Medicine and health in consumption society: the mcdonaldization of health care system versus health risk

Authors

  • Mieczysław Gałuszka Zakład Socjologii, Katedra Nauk Humanistycznych, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Łodzi image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.45.03

Keywords:

health care system, the McDonaldization of health care system, McDoctor, McPatient, economics of health care

Abstract

The system of health care in Poland aims at creation of new health order. There are visible tendencies to shift the responsibility for health of Polish society and the quality of health services from the medical institutions to the citizens. The processes of reorganization, commercialization and privatization of health care institutions introduce the free-market elements into the public health sector. Health becomes a product which is subject to the same mechanisms as all the other commodities. Health care system transforms into consumption system: a patient becomes a client, a doctor becomes a supplier of services. The market-based approach towards the health leads to mcdonaldization of health care system. The article refers to George Ritzer’s concept of mcdonaldization and related paradoxes of medicine and health care: effectiveness, foreseeability, calculability and automation. The health risk emerging from the new phenomena related to economization of medicine is being analyzed.

References

Arrow J. K. (1963), Uncertainty and the welfare economics of medical care, „The American Economic Review”, No. 53, s. 941‒973.
Google Scholar

Arrow J. K. (1979), Eseje z teorii ryzyka, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Baylon Ch., Mignot X. (2008), Komunikacja, Wydawnictwo FLAIR, Kraków.
Google Scholar

Czerwiński A. (2013), Kreatywny NFZ, „Gazeta Wyborcza”, 01.02.2008, nr 27, s. 4.
Google Scholar

Dobska M., Rogoziński K. (2008), Podstawy zarządzania zakładem opieki zdrowotnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Fedorowski J. (2002), Zintegrowana opieka zdrowotna i system opieki zdrowotnej w USA, [w:] J. Fedorowski, R. Niżankowski, Ekonomia medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, s. 65‒76.
Google Scholar

Freidson E. (2004), Professionalism. The Third Logic, Polity Press, Chicago.
Google Scholar

Gałuszka M. (2010), Modernizacja systemu opieki zdrowotnej w Polsce a problem komercjalizacji szpitali przez samorządy terytorialne, [w:] M. Gałuszka (red.), Modernizacja biomedyczna społeczeństwa a ryzyko zdrowotne, Biuro Promocji i Wydawnictw Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Łódź, s. 129‒157.
Google Scholar

Gałuszka M. (2012), Nowe zjawiska w relacji lekarz ‒ pacjent w kontekście rozwoju Internetu, „Przegląd Socjologiczny”, vol. LXI, nr 2, s. 119‒154.
Google Scholar

Gałuszka M., Legiędź-Gałuszka M. (2008), Medycyna i zdrowie w społeczeństwie ryzyka, [w:] M. Gałuszka (red.), Zdrowie i choroba w społeczeństwie ryzyka biomedycznego, Biuro Promocji i Wydawnictw Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Łódź, s. 54‒106.
Google Scholar

Godelier M. (2010), Zagadka daru, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Goodman J. C., Musgrave G. L., Herrick D. M. (2008), Jak uzdrowić służbę zdrowia. Raport o światowych systemach opieki zdrowotnej, Fijoor Publishing, Chicago‒Warszawa.
Google Scholar

Hołówka J. (2005), Racjonowanie świadczeń medycznych czy profilowanie oferty?, „Diametros”, nr 5, s. 207‒216.
Google Scholar

Hołub J. (2002), Strategia konkurencji jakością na rynku usług medycznych, [w:] B. Nogalski, J. M. Rybicki (red.), Nowoczesne zarządzanie zakładem opieki zdrowotnej, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń, s. 113‒137.
Google Scholar

Kokolus A., Wywiad Nowej Politologii z prof. Georgem Ritzerem, http://www.nowapolitologia.pl, 10.02.2013.
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., DzU, nr 78, poz. 483.
Google Scholar

Kotler P., Shalowitz J., Stevens R. J. (2011), Marketing strategiczny w opiece zdrowotnej, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Google Scholar

Levi-Strauss C. (1969), Myśl nieoswojona, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Mauss M. (2001), Szkic o darze. Forma i podstawa wymiany w społeczeństwach archaicznych, [w:] M. Mauss, Socjologia i antropologia, Wydawnictwo KR, Warszawa, s. 108‒168.
Google Scholar

Morris S., Devlin N., Parkin D. (2011), Ekonomia w ochronie zdrowia, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
Google Scholar

Nie dla makdonaldyzacji służby zdrowia [2010], http://www.stefczyk.info/wiadomosci/polska/nie--dla-prywatyzacji-, 19.11.2011.
Google Scholar

Ostrowska A. (2002), Oczekiwania i realizacja wyrażanych potrzeb zdrowotnych pacjentów w świetle rozwiązań ustawowych, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Kraków.
Google Scholar

Payne J. (2001), Czy usługi medyczne mają być darem, czy towarem?, [w:] A. Alichniewicz, A. Szczęsna, Dylematy bioetyki, Zakład Etyki i Filozofii Medycyny Akademii Medycznej w Łodzi, Łódź, s. 227‒236.
Google Scholar

Polak P. (2011), Nowe formy korupcji. Analiza socjologiczna sektora farmaceutycznego w Polsce, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

Popper K. R. (1977), Logika odkrycia naukowego, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Ritzer G. (2003), The Globalization of Nothing, SAIS Review, „ProQuest Social Science Journals”, Summer, Vol. 23, No. 2, s. 189‒200.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/sais.2003.0053

Ritzer G. (2009), Makdonaldyzacja społeczeństwa, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa.
Google Scholar

Ritzer G. (2012), Magiczny świat konsumpcji, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa.
Google Scholar

Salmon P. (2002), Psychologia w medycynie wspomaga współpracę z pacjentem i proces leczenia, Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar

Sowada Ch. (2005), Wpływ metod finansowania na zachowanie lekarzy ‒ aspekty ekonomiczne, zdrowotne i społeczne, „Zdrowie Publiczne i Zarządzanie”, vol. III, nr 1, s. 65‒79.
Google Scholar

Stefaniak K. (2011), Władza i tożsamość w komunikacji lekarz ‒ pacjent, Oficyna Wydawnicza ATUT, Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
Google Scholar

Studzińska-Pasieka K. (2009), Paradygmat profesji w doświadczeniach zawodowych lekarzy i opiniach studentów medycyny. Analiza na przykładzie łódzkiego środowiska medycznego, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Łódź, (rozprawa doktorska).
Google Scholar

Szewczyk K. (2005), Zgoda i sprzeciw, „Diametros”, nr 5, s. 239‒248.
Google Scholar

Weber M. (2002), Gospodarka i społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Włodarczyk C. (2003), Reformy zdrowotne uniwersalny kłopot, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Zaborowski P. (1990), Filozofia postępowania lekarskiego, PZWL, Warszawa.
Google Scholar

Published

2013-06-30

How to Cite

Gałuszka, M. (2013). Medicine and health in consumption society: the mcdonaldization of health care system versus health risk. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (45), 35–50. https://doi.org/10.18778/0208-600X.45.03