The Girl’s War Experiences in Two Novels from Lodz by Honorata Chróścielewska: There Will Be No Lessons and We and the Herods

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.69.11

Keywords:

Honorata Chróścielewska, war time in youth novels, Lodz, emancipation discourse and war

Abstract

The aim of the article is to analyse Honorata Chróścielewska’s novel There will be no more lessons from 1968, and the second part of her fictionalized memoirs We and the Herods from 1994, entitled Time accelerated. In both works, the fate of the heroine, bearing the same name Hanka each time, is linked to the image of the German occupation in Lodz. The period of external threat overlaps with the maturation process of a young high school girl who has to learn to discern on her own in the chaos of wartime reality and the complicated attitudes of her surroundings. A discussion of Chróścielewska’s works indicated in the title leads to the conclusion that the war, from the perspective of a young resident of Stare Bałuty, who comes from a working-class family, paradoxically turns out to be not only a time of testing character, but also serves long-term modernization and emancipation processes.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Maria Berkan-Jabłońska, Uniwersytet Łódzki

Maria Berkan-Jabłońska – zajmuje się literaturą dziewiętnastowieczną, zwłaszcza tradycją kobiecego pisania, prozą krajowego romantyzmu i polskim biedermeierem. Do jej zainteresowań należą też zagadnienia biografistyki i literatury popularnej wieku XIX. Z pasji – badaczka archiwów i miłośniczka kryminałów. Autorka książek: Wizje sztuki w twórczości Zbigniewa Herberta (2008), Arystokratka i biedermeier. Rzecz o Gabrieli z Güntherów Puzyninie (2015), Weredyczki, sawantki, marzycielki, damy… W kręgu kobiecego romantyzmu (2019); Pod wiatr… Czytanie życia Józefy Śmigielskiej-Dobieszewskiej (2021); współredaktorka i redaktorka tomów: Mickiewicz wielu pokoleń twórców, badaczy i czytelników (2008), Przygody romantycznego „Ja”. Idee – strategie twórcze – rezonanse (2012), Nie-do-czytane. Polski dramat romantyczny, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2015, nr 1(27), Kryminał w XIX wieku, XIX wiek w kryminale, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2018, nr 4(50).

References

Badowska Katarzyna, Kołodziej Karolina, Przewodnik literacki po Łodzi, Centrum Inicjatyw na rzecz Rozwoju REGIO, Łódź 2017.
Google Scholar

Beręsewicz Paweł, Czy wojna jest dla dziewczyn?, il. Olga Reszelska, wyd. 2, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2011.
Google Scholar

Błażejewski Tadeusz, Łódzkie środowisko literackie, Krajowa Agencja Wydawnicza, Łódź 1981.
Google Scholar

Błażejewski Tadeusz, Współczesna Łódź literacka. Słownik autorów, Krajowa Agencja Wydawnicza, Łódź 1989.
Google Scholar

Bojanowski Tadeusz, Łódzki ruch robotniczy w okresie okupacji hitlerowskiej (1939–1945), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 1981, t. 7, s. 207–229. https://doi.org/10.18778/0208-6050.7.12
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.7.12

Braybon Gail, Summerfield Penny, Out of the Cage: Women’s Experiences in Two World Wars, Routledge Library Editions, t 5: Women’s History, Routledge, London–New York 1st ed. 1987, 2nd ed. 2013.
Google Scholar

Chróścielewska Honorata, Lekcji więcej nie będzie, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1968.
Google Scholar

Chróścielewska Honorata, My i herody, AW Ad Oculos, Warszawa 1994.
Google Scholar

Chróścielewski Tadeusz, Szkoła dwóch dziewcząt, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1965.
Google Scholar

Cygański Mirosław, Działalność urzędu rejencji pod kierownictwem F. Übelhöra i W. Mosera w latach 1939–1942, „Rocznik Łódzki” 1973, nr 26(20), s. 200–217.
Google Scholar

Cygański Mirosław, Z dziejów okupacji hitlerowskiej w Łodzi 1939–1945, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1965.
Google Scholar

Kędzierski Dariusz, Ulice Łodzi, Księży Młyn. Dom Wydawniczy, Łódź 2009.
Google Scholar

Kowalczykówna Jolanta, Honorata Chróścielewska, „Odgłosy” 1974, nr 42, s. 6.
Google Scholar

Kulus Magdalena, Wojenne kobiety w prozie Krystyny Siesickiej, „Guliwer” 2009, nr 1, s. 39–45.
Google Scholar

Laakkonen Simo, Urban resilience and warfare: How did the Second World War affect the urban environment?, “City and Environment Interactions” 2020, t. 5. https://doi.org/10.1016/j.cacint.2020.100035, https://www.researchgate.net/publication/341692027_Urban_resilience_and_warfare_How_did_the_Second_World_War_affect_the_urban_environment [dostęp: 30.07.2024].
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.cacint.2020.100035

Rogatko Bogdan, Okupacyjna lekcja życia [rec.: Lekcji więcej nie będzie], „Osnowa” 1969 zima, s. 201–203.
Google Scholar

Rose-May Pham Dinh, Wartime womanhood in Michelle Magorian’s World War Two novels for the young, “Revue LISA/LISA e-journal” 2008, t. VI, nr 4, s. 174–199. https://doi.org/10.4000/lisa.1106, http://journals.openedition.org/lisa/1106 [dostęp: 26.07.2024].
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4000/lisa.1106

Stawiszyńska Aneta, Łódzka zieleń w cieniu Wielkiej Wojny, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2014, nr 92, s. 65–81. https://doi.org/10.18778/0208-6050.92.06
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.92.06

Summerfield Penny, Reconstructing Women’s Wartime Lives: Discourse and Subjectivity in Oral Histories of the Second World War, Manchester University Press, Manchester 1998.
Google Scholar

Tyszkiewicz Barbara, Chróścielewska Honorata (hasło), [w:] Polscy pisarze i badacze literatury XX i XXI. Cyfrowy słownik biobibliograficzny; https://pisarzeibadacze.ibl.edu.pl/haslo/1666/chroscielewska-honorata [dostęp: 29.11.2024].
Google Scholar

Wądolny-Tatar Katarzyna, Dziecko i wojna w perspektywie postpamięci. Narracje dla najmłodszych, „Litteraria Copernicana” 2017, nr 3, s. 111–124. https://doi.org/10.12775/LC.2017.053
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/LC.2017.053

Zakrzewska Lucyna, Adela Skrzypkowska z domu Koziołkiewicz [wspomnienie pośmiertne], „Prace Polonistyczne” 1946, t. 4, s. 215–216.
Google Scholar

Published

2024-12-30

How to Cite

Berkan-Jabłońska, M. (2024). The Girl’s War Experiences in Two Novels from Lodz by Honorata Chróścielewska: There Will Be No Lessons and We and the Herods. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 69(2), 219–239. https://doi.org/10.18778/1505-9057.69.11