Podłódzkie Brzeziny – dawne życie małego miasteczka. Ślady fikcjonalne i wspomnieniowe

Tomasz Cieślak

doi:10.18778/2299-7458.13.17

Authors

Tomasz Cieślak Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-2916-7686

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.17

Keywords:

Brzeziny, memories, novel, poems, Jews, Germany, World War II

Abstract

The author analyzes works set in the realities of Brzeziny, located near Łódź, in central Poland. Fictional and memoir images of the Jewish-German-Polish small town from before 1939 are particularly important to him. Brzeziny is a town with a long tradition, painfully affected by World War II, as a result of which the continuity of its historical memory was broken. Literature dedicated to Brzeziny includes both memoir texts, novels and lyrical works written by Poles, Jews and Germans with various connections to the town.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Tomasz Cieślak, Uniwersytet Łódzki

Tomasz Cieślak – dr hab., prof. nadzwyczajny w Katedrze Literatury i Tradycji Romantyzmu Uniwersytetu Łódzkiego. Zajmuje się głównie polską poezją współczesną. Wydał książki: Łódź. Szkice o literaturze, przestrzeni i historii (2023); Nowa poezja polska wobec poprzedników. Lektura relacyjna (2011); W poszukiwaniu ostatecznej Tajemnicy. Szkice o polskiej literaturze XX wieku i najnowszej (2009). Współredaktor tomów zbiorowych poświęconych najnowszej literaturze.

References

Adamczewski M., Badziak K., Giżejewska J., Kulesza M., Pieczęcie i herb; rozwój przestrzenny oraz zabytki architektury, sztuki i epigrafiki Brzezin, [w:] Brzeziny. Dzieje miasta do 1995 roku, red. K. Badziak, Łódź–Brzeziny 1997.
Google Scholar

Brzeziny. Dzieje miasta do 1995 roku, red. K. Badziak, Łódź–Brzeziny 1997.
Google Scholar

Brzeziny Memorial Book (Poland), ed. A. Alperin, N. Summer, transl. R. Miller, ed. F. Bussgang, https://www.jewishgen.org/yizkor/brzeziny/brzeziny.html
Google Scholar

Domańska E., Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Poznań 1999.
Google Scholar

Encyklopedia getta. Niedokończony projekt archiwistów z getta łódzkiego, wydali: K. Radziszewska, E. Wiatr, A. Sitarek, J. Walicki, M. Polit, przy współpracy P. Zawilskiego, Łódź 2015.
Google Scholar

Fuks Ch.L., Our Two Writer-Martyrs, trans. R. Miller, [w:] Brzeziny Memorial Book (Poland), ed. A. Alperin, N. Summer, transl. R. Miller, ed. F. Bussgang, https://www.jewishgen.org/yizkor/brzeziny/brzeziny.html
Google Scholar

Galanté A., Turcs et Juifs. Étude historique, politique, Istanbul 1932.
Google Scholar

Gołąbek M., Brzeziny żyją na macewach, „Kalejdoskop. Magazyn Kulturalny Łodzi i Województwa Łódzkiego” 2013, nr 11, https://www.e-kalejdoskop.pl/wiadomosci-a230/brzeziny-zyja-na-macewach-r669
Google Scholar

Kneifel E., Richter H., Ewangelicko-luterańska parafia Brzeziny koło Łodzi 1929–1945, tłum. M. Drabik, Łódź 2010.
Google Scholar

Kołodziej Jerzy, Brzeziny w literaturze, red. E. Putyńska, Brzeziny 2002.
Google Scholar

Mączak A., Sukiennictwo wielkopolskie w XVI–XVII wieku, Warszawa 1955.
Google Scholar

Niczyporuk D., Przestrzenne aspekty przynależności lokalnej, [w:] Kultura w kręgu wartości, red. L. Dyczewski, Lublin 2001.
Google Scholar

Sikorski D.K., „Oby w przyszłym roku w Jerozolimie!”, czyli wstęp do żydowskiej wyobraźni, [w:] Żydzi wschodniej Polski. Seria X: Jerozolima. Miasto i mit, red. A. Janicka, J. Ławski, D.K. Sikorski, Białystok 2022, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/15347/1/D_K_Sikorski-_W_roku_przyszlym_oby_w_Jerozolimie.pdf
Google Scholar

Słownik kultury literackiej Łodzi do 1939 r., red. K. Badowska, T. Cieślak, D. Dekiert i in., Łódź 2022.
Google Scholar

Wachowska B., Brzeziny w okresie drugiej Rzeczpospolitej, [w:] Brzeziny. Dzieje miasta do 1995 roku, red. K. Badziak, Łódź–Brzeziny 1997.
Google Scholar

Wąsicki J., Opisy miast polskich z lat 1793–1794, cz. 2, Poznań 1962.
Google Scholar

Wiernicka V., Prawosławna społeczność Brzezin. Szkic do portretu, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku”, tom XXIII, 2020, s. 133–150. https://doi.org/10.18778/2080-8313.23.06
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/2080-8313.23.06

Woźniak K., Brzeziny w okresie zaborów, [w:] Brzeziny. Dzieje miasta do 1995 roku, red. K. Badziak, Łódź–Brzeziny 1997.
Google Scholar

Zemło M., Fenomen małego miasta, Warszawa 2022.
Google Scholar

Zybała P., Brzeziny – „miasto krawców” w przekazach prasowych w latach 1890–1939, [w:] Brzeziny i region. Przeszłość w narracji interdyscyplinarnej. Archeologia – architektura – sztuka – historia, red. L. Tyszler, Brzeziny 2019.
Google Scholar

Zyskind S., W dolinie łez, tłum. S. Zyskind, K. Koźniewski, Łódź 1994.
Google Scholar

Żerek-Kleszcz H., Brzeziny w XVII i XVIII wieku, [w:] Brzeziny. Dzieje miasta do 1995 roku, red. K. Badziak, Łódź–Brzeziny 1997.
Google Scholar

https://de.wikipedia.org/wiki/Mahmud_Hamdi_Pascha
Google Scholar

https://sztetl.org.pl/pl/miejscowosci/b/773-brzeziny/112-synagogi-domy-modlitwy-mykwy/83227-synagoga-w-brzezinach-ul-berka-joselewicza
Google Scholar

https://www.historiakoluszek.pl/czytelnia/dwudziestolecie-miedzywojenne-1918-1939/37-turbulente-zeiten-czyli-wspomnienia-niemieckichosadnikow-z-okolic-koluszek
Google Scholar