Young women’s (mother’s) needs and expectations regarding the development of professional competences – A comparative analysis of research results from Poland, Lithuania, Spain and Cyprus

Emilia Garncarek; Agata Matuszewska-Kubicz

doi:10.18778/0208-600X.78.06

Autor

Emilia Garncarek Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Struktur i Zmian Społecznych, ul. Rewolucji 1905 r. 41/43, 90-214 Łódź https://orcid.org/0000-0002-9685-0741
Agata Matuszewska-Kubicz Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Logistyki i Informatyki, Katedra Pracy i Polityki Społecznej, ul. Rewolucji 1905 r. 37, 90-214 Łódź https://orcid.org/0000-0002-5808-4644

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.78.06

Słowa kluczowe:

młode kobiety, matki, szkolenia, kompetencje, rynek pracy, UE, projekt Mommypreneurs

Abstrakt

W ciągu ostatnich dwóch dekad w Unii Europejskiej nastąpiła znacząca poprawa w zakresie udziału kobiet w edukacji i na rynku pracy. Niemniej jednak nadal istnieje wiele wyzwań związanych z poprawą sytuacji tej kategorii społecznej. Nadmierne obciążenie obowiązkami domowymi stanowi główną barierę dla aktywności edukacyjnej i zawodowej kobiet, zwłaszcza młodych matek. Do czynników ograniczających aktywność zawodową kobiet, oprócz niemożności pogodzenia życia zawodowego i osobistego, należy niedopasowanie wykształcenia do wyzwań współczesnego rynku pracy. Mimo że większość osób z wyższym wykształceniem stanowią kobiety, planując swoją karierę zawodową, wybierają one zwykle mniej atrakcyjne kierunki studiów, które nie są związane z zawodami przyszłości. W tekście przedstawiono wyniki analizy badań dotyczących potrzeb i oczekiwań młodych kobiet (głównie matek) w zakresie rozwoju kompetencji zawodowych. Wyniki pokazują, w jakich rodzajach zajęć podnoszących kompetencje uczestniczą badane kobiety; jak oceniają skuteczność zajęć podnoszących ich kompetencje w obszarze zawodowym; jakie czynniki wpływają na decyzję kobiet o udziale w wybranej formie szkolenia; jakie są postawy otoczenia zewnętrznego badanych kobiet wobec ich udziału w szkoleniach; jakie problemy napotykają badane kobiety w związku z udziałem w szkoleniach podnoszących ich kompetencje zawodowe. Skupiono się na podobieństwach i różnicach w wypowiedziach młodych kobiet/matek z Polski, Litwy, Hiszpanii i Cypru, które uczestniczyły w międzynarodowym projekcie „Mommypreneurs”.

Bibliografia

Dobroszek K. (2021), Fatalna sytuacja matek na rynku pracy. „Zarabiają nawet o 20 proc. mniej od współpracowników” https://mycompanypolska.pl/artykul/fatalna-sytuacja-matekna-rynku-pracy-%22zarabiaja-nawet-o-20-proc-mniej-od-wspolpracownikow%22/6894 (accessed: 30.05.2021).
Google Scholar

Dolan P., Peasgood T., White M. (2008), Do We Really Know What Makes Us Happy? A Review of the Economic Literature on the Factors Associated With Subjective Well-Being, “Journal of Economic Psychology”, vol. 29(1) https://doi.org/10.1016/j.joep.2007.09.001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.joep.2007.09.001

Domański S.R. (1993), Kapitał ludzki i wzrost gospodarczy, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Dzwonkowska-Godula K., Garncarek E. (2013), Family and work, family or work – the dilemmas of young educated Poles, “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, vol. 43.
Google Scholar

Eurostat (2020), Being young in Europe today – labour market – access and participation https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Being_young_in_Europe_today_-_labour_market_-_access_and_participation (accessed: 1.03.2021).
Google Scholar

Garncarek E. (2013), Gender and Education in Poland, [in:] C. Quaiser-Pohl, V. Ruthsatz, M. Endepohls-Ulpe (eds.), Diversity and Diversity Management in Education, Waxmann, Münster.
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny (GUS) (2019), Praca a obowiązki rodzinne w 2018 r. [Reconciliation between work and family life in 2018], Departament Rynku Pracy [Statistics Poland, Labour Market Department] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/praca-a-obowiazki-rodzinne-w-2018-roku,25,3.html# (accessed: 20.12.2020).
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny (GUS) (2020), Informacje sygnalne. Informacja o rynku pracy w pierwszym kwartale 2020 roku (dane wstępne), Substantive study: Labor Market Department https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/ (accessed: 6.06.2021).
Google Scholar

Górniak J., Strzebońska A., Worek B. (2020), Rozwój kompetencji. Uczenie się dorosłych i sektor rozwojowy. Bilans Kapitału Ludzkiego 2019, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
Google Scholar

Loi D., Patrizio M., Samek M. (2017), Young Women’s unemployment in EU https://www.youthimpact.eu/2020/05/22/young-womens-unemployment-in-eu/ (accessed: 1.03.2021).
Google Scholar

Luka płacowa między kobietami a mężczyznami: definicja i przyczyny (2020), News of the European Parliament https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20200109STO69925/luka-placowa-miedzy-kobietami-a-mezczyznami-definicja-i-przyczyny (accessed: 27.07.2021).
Google Scholar

Macierzyństwo a aktywność zawodowa (2021), report of “Rodzic w mieście/Parent in town” Foundation https://rodzicwmiescie.pl/aktywnosc-zawodowa-a-macierzynstwo/ (accessed: 30.06.2021).
Google Scholar

Mikołajczyk M., Stankowska M. (2021), Aktywność zawodowa a macierzyństwo. Perspektywa matek małych dzieci, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa.
Google Scholar

Pregnancy and Maternity (2018a), Pregnancy and Maternity – Related Discrimination and Disadvantage: Experiences of Mothers https://www.equalityhumanrights.com/en/managingpregnancy-and-maternity-workplace/pregnancy-and-maternity-discrimination-researchfindings (accessed: 20.12.2020).
Google Scholar

Pregnancy and Maternity (2018b), Pregnancy and Maternity – Related Discrimination and Disadvantage: Summary of key findings https://www.equalityhumanrights.com/en/managingpregnancy-and-maternity-workplace/pregnancy-and-maternity-discrimination-researchfindings (accessed: 20.12.2020).
Google Scholar

Rękas M. (2013), Kobiety-matki i ich powrót na rynek pracy po urodzeniu dziecka w wynikach badań, “Studia Ekonomiczne”, vol. 161/13 – “Społeczno-ekonomiczne problemy rynku pracy”, ed. D. Kotlorz, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach https://www.ue.katowice.pl/jednostki/wydawnictwo/czasopisma-naukowe/studies-in-risk-and-sustainable-developmentryzyko-i-zrownowazony-rozwoj/wydania-w-latach-2013-2020/2013/2013/se-16113-spolecznoekonomiczne-problemy-rynku-pracy-red-dorota-kotlorz.html (accessed: 30.06.2021).
Google Scholar

Rokicka E., Przybylski B. (2012), Wykształcenie i dodatkowe umiejętności jako komponenty kapitału ludzkiego, [in:] P. Starosta (ed.), Zróżnicowanie zasobów kapitału ludzkiego i społecznego w regionie łódzkim, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Ross C.E., Van Willigen M. (1997), Education and the Subjective Quality of Life, “Journal of Health and Social Behavior”, vol. 38(3), pp. 275–297 https://doi.org/10.2307/2955371
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2955371

Słowik M. (2020), “Pracuj sobie, ale ogarnij też dom”. Zamknięcie uświadomi nam ogrom prac domowych i nierówności związane z ich podziałem? https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/7,158669,25867481,kobiety-podczas-epidemii-przejmuja-wykonywanieobowiazkow-ktore.html (accessed: 7.06.2021).
Google Scholar

Socha M., Sztanderska U. (2002), Strukturalne podstawy bezrobocia w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Szlendak T. (2010), Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Szyszka M. (2016), Aktywność zawodowa w opinii pracujących kobiet, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. XLI(2), sectio I https://doi.org/10.17951/i.2016.41.2.103
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17951/i.2016.41.2.103

Titkow A., Duch-Krzystoszek D., Budrowska B. (2004), Nieodpłatna praca kobiet. Mity, realia, perspektywy, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
Google Scholar