„Doświadczenia macierzyństwa i praktyki żalu” – o żałowaniu macierzyństwa w polskim dyskursie internetowym
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.71.10Słowa kluczowe:
macierzyństwo, negatywne emocje, żałowanie macierzyństwa, dyskurs internetowyAbstrakt
Artykuł ukazuje wpływ kulturowych wzorów macierzyństwa na sposoby wyrażania emocji przez kobiety-matki. Przedstawia wyniki analizy internetowego dyskursu na temat negatywnych postaw wobec macierzyństwa i/lub dzieci/potomstwa. Tekst bazuje na jakościowej analizie treści – wpisów na blogach nieperfekcyjnie.pl, matkawygodna.pl, mamwatpliwosc.pl, internetowej grupie „Żałuję rodzicielstwa”. Podstawę teoretyczną stanowią koncepcje zaliczane do nurtu socjologii interakcjonizmu symbolicznego.
Bibliografia
Arcimowicz K. (2010), Obraz mężczyzny w polskich przekazach medialnych na przełomie stuleci, [w:] M. Dąbrowska, A. Radomski (red.), Męskość jako kategoria kulturowa. Praktyki męskości, Wydawnictwo Portalu Wiedza i Edukacja, Lublin.
Google Scholar
Badinter E. (1998), Historia miłości macierzyńskiej, Oficyna Wydawnicza Wolumen, Warszawa.
Google Scholar
Badinter E. (2013), Konflikt: kobieta i matka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Banaszak E. (2017), Eksperiencje nagości, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar
Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar
Bauman Z. (2007), Płynne życie, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar
Beck U. (2004), Społeczeństwo ryzyka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar
Beck U., Beck-Gernsheim E. (2001), Individualization. Institutionalized individualism and its social and political consequences, Sage Publications Ltd., London, Thousand Oaks, New Delhi.
Google Scholar
Budrowska B. (2000), Macierzyństwo jako punkt zwrotny w życiu kobiety, Wydawnictwo Funna, Wrocław.
Google Scholar
Budrowska B. (2001), Regulamin i improwizacje, czyli o kulturowym skrypcie bycia matką, „Kultura i Społeczeństwo” nr 2.
Google Scholar
Budrowska B. (2003), Znikoma reprezentacja kobiet w elitach – próby wyjaśnień, [w:] A. Titkow (red.), Szklany sufit. Bariery i ograniczenia karier kobiet. Monografia zjawiska, ISP, Warszawa.
Google Scholar
Castells M. (2001), Galaktyka Internetu, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
Google Scholar
Chomczyński P. (2013), Sposoby radzenia sobie z negatywnymi emocjami wśród wychowanków zakładów poprawczych w Polsce, „Studia Edukacyjne”, nr 26.
Google Scholar
Cooley Ch.H. (1902), Human Nature and the Social Order, Chicago–Boston, retrieved from: https://archive.org/details/humannaturesocia00cooluofts (dostęp 21.03.2014).
Google Scholar
Donath O. (2017), Żałując macierzyństwa, Wydawnictwo Kobiece, Białystok.
Google Scholar
Dzwonkowska-Godula K. (2015), Tradycyjnie czy nowocześnie. Wzory macierzyństwa i ojcostwa w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Flam H. (1990), Emotional ‘Man’: The Emotional ‘Man’ and the Problem of Collective Action, „International Sociology”, nr 5(1).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/026858090005001004
Freud Z. (1992), Kultura jako źródło cierpień, Wydawnictwo KR, Warszawa.
Google Scholar
Garncarek E. (2014), Dobrowolna bezdzietność a przemiany tożsamości płci współczesnych kobiet i mężczyzn, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 51.
Google Scholar
Garncarek E. (2017), Podejmowanie decyzji o dobrowolnej bezdzietności w kontekście jakości relacji małżeńskiej, „Dyskursy Młodych Andragogów”, nr 18.
Google Scholar
Garncarek E. (2019), Narodziny smutnych matek, „Newsweek Psychologia”, nr 1.
Google Scholar
Gawlina Z. (2003), Macierzyństwo jako wartość w kontekście przemian, „Roczniki Socjologii Rodziny”, t. XV.
Google Scholar
Giddens A. (2001), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Giddens A. (2006), Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Hays S. (1996), The Cultural Contradictions of Motherhood, Yale University Press, New Haven–London.
Google Scholar
Hryciuk R.E., Korolczuk E. (red.) (2012), Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175
Inglehart R., Norris P. (2009), Wzbierająca fala. Równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie, PIW, Warszawa.
Google Scholar
Jucewicz A. (2010), Rachel Cusk. Nie jestem z waszego plemienia, retrieved from: http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53662,8642830,Nie_jestem_z_waszego_plemienia.html (dostęp 1.06.2018).
Google Scholar
Kacperczyk A. (2013), Praca nad emocjami jako element aktywności górskiej i wspinaczkowej, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. IX, nr 2.
Google Scholar
Kleszczewska-Albińska A., Albiński R. (2009), Wstyd i poczucie winy w teorii i badaniach, „Psychologia Jakości Życia”, nr 8(1).
Google Scholar
Konecki K. (2014), Socjologia emocji według Thomasa Scheffa, [w:] K.T. Konecki, B. Pawłowska (red.), Emocje w życiu codziennym. Analiza kulturowych, społecznych i organizacyjnych uwarunkowań ujawniania i kierowania emocjami, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Krzysztofek K. (2006), Czy społeczności terytorialne przeniosą się do sieci? Kilka pytań i hipotez badawczych, [w:] B. Jałowiecki, W. Łukowski (red.), Społeczności lokalne: teraźniejszość i przyszłość, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Wydawnictwo Academica, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Warszawa.
Google Scholar
Krzyżanowska N. (2014), Konstruowanie macierzyństwa jako kwestii społecznej na przykładzie dyskursów polskiej sfery publicznej, „Kultura i Edukacja”, nr 4.
Google Scholar
Kwak A. (2005), Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Wydawnictwo Akademickie „ŻAK”, Warszawa.
Google Scholar
Kwak A. (2014), Współczesne związki heteroseksualne: małżeństwa (dobrowolnie bezdzietne), kohabitacja, LAT, Wydawnictwo Akademickie „ŻAK”, Warszawa.
Google Scholar
Nakano Glenn E. (1994), Social Construction of Mothering. A thematic overview, [w:] E. Nakano Glenn, G. Chang, L.R. Forcey (red.), Mothering. Ideology, experience and agency, Routledge, London–New York.
Google Scholar
Pawłowska B. (2013), Emocje społeczne w pracy nauczyciela i przedstawiciela handlowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7525-862-2
Reber, A.S. (2000), Słownik psychologii, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar
Reewes N. (1982), Womankind. Beyond the stereotypes, Aldine Publishing Company, New York.
Google Scholar
Rich A. (1976), Of Woman Born. Motherhood as experience and institution, Virago, London.
Google Scholar
Sawicka M. (2018), Emocje w interakcjach współczesnego społeczeństwa polskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323534297
Scheff, T.J. (1987), The Shame/Rage Spiral: Case study of an interminable quarrel, [w:] H.B. Lewis (red.), The Role of Shame in Symptom Formation, Lawrence Erlbaum, Hillsdale, New York.
Google Scholar
Scheff, T.J. (1988), Shame and Conformity: The Deference-emotion System, „American Sociological Review”, nr 53(3), retrieved from: http://dx.doi.org/10.2307/2095647 (dostęp 1.12.2018).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/2095647
Scheff T.J. (2000), Shame and the Social Bond: A sociological theory. „Sociological Theory”, nr 18.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1111/0735-2751.00089
Scheff T.J. (2003), Shame and Self in Society, „Symbolic Interaction”, nr 26.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1525/si.2003.26.2.239
Sikorska M. (2009a), Matka „chora” zamiast „złej” – o nowych wzorach macierzyństwa, [w:] M. Sikorska (red.), Być rodzicem we współczesnej Polsce. Nowe wzory w konfrontacji z rzeczywistości, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323514763.pp.13-33
Sikorska M. (2009b), Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Google Scholar
Sikorska M. (2012), Życie rodzinne, [w:] A. Giza, M. Sikorska (red.), Współczesne społeczeństwo polskie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar
Slany K. (2006), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
Google Scholar
Szczepaniak K. (2012), Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych – refleksje metodologiczne, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 42.
Google Scholar