Substytucja jako element spójności w dyskursie pacjentów z afazją mieszaną

Abstrakt

Substytucja, rozumiana jako zastępowanie docelowego elementu leksykalnego innym, to zjawisko lingwistyczne pojawiające się zarówno w dyskursie zaburzonym, jak i w mowie osób zdrowych. Wszelkie zamiany słów w wypowiedzeniach mają niewątpliwie wpływ na spójność komunikatów, a tym samym na ich interpretację przez interlokutora. W niniejszym artykule zbadano, jakie substytucje pojawiają się w wypowiedziach osób zdrowych oraz osób z afazją mieszaną z komponentami czuciowym i ruchowym. Zweryfikowano wpływ zamian leksykalnych na utrzymanie spójności na poziomie mikrostrukturalnym (kohezji), a także to, jak zakłócenia spójności mikrostrukturalnej wpływają na spójność makrostrukturalną (koherencję). Opis badań i analiz poprzedzono doniesieniami z literatury, które dowodzą zarówno zwiększenia występowania substytucji, jak i obniżenia zdolności do utrzymywania spójności dyskursu w mowie osób z diagnozą afazji mieszanej.