Problematyka zaburzeń mowy i języka pochodzenia korowego u dzieci – analiza przypadku dziecka czteroletniego
DOI:
https://doi.org/10.18778/2544-7238.01.09Słowa kluczowe:
zaburzenia mowy i języka, alalia, dysfazja, afazja dziecięcaAbstrakt
Problematyka zaburzeń mowy i języka u dzieci z uszkodzeniami centralnego układu nerwowego rozpatrywana jest w literaturze przedmiotu z perspektywy różnych dyscyplin naukowych – medycyny, językoznawstwa, pedagogiki, psychologii i logopedii. Jednakże w piśmiennictwie brak jest jednoznacznych rozstrzygnięć co do zakresów znaczeniowych terminów, obrazu klinicznego, istoty zaburzeń oraz ich etiopatogenezy. Diagnozowanie omawianych zaburzeń u dzieci obciążonych neurologicznie jest ustrukturyzowaną i wielospecjalistyczną procedurą wykorzystującą dane neurologiczne, lingwistyczne oraz psychologiczne, dodatkowo utrudnioną niejednoznacznością w kryteriach ich opisu. Wobec różnorodnych ujęć w nazewnictwie i definiowaniu omawianych zaburzeń w praktyce logopedycznej często natrafia się na rozbieżności w zakresie diagnozy, co prowadzi do błędów w komunikacji między specjalistami. W artykule omówiono przypadek dziecka czteroletniego z hipotrofią wewnątrzmaciczną i krwawieniem dokomorowym II stopnia, z występującymi zaburzeniami mowy i języka. Na jego przykładzie wskazano rozbieżności terminologiczne.
Pobrania
Bibliografia
Bilewicz G., Zioło B., 2012, Kwestionariusz badania mowy, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Bitniok M., 2007, Rola mózgu w procesie językowego porozumiewania się – rehabilitacja logopedyczna w neurologii, „Logopeda”, nr 2(5), s. 7–18.
Google Scholar
Cieszyńska J., 2011, Alalia, afazja dziecięca, afazja u dzieci, alalia z komponentem ze spektrum autyzmu, [w:] B. Cyl (red.), Diagnoza i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy, Katowice:Regionalny Ośrodek Metodyczno‑Edukacyjny Metis w Katowicach, s. 5–11.
Google Scholar
Czajkowski K. i wsp., 2009, Rekomendacje zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące opieki okołoporodowej i prowadzenia porodu, „Ginekologia Polska”,nr 80, s. 548–557.
Google Scholar
Dilling‑Ostrowska E., 1982, Rozwój i zaburzenia mowy u dzieci w zależności od stopnia dojrzałości układu nerwowego, [w:] J. Szumska (red.), Zaburzenia mowy u dzieci, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, s. 13–28.
Google Scholar
Frydrychowicz S., 2009, Sposoby ujmowania kompetencji komunikacyjnej – jej geneza i rozwój w perspektywie sytuacji komunikacyjnej, „Psychologia Rozwojowa”, t. 14, nr 2, s. 13–28.
Google Scholar
Grabias S., 1994, Logopedyczna klasyfikacja zaburzeń mowy, „Audiofonologia”, t. 6, s. 11–18.
Google Scholar
Grabias S., 2003, Język w zachowaniach społecznych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej.
Google Scholar
Herder J.G., 1960, Sprachphilosophische Schriften, Hamburg: Verlag von Felix Meiner.
Google Scholar
Herzyk A., 1992, Afazja i mutyzm dziecięcy. Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii, Lublin: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Herzyk A., 2005, Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Jastrzębowska G., 1999, Afazja, dysfazja dziecięca, [w:] T. Gałkowski, G. Jastrzębowska (red.), Logopedia. Pytania i odpowiedzi, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 83–119.
Google Scholar
Kiliańczyk R., Ferenc K., Zabielski R., 2013, Przyczyny i skutki wewnątrzmacicznego ograniczenia wzrostu dla dalszego rozwoju organizmu, „Życie Weterynaryjne”, nr 88(9), s. 771–774.
Google Scholar
Kordyl Z., 1968, Psychologiczne problemy afazji dziecięcej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Kornacka K.M., 1998, Możliwości diagnostyczne i leczenie zaburzeń OUN u noworodków, „Klinika Pediatryczna”, nr 6, s. 68–74.
Google Scholar
Kurkowska M., 2012, Niedokształcenie mowy pochodzenia korowego w świetle materiału badawczego, „Poradnik Językowy”, nr 10, s. 60–76.
Google Scholar
Łuczyński E., 2005, Mowa a język. Postawy językowe neurologopedii, [w:] T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska (red.), Postawy neurologopedii. Podręcznik akademicki, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, s. 13–42.
Google Scholar
Michalik M., 2011, Nowa Logopedia a biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy, [w:] M. Michalik (red.), Biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy, t. 2, Kraków: Colegium Columbinum, s. 13–24.
Google Scholar
Mierzejewska H., Emiluta‑Rozya D., 1997, Projekt zestawienia form zaburzeń mowy, „Audiofonologia”, t. 10, s. 37–48.
Google Scholar
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD‑10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne, 2000, Kraków–Warszawa: Wydawnictwo Vesalius.
Google Scholar
Ostapiuk B., 2005, Logopedyczna ocena ruchomości języka, [w:] M. Młynarska, T. Smerka (red.), Logopedia: teoria i praktyka, Wrocław: Agencja Wydawnicza a linea, s. 299–306.
Google Scholar
Paluch A., Drewniak‑Wołosz E., Mikosza L., 2015, Afa‑Skala. Jak badać mowę dziecka afatycznego?, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Panasiuk J., 2010, Zaburzenia mowy u dzieci chorych neurologicznie – diagnoza i terapia logopedyczna, [w:] B. Cyl (red.), Różne aspekty opóźnionego rozwoju mowy, Katowice:Regionalny Ośrodek Metodyczno‑Edukacyjny Metis w Katowicach, s. 30–69.
Google Scholar
Panasiuk J., 2015, Postępowanie logopedyczne w przypadkach alalii i niedokształcenia mowy o typie afazji, [w:] S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak (red.), Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Podręcznik akademicki, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu MariiCurie‑Skłodowskiej, s. 69–88.
Google Scholar
Parol U.Z., 1997, Dziecko z niedokształceniem mowy. Diagnoza, analiza, terapia, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar
Rodak H., 2002, Terapia dziecka z wadą wymowy, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Stasiak J., 2008, Standard postępowania logopedycznego w przypadku alalii prolongaty, „Logopedia”, t. 37, s. 39–58.
Google Scholar
Stasiak J., 2012, Alalia. Perspektywy opisu, [w:] S. Grabias, M. Kurkowski (red.), Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie‑Skłodowskiej, s. 337–358.
Google Scholar
Styczek I., 1980, Logopedia, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar
Styczek I., 1982, Badanie i kształtowanie się słuchu fonematycznego, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar
Szczapa J., 2008, Podstawy neonatologii, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie.
Google Scholar
Tadros M. i wsp., 2008, Cholestaza ciężarnych a wyniki położnicze, „Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia”, t. 1, z. 3, s. 165–168.
Google Scholar
Wendorff J., 2003, Neurologia dziecięca – postępy w pediatrii w roku 2002, „Medycyna Praktyczna. Pediatria”, nr 2, s. 66–75.
Google Scholar
Zyss T., 2011, Neurofizjologiczne podłoże procesu mówienia – rola somatosensorycznej kontroli zakrętów zaśrodkowych, [w:] M. Michalik (red.), Biologiczne uwarunkowania rozwoju i zaburzeń mowy, t. 2, Kraków: Colegium Columbinum, s. 35–45.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.