjologia języka, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”.
Google Scholar

Całek Grzegorz (2018), Rada rodziców po reformie edukacji, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Całek Grzegorz, Kwapińska Katarzyna (2017), Budżet uczniowski. Nowy sposób aktywizacji uczniów i rad rodziców, Warszawa: Instytut Inicjatyw Pozarządowych.
Google Scholar

Całek Grzegorz, Poraj Anna (2011), Rodzice w szkole, przedszkolu, na osiedlu, Warszawa: Instytut Inicjatyw Pozarządowych.
Google Scholar

Czapiński Janusz (2009), Badania rodziców 2009. Przemoc i inne problemy w polskiej szkole w opinii rodziców. Raport, Warszawa: Grupy Wydawnicze Polskapresse i Media Regionalne, Fundacja Orange, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon.
Google Scholar

Druk sejmowy nr 458. Przedstawiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe, https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/druk.xsp?nr=458 (dostęp: 1.03.2023).
Google Scholar

Dudkiewicz Magdalena (2006), Zastosowanie analizy pola semantycznego i analizy gloss dla zaprezentowania sposobu postrzegania świata społecznego, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. II, nr 1, s. 33–52.
Google Scholar

Dudkiewicz Magdalena (2013), Populiści dobroczynności. Medialne informowanie o pomaganiu, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Google Scholar

Dudkiewicz Magdalena (2015), O korzyściach płynących z wiedzy, co myślą ludzie: wykorzystanie metody pola semantycznego w projektach systemowych, [w:] Barbara Fatyga (red.), Praktyki badawcze, Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, s. 159–176.
Google Scholar

Dzierzgowska Irena, Rękawek Anna (2008), Rada Rodziców – sposoby skutecznego działania w szkole. Niezbędnik Aktywnego Rodzica, Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Famuła-Jurczak Anita (2010), Szkoła miejscem (nie)(do)rozwoju. Studium empiryczne na przykładzie gimnazjum „wirtualnego”, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Fatyga Barbara (2005), Dzicy z naszej ulicy. Antropologia kultury młodzieżowej, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Fatyga Barbara, Górniak Katarzyna, Zieliński Przemysław (2000), Dwie Europy. Młodzi Niemcy i młodzi Polacy – wzajemne postrzeganie pod koniec wieku, Warszawa: Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Instytut Badań nad Podstawami Demokracji.
Google Scholar

Folta Maciej (2019), Badanie pola semantycznego słowa „Niemcy” w „Pionierze. Dzienniku Dolno-Śląskim” w 1945 r., „Studia Socjologiczne”, nr 1(232), https://www.studiasocjologiczne.pl/img_upl/maciej_folta_badanie_pola_semantycznego.pdf (dostęp: 1.03.2023).
Google Scholar

Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej (b.d.), Szkoła Współpracy, https://frdl.org.pl/projekty/szkola-wspolpracy (dostęp: 1.03.2023).
Google Scholar

Gogolin Olimpia, Szymik Eugeniusz (2016), Współpraca rodziców z nauczycielami edukacji wczesnoszkolnej w świetle badań sondażowych, „Studia i Prace Pedagogiczne”, nr 3, s. 87–105.
Google Scholar

Gryszko Eliza (2015), Metody jakościowe w badaniach bohaterów filmowych, [w:] Barbara Fatyga (red.), Praktyki badawcze, Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, s. 221–234.
Google Scholar

Janke Andrzej W. (2002), Transformacja w stosunkach rodziny i szkoły na przełomie XX i XXI wieku. Perspektywy zmiany społecznej w edukacji, Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.
Google Scholar

Kłosiński Marek (1994), Semantyczna analiza pojęć „bezrobocie” i „bezrobotny” („bezrobotni”) w wypowiedziach prasowych, „Kultura i Społeczeństwo”, t. 38, nr 3, s. 151–162.
Google Scholar

Kołodziejczyk Joanna, Walczak Bartłomiej, Kasprzak Tomasz (2012), Rodzice – partnerami szkoły? Perspektywa ewaluacyjna, „Polityka Społeczna”, nr 1 (tematyczny), s. 33–36.
Google Scholar

Kordziński Jarosław (2017), Szkoła wspólnych działań, czyli o relacjach i współpracy, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Kuzior Patryk (2017), Rada rodziców w świetle reformy systemu oświaty, Warszawa: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka.
Google Scholar

Kwatera Anna, Łukasik Joanna M., Kowal Stanisław (2018), Odpowiedzialność. Wspólnotowość. Współpraca w szkole. Nauczyciele i rodzice, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Nowacki Józef, Tobor Zygmunt (2020), Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Pacek Jarosław (2016), Pole semantyczne terminu „książka elektroniczna”, „Zagadnienia Informacji Naukowej. Studia Informacyjne”, t. 54, nr 1(107), s. 95–107.
Google Scholar

Robin Regine (1980), Badanie pól semantycznych: doświadczenia Ośrodka Leksykologii Politycznej w Saint-Cloud, [w:] Michał Głowiński (red.), Język i społeczeństwo, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, s. 252–277.
Google Scholar

Śliwerski Bogusław (2013), Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa III RP w gorsecie centralizmu, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Śliwerski Bogusław (2017), Meblowanie szkolnej demokracji, Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Google Scholar

Trutkowski Cezary (2014), Szkoła współpracy. Uczniowie i rodzice kapitałem społecznym nowoczesnej szkoły. Raport zbiorczy z badania jakościowego, Warszawa: Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Google Scholar

Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1762).
Google Scholar

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1915).
Google Scholar

Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1082).
Google Scholar

Warmińska Katarzyna, Urbaniak Anna (2017), Czym jest Kraków? Analiza pola semantycznego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 3(963), s. 87–102.
Google Scholar