Deconstructing the king of spades. A book review of Emilia Kledzik’s Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego, Poznań 2023
DOI:
https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.19Keywords:
Jerzy Ficowski, gypsiology, Romani people, Polish contemporary poetryAbstract
The author reviews Emilia Kledzik’s book titled Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego [A poet’s perspective. Gypsyology by Jerzy Ficowski] as an item dedicated to the person of the poet, against the background of the reception of his work to date. It is interesting to see the choice of the subject of the monograph concerning a previously uncommented part of Ficowski’s literary output including, to a not inconsiderable extent, texts which are non-literary at least by design. The author of the review notes the extent of the researcher’s queries and the contexts she cites, the dissertation’s detached language, meticulous documentation and interdisciplinary nature, as well as the anti-discriminatory assumptions of her book (also in view of the anti-discriminatory assumptions of Ficowski’s own project and activities). Using the tools of both imagology and postcolonial criticism, the researcher detects a unique “construct of Gypsyness” in the pro-Gypsy writings of the author of Pod berłem króla pikowego [Under the Sceptre of the King of Spades]. This observation, along with demonstrating the historical character of gypsiology by analysing the conditions in which these writings were created, is aimed at renewing the Polish state of Romani studies. The author of the review also addresses the ambivalence evoked by the clash between the attitude of the author who affirms the richness of different cultures and takes the side of persecuted minorities with the results of the analysis of his texts, in which new theories make it possible to see the effects of excessive attachment to one’s own construct, and the question of the migration of these and other objections into wider circulation. Emilia Kledzik’s interpretations foster discussion and enliven the reception of the author of Cyganie na polskich drogach [Gypsies on Polish Roads] in a non-obvious way.
Downloads
References
„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” 2016, t. 16.
Google Scholar
Antonik D., Sława literacka albo nowe reguły sztuki. Studia z socjologii i ekonomii literatury, Kraków 2024.
Google Scholar
Baron M., Grzebanie grzebania. Archeolog i grabarz w poezji Jerzego Ficowskiego, Katowice 2014.
Google Scholar
Ekier J., Posłowie, [w:] J. Ficowski, Gorączka rzeczy, Warszawa 2002.
Google Scholar
Ficowski J., Cyganie polscy. Szkice historyczno-obyczajowe, Warszawa 1953.
Google Scholar
Ficowski J., Cyganie na polskich drogach, Kraków 1965.
Google Scholar
Ficowski J., Cyganie w Polsce. Dzieje i obyczaje, Warszawa 1988.
Google Scholar
Ficowski J., Demony cudzego strachu. Wspominki cygańskie, Warszawa 1986.
Google Scholar
Ficowski J., Lodorosty i bluszczary. Wiersze dla dzieci, wybrał i oprac. J. Borowiec, il. G. Herba, Lusowo 2017.
Google Scholar
Ficowski J., Odczytanie popiołów, posł. P. Paziński, Warszawa 2022.
Google Scholar
Ficowski J., Pod berłem króla pikowego. Sekrety cygańskich wróżb, Warszawa 1990.
Google Scholar
Ficowski J., Wszystko to czego nie wiem, wybór i posł. P. Sommer, Sejny 1999.
Google Scholar
Gontarek A., Królowie cygańscy w II Rzeczpospolitej. Wokół dorobku Jerzego Ficowskiego na temat sprawy cygańskiej w okresie międzywojennym, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis” 2016, nr 16. https://doi.org/10.24917/20811853.16.11
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.24917/20811853.16.11
Jarzębski J., Prowincja Centrum. Przypisy do Schulza, Kraków 2005.
Google Scholar
Jarzyna A., Zwierzętopismo Jerzego Ficowskiego i Tadeusza Nowaka: gatunki zjadane; Ornitomancja, ornitologia. Sokołowski i (inne) ptaki Jerzego Ficowskiego [w:] A. Jarzyna, Post-koine. Studia o nieantropocentrycznych językach (poetyckich), Łódź 2019. https://doi.org/10.18778/8142-426-4
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8142-426-4
Kandziora J., Jerzy Ficowski. Bibliografia za lata 1947–2009, Sejny 2010.
Google Scholar
Kandziora J., Poeta w labiryncie historii. Studia o pisarskich rolach Jerzego Ficowskiego, Gdańsk 2016.
Google Scholar
Kledzik E., Biedni Polacy patrzą na Papuszę, „Czas Kultury” 2013, nr 5.
Google Scholar
Kledzik E., Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego, Poznań 2023.
Google Scholar
Kobielska M., Nastrajanie pamięci. Artykulacja doświadczenia w poezji Jerzego Ficowskiego, Kraków 2010.
Google Scholar
Kowalski P., O jednorożcu, Wieczerniku i innych motywach mniej lub bardziej ważnych. Szkice z historii kultury, Kraków 2007.
Google Scholar
Kuczyńska-Koschany K., Ważki i Zagłada, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis” 2016, nr 16. https://doi.org/10.24917/20811853.16.7
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.24917/20811853.16.7
Łubieński T., Wojna według Karskiego, Warszawa 2019.
Google Scholar
Matuszewski R., Jak dobyć poetę z głębi przeoczenia?, „Nowe Książki” 2000, nr 2.
Google Scholar
Nowicka D., Pożydowskie. Figury Zagłady w twórczości Jerzego Ficowskiego i Władysława Strzemińskiego, Nowy Sącz 2016.
Google Scholar
Paziński P., Krajobraz z oszronionym oknem [w:] P. Paziński, Rzeczywistość poprzecierana, Kraków–Budapeszt 2015.
Google Scholar
Paziński P., Przebierańcy w nicości. Rzecz o malarstwie Witolda Wojtkiewicza, Warszawa 2023.
Google Scholar
Sommer P., Ładne rzeczy, Gdańsk 2020.
Google Scholar
Sommer P., Wszystko, co trochę wiem (o poezji Jerzego Ficowskiego), [w:] J. Ficowski, Wszystko to czego nie wiem..., Sejny 1999.
Google Scholar
Szostak V. rozmowa z E. Kledzik, Wiersze Papuszy, które znaliśmy, to głównie falsyfikaty... / Papusza zgubiona w tłumaczeniu. Co badaczka znalazła w rękopisach?, „Gazeta Wyborcza” z dn. 05.07.2024, wersja online: https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,31109096,wiersze-papuszy-ktore-znalismy-to-glownie-falsyfikaty-skonstruowane.html [dostęp: 22.08.2024].
Google Scholar
Ubertowska A., Popioły, analepsis, [w:] A. Ubertowska, Świadectwo – Trauma – Głos. Literackie reprezentacje Holocaustu, Kraków 2007.
Google Scholar
Wcielenia Jerzego Ficowskiego. Według recenzji, szkiców i rozmów z lat 1956–2007, wybrał, oprac. i wstępem opatrzył P. Sommer, Sejny 2010.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.