Symbolika akwatyczna w „Fachowcu” Wacława Berenta

Iwona E. Rusek

doi:10.18778/2299-7458.04.10

Authors

Iwona E. Rusek Uniwersytet w Białymstoku, Katedra Badań Filologicznych „Wschód-Zachód” Uniwersytet Warszawski, Pracownia Modernizmu Europy Środkowej i Wschodniej

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.04.10

Keywords:

Wacław Berent, „Fachowiec”, cognition, liberation, the water element

Abstract

Waclaw Berent’s debut novel has usually been interpreted in the context of the categories associated with positivism and naturalism. Because of this approach, or rather method used by historians of literature, the novel has been considered on the one hand obsolete, and on the other – interpretively flat and uninteresting. Therefore, the author of this article has decided to break the hitherto existing research patterns by referring to the symbolic and mythical associations related to the element of water. In her analysis , she covers a number of phenomena and categories (tears, saliva, lake, mist) assigned to the element of water, which reveal interesting interpretive contexts of Berent’s novel. The most important of these concerns the main character, as it allows one to track, understand, and – most importantly – perceive his transformation. The mystery of liberation experienced by Kazimierz Zaliwski is the true meaning of the story he tells, and for every reader it becomes a call to work on learning his or her own self.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Iwona E. Rusek, Uniwersytet w Białymstoku, Katedra Badań Filologicznych „Wschód-Zachód” Uniwersytet Warszawski, Pracownia Modernizmu Europy Środkowej i Wschodniej

współpracowniczka Katedry Badań Filologicznych „Wschód-Zachód” Uniwersytetu w Białymstoku oraz Pracowni Modernizmu Europy Środkowej i Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania naukowe obejmują: literaturę polską od romantyzmu do modernizmu, filozofię Artura Schopenhauera, twórczość Juliusza Słowackiego, Wacława Berenta, Stanisława Wyspiańskiego oraz Jerzego Grotowskiego. Autorka książek: „Pragnienie – Symbol – Mit. Studium o «Próchnie» Wacława Berenta” (Warszawa 2013); „Poznaj samego siebie. O «Fachowcu» Wacława Berenta” (Warszawa 2014).

References

Berent W., Fachowiec, Warszawa 1955.
Google Scholar

Biedermann H., Leksykon symboli, przekł. J. Rubinowicz, Warszawa 2003.
Google Scholar

Cassirer E., Mit i religia, [w:] tegoż, Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, przekł. A. Staniewska, przedmowa B. Suchodolski, Warszawa 1998.
Google Scholar

Chajęcka P., „I powlokło się życie szarym, jednostajnym szlakiem”. O kolorach w „Fachowcu” Wacława Berenta, „LiteRacje” 2013 nr 4 (31).
Google Scholar

Cirlot J.E., Słownik symboli, przekł. I. Kania, Kraków 2001.
Google Scholar

Danielewiczowa M., Wacław Berent – wielki zapomniany (Na trzydziestą rocznicę zgonu), „Wiadomości”, rok XXV, nr 48 (1287), Londyn, 29 listopada 1970.
Google Scholar

Dąbrowski G., Rytuały przejścia a użycie substancji psychoaktywnych, Wrocław 2006.
Google Scholar

Eliade M., Inicjacja. Obrzędy. Stowarzyszenia tajemne. Narodziny mistyczne, przekł. K. Kocjan, Kraków 1997.
Google Scholar

Eliade M., Obrazy i symbole. Szkice o symbolizmie magiczno-religijnym, przekł. M. i P. Rodakowie, Warszawa 1998.
Google Scholar

Frutiger A., Człowiek i jego znaki, przekł. Cz. Tomaszewska, Warszawa 2003.
Google Scholar

Gennep A. van, Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii, przekł. B. Biały, wstęp J. Tokarska-Bakir, Warszawa 2006.
Google Scholar

Grzeniewski L.B., Berent: poza biografią, „Współczesność” 1962, nr 20/100.
Google Scholar

Kerenyi K., Mitologia Greków, przekł. R. Reszke, Warszawa 2002.
Google Scholar

Klinger W., Ambrozja i Styks a woda żywa i martwa. Studium mitologiczno-porównawcze, Kraków 1906.
Google Scholar

Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 1990.
Google Scholar

Kowalski P., Kultura magiczna. Omen, przesąd, znaczenie, Warszawa 2007.
Google Scholar

Kowalski P., Woda żywa. Opowieść o wodzie, zdrowiu, higienie i dietetyce, Wrocław 2002.
Google Scholar

Linde M.B.S., Słownik języka polskiego, Warszawa 1951.
Google Scholar

Nałkowska Z., Dzienniki czasu wojny, oprac. H. Kirchner, Warszawa 1974, s. 144.
Google Scholar

Nowaczyński A., Małpie zwierciadło. Wybór pism satyrycznych, tom I, 1897–1904, Kraków 1974.
Google Scholar

Platon, Fedon, przekł. W. Witwicki, Warszawa 2004.
Google Scholar

Platon, Fileb, przekł. W. Witwicki, Kęty 1999.
Google Scholar

Rusek I.E., Wprowadzenie, [w:] tejże, Poznaj samego siebie. O „Fachowcu” Wa-cława Berenta, Warszawa 2014.
Google Scholar

Słownik symboli. Herder, przekł. J. Prokopiuk, Warszawa 2009.
Google Scholar

Tresidder J., Słownik symboli, przekł. B. Stokłosa, Warszawa 2005.
Google Scholar

Vernant J.-P., Mityczne aspekty pamięci, przekł. A. Wolicki, „Konteksty” 2003, nr 3–4.
Google Scholar

Wesołowska E., Królewscy tułacze u Seneki, Szekspira i Słowackiego, [w:] Inspi-racje Grecji antycznej w dramacie doby romantyzmu. Rekonesans, red. M. Kalinowskiej, Toruń 2002.
Google Scholar

Zieliński T., Religia starożytnej Grecji, Toruń 2001.
Google Scholar