Deconstructing the king of spades. A book review of Emilia Kledzik’s Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego, Poznań 2023

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.19

Keywords:

Jerzy Ficowski, gypsiology, Romani people, Polish contemporary poetry

Abstract

The author reviews Emilia Kledzik’s book titled Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego [A poet’s perspective. Gypsyology by Jerzy Ficowski] as an item dedicated to the person of the poet, against the background of the reception of his work to date. It is interesting to see the choice of the subject of the monograph concerning a previously uncommented part of Ficowski’s literary output including, to a not inconsiderable extent, texts which are non-literary at least by design. The author of the review notes the extent of the researcher’s queries and the contexts she cites, the dissertation’s detached language, meticulous documentation and interdisciplinary nature, as well as the anti-discriminatory assumptions of her book (also in view of the anti-discriminatory assumptions of Ficowski’s own project and activities). Using the tools of both imagology and postcolonial criticism, the researcher detects a unique “construct of Gypsyness” in the pro-Gypsy writings of the author of Pod berłem króla pikowego [Under the Sceptre of the King of Spades]. This observation, along with demonstrating the historical character of gypsiology by analysing the conditions in which these writings were created, is aimed at renewing the Polish state of Romani studies. The author of the review also addresses the ambivalence evoked by the clash between the attitude of the author who affirms the richness of different cultures and takes the side of persecuted minorities with the results of the analysis of his texts, in which new theories make it possible to see the effects of excessive attachment to one’s own construct, and the question of the migration of these and other objections into wider circulation. Emilia Kledzik’s interpretations foster discussion and enliven the reception of the author of Cyganie na polskich drogach [Gypsies on Polish Roads] in a non-obvious way.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Paulina Czwordon-Lis, IBL PAN

Paulina Czwordon-Lis – doktor nauk humanistycznych, dokumentalistka w Pracowni Bibliograficznej IBL PAN oraz członkini zespołu Laboratorium Infrastruktury Badawczej Literaturoznawstwa CHC IBL PAN, badaczka poezji współczesnej; autorka monografii Empatia i obserwacja. O poezji Jerzego Ficowskiego (2010) oraz artykułów poświęconych m.in. twórczości Moniki Sznajderman, Piotra Sommera, Tomasza Różyckiego, Edwarda Pasewicza, Piotra Matywieckiego, Stanisława Barańczaka, Mariusza Grzebalskiego, a także polskiemu internetowi literackiemu, publikowanych w czasopismach naukowych: m.in. w „Tekstach Drugich”, „The Grey Journal. An International Journal on Grey Literature”, „Narracjach o Zagładzie”, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” oraz w tomach zbiorowych; współautorka Polskiej Bibliografii Literackiej; zainteresowana naukowo polską poezją po roku 1989 wobec doświadczeń granicznych, etycznym wymiarem literatury, granicami literackości, a także możliwościami dialogu między bliskim i dalekim czytaniem literatury.

References

„Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria” 2016, t. 16.
Google Scholar

Antonik D., Sława literacka albo nowe reguły sztuki. Studia z socjologii i ekonomii literatury, Kraków 2024.
Google Scholar

Baron M., Grzebanie grzebania. Archeolog i grabarz w poezji Jerzego Ficowskiego, Katowice 2014.
Google Scholar

Ekier J., Posłowie, [w:] J. Ficowski, Gorączka rzeczy, Warszawa 2002.
Google Scholar

Ficowski J., Cyganie polscy. Szkice historyczno-obyczajowe, Warszawa 1953.
Google Scholar

Ficowski J., Cyganie na polskich drogach, Kraków 1965.
Google Scholar

Ficowski J., Cyganie w Polsce. Dzieje i obyczaje, Warszawa 1988.
Google Scholar

Ficowski J., Demony cudzego strachu. Wspominki cygańskie, Warszawa 1986.
Google Scholar

Ficowski J., Lodorosty i bluszczary. Wiersze dla dzieci, wybrał i oprac. J. Borowiec, il. G. Herba, Lusowo 2017.
Google Scholar

Ficowski J., Odczytanie popiołów, posł. P. Paziński, Warszawa 2022.
Google Scholar

Ficowski J., Pod berłem króla pikowego. Sekrety cygańskich wróżb, Warszawa 1990.
Google Scholar

Ficowski J., Wszystko to czego nie wiem, wybór i posł. P. Sommer, Sejny 1999.
Google Scholar

Gontarek A., Królowie cygańscy w II Rzeczpospolitej. Wokół dorobku Jerzego Ficowskiego na temat sprawy cygańskiej w okresie międzywojennym, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis” 2016, nr 16. https://doi.org/10.24917/20811853.16.11
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24917/20811853.16.11

Jarzębski J., Prowincja Centrum. Przypisy do Schulza, Kraków 2005.
Google Scholar

Jarzyna A., Zwierzętopismo Jerzego Ficowskiego i Tadeusza Nowaka: gatunki zjadane; Ornitomancja, ornitologia. Sokołowski i (inne) ptaki Jerzego Ficowskiego [w:] A. Jarzyna, Post-koine. Studia o nieantropocentrycznych językach (poetyckich), Łódź 2019. https://doi.org/10.18778/8142-426-4
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8142-426-4

Kandziora J., Jerzy Ficowski. Bibliografia za lata 1947–2009, Sejny 2010.
Google Scholar

Kandziora J., Poeta w labiryncie historii. Studia o pisarskich rolach Jerzego Ficowskiego, Gdańsk 2016.
Google Scholar

Kledzik E., Biedni Polacy patrzą na Papuszę, „Czas Kultury” 2013, nr 5.
Google Scholar

Kledzik E., Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego, Poznań 2023.
Google Scholar

Kobielska M., Nastrajanie pamięci. Artykulacja doświadczenia w poezji Jerzego Ficowskiego, Kraków 2010.
Google Scholar

Kowalski P., O jednorożcu, Wieczerniku i innych motywach mniej lub bardziej ważnych. Szkice z historii kultury, Kraków 2007.
Google Scholar

Kuczyńska-Koschany K., Ważki i Zagłada, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis” 2016, nr 16. https://doi.org/10.24917/20811853.16.7
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24917/20811853.16.7

Łubieński T., Wojna według Karskiego, Warszawa 2019.
Google Scholar

Matuszewski R., Jak dobyć poetę z głębi przeoczenia?, „Nowe Książki” 2000, nr 2.
Google Scholar

Nowicka D., Pożydowskie. Figury Zagłady w twórczości Jerzego Ficowskiego i Władysława Strzemińskiego, Nowy Sącz 2016.
Google Scholar

Paziński P., Krajobraz z oszronionym oknem [w:] P. Paziński, Rzeczywistość poprzecierana, Kraków–Budapeszt 2015.
Google Scholar

Paziński P., Przebierańcy w nicości. Rzecz o malarstwie Witolda Wojtkiewicza, Warszawa 2023.
Google Scholar

Sommer P., Ładne rzeczy, Gdańsk 2020.
Google Scholar

Sommer P., Wszystko, co trochę wiem (o poezji Jerzego Ficowskiego), [w:] J. Ficowski, Wszystko to czego nie wiem..., Sejny 1999.
Google Scholar

Szostak V. rozmowa z E. Kledzik, Wiersze Papuszy, które znaliśmy, to głównie falsyfikaty... / Papusza zgubiona w tłumaczeniu. Co badaczka znalazła w rękopisach?, „Gazeta Wyborcza” z dn. 05.07.2024, wersja online: https://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,31109096,wiersze-papuszy-ktore-znalismy-to-glownie-falsyfikaty-skonstruowane.html [dostęp: 22.08.2024].
Google Scholar

Ubertowska A., Popioły, analepsis, [w:] A. Ubertowska, Świadectwo – Trauma – Głos. Literackie reprezentacje Holocaustu, Kraków 2007.
Google Scholar

Wcielenia Jerzego Ficowskiego. Według recenzji, szkiców i rozmów z lat 1956–2007, wybrał, oprac. i wstępem opatrzył P. Sommer, Sejny 2010.
Google Scholar

Published

2024-12-31

How to Cite

Czwordon-Lis, P. (2024). Deconstructing the king of spades. A book review of Emilia Kledzik’s Perspektywa poety. Cyganologia Jerzego Ficowskiego, Poznań 2023. Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze, (13), 335–350. https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.19

Similar Articles

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > >> 

You may also start an advanced similarity search for this article.