Polish Catholics in Harbin. In an effort to preserve national identity
DOI:
https://doi.org/10.18778/1427-9657.11.08Keywords:
international relations, Harbin, the East China Railway, Polonia, national identityAbstract
The primary purpose of the article is to add to the knowledge of the activities of the Polish colony in Harbin (Manchuria) by analyzing unpublished archival documents on the subject. The documents supplement already existing publications on the role of Poles in the process of planning and construction of the East China Railway (KWZD) and the operation of this trade route using the most important railroad junction, whose architects were Poles of Harbin. The period covered by the analysis is the late 19th–mid-20th centuries. Particular attention was paid to the care of the Harbin Polish community to preserve its national identity. The Catholic Church and the Polish schools established in Manchuria played a major role in this. The values that accompanied the functioning of educational and religious institutions based on the principles of tolerance and acceptance of diversity, as well as the involvement of Poles in the economic development of Manchuria can be an important element of Polish soft power towards China and building the image of Poland.
References
Czasopismo „Tygodnik Polski”, 14.10.1940 г., GAHK. F. 830. Оp. 3. D. 35163. L. 1.
Google Scholar
Dogowor imuszczestwiennogo najma [umowa najmu] 1942, AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar
Gonczarienko, O.G. 2009. Russkij Charbin. Мoskwa: Wiecze.
Google Scholar
Gospodinu Sigieo Oisi priedstawitielu Diepartamientapo Inostrannym diełam Man’czżugo [Panu Sigeo Oisi, przedstawicielowi departamentu MSZ Mandżukuo], 15.12.1941 g., AAN. Z. 198, sygn. 15.
Google Scholar
Gospodinu Sigieo Oisi priedstawitielu Ministierstwa Inostrannychdieł Man’czżudigo w Charbinie [Panu Sigeo Oisi, przedstawicielowi MSC Mandżukuo w Harbinie], 30.03.1944 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar
Grąbczewski, B. 2010. Podróże po Azji Środkowej 1885–1890, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Grochowski, K. 1928. Polacy na Dalekim Wschodzie. – Harbin, b.m.w.
Google Scholar
Jełki u polakow [Choinka u Polaków]. 1933. Nasz put’ 81 (25 diek.).
Google Scholar
Kajdański, E. 2009. Wspomnienia z Harbina. W: B. Góralczyk (red.). Polska – Chiny. Wczoraj, dziś, jutro. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek,
Google Scholar
Kałuski, M. 2001. Polacy w Chinach, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Google Scholar
Kim Yong Deong. 2001. Kolonia polska w Mandżurii 1897–1949. Kraków: Wydawnictwo Promocji i Powiatu Miasta i Gminy PROMO,
Google Scholar
Kopija sprawki Ziemielnogo otdieła Kitajskoj Wostocznoj żeleznoj [Kopia notatki oddziału ziemskiego KWŻD], 6.01.1928 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar
Kostieł sw. Iosafata [w czest’ sw. Iosafatajepiskopa-muczenika], GAHK, F. Р–831, Оp. 2, D. 29, L. 44.
Google Scholar
Kostieł Swiatogo Stanisława (w czest’ Sw. Stanisława jepiskopa-muczenika) [Kościół Świętego Stanisława], Gosudarstwiennyj archiw Chabarowskogo kraja (GAHK) [Archiwum Państwowe Chabarowskiego Kraju]. F. R–831. Op. 2. D. 29. L. 41.
Google Scholar
Kostuch, M. 2012. Funkcjonowanie, problemy dydaktyczne oraz finansowanie Gimnazjum Polskiego im. Henryka Sienkiewicza w Harbinie, Słupskie Studia Historyczne 18, s. 177–194, https://ssh.apsl.edu.pl/images/NR18/kostuch.pdf (dostęp 10.02.2014).
Google Scholar
Michalewicz, K. 2020. Wybrane aspekty działalności Polonii harbińskiej w latach 1931–1937 w świetle prasy polonijnej: „Dalekiego Wschodu”, „Listów Harbińskich”, „Tygodnika Polskiego” oraz „Kwartalnika Wschód”. Studia Migracyjne. Przegląd Polonijny 1(175), s. 161–185.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4467/25444972SMPP.20.008.11799
Mielichow, G. 2003. Biełyj Charbin: Sieriedina 20-ch. Izdatielskij dom: Russkij put’, http://www.ereading.co.uk/chapter.php/143551/12/Melihov_-_Belyii_Harbin__Seredina_20-h.html (dostęp 8.02.2014).
Google Scholar
Miemorija [Memoria], 22.09.1943 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar
Misiurek, J. 1976. Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie (1901–1925). Studia Polonijne 1, s. 181–198.
Google Scholar
Misiurek, J. 1978. Z dziejów duszpasterstwa polonijnego w Harbinie. Studia Polonijne 2, s. 307–325.
Google Scholar
Naczalniku Sztaba Polskoj oborony [Do naczelnika sztabu polskiej obrony], 22.08.1945 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar
Neja, J. 2003. Polski Król Mandżurii. Wprost 9, http://www.wprost.pl/ar/41007/Polski-krol-Mandzurii/ (dostęp 8.02.2014).
Google Scholar
Nernhejm, S. 1934. Polonia Harbińska (Zarys historyczny). Daleki Wschόd 7(57), s. 2.
Google Scholar
Niedziela, A. 2017. Od Klukwiennej do Harbina, http://zeslaniec.pl/50/Niedziela.pdf (dostęp 11.01.2022).
Google Scholar
Pałasz-Rutkowska, E. 2006. Polska – Japonia – Mandzukuo. Sprawa uznania Mandzukuo przez Polskę. Przegląd Orientalistyczny 1–2.
Google Scholar
Płan zdanija Czastnogo Polskogo sriedniegoinstituta, prinadleżaszczego Rimsko- katoliczeskomu kostiełu w Harbinie [Plan powstania prywatnego polskiego gimnazjum, należącego do kościoła rzymskokatolickiego w Harbinie], 28.01.1943 g., AAN. Z. 198, sygn. 16. s. 11.
Google Scholar
Polaki na rodinu czeriez Marsiel [Polacy do Ojczyzny przez Marsylię]. 1925. Wieczerniaja zaria 576 (31 marta).
Google Scholar
Polonia Mandżurska. 2012, http://www.polska-azja.pl/2012/01/23/w-pelc-mandzurska-polonia/ (dostęp 10.02 2014).
Google Scholar
Potocka, E. 1999. 80 lat stosunków polsko-japońskich. Azja – Pacyfik 2, s. 7–16.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15804/ap199901
Prazdnik polskoj kołonii. Godowszczina Konstitucyi Poniatowskogo [Święto polskiej kolonii. Rocznica konstytucji Poniatowskiego]. 1934. Zaria 116 (3 maja).
Google Scholar
Prikaz diriektoru Charb. Czastn. Polskoj gimnazii [Zarządzenie dyrektora harbińskiego prywatnego gimnazjum], 25.12.1943 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar
Raport Nastojatiela charbinskogo kostieła ksiendza Władisława Ostrowskogo [Raport księdza Władysława Ostrowskiego. Raport № 90 оt 07 janwarja 1913 g., RIGA. F. 826. Оp. 1. D. 1491. L. 39–39.
Google Scholar
Rowiński, J., Szczudlik J. 2005. Z historii kontaktów polsko-chińskich (do 1945 roku). Azja – Pacyfik 8, s. 9–42.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15804/ap200501
S. Nerngiejm – dielegat man’czżurskich polakow na warszawskij sjezd [S. Nerggejm – delegat mandżurskich Polaków na warszawski zjazd]. 1934. Zaria 156 (13 ijunia).
Google Scholar
Sprawka [Notatka], 28.01.1943 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1259/0007-1285-16-187-198-a
Szymański, J. 2017. Opieka duszpasterska nad Polakami w Harbinie. Studia Polonijne 38, s. 37–59.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18290/sp.2017.3
Theiss, W. 1992. Dzieci syberyjskie – dzieje polskich dzieci repatriowanych z Syberii i Mandżurii w latach 1919–1923, Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Google Scholar
W Uprawlenije Gosudarstwiennoj Monopolii gor. Harbina [Do Zarządu Państwowego Monopolu miasta Harbin], 20.11.1944 g., AAN. Z. 198, sygn. 16.
Google Scholar
Zaleski, W. 1924. List z Rzymu. Tygodnik Polski 122, s. 1.
Google Scholar
http://pekin.msz.gov.pl/pl/wspolpraca_dwustronna/polacy_w_chinach/?printMode=true
Google Scholar
https://www.gov.pl/web/dyplomacja/dyplomacja-publiczna
Google Scholar
https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2017-05-13/premier-polacy-zapisali-sie-w-historii-chin-pieknymi-zgloskami/
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.