Cały świat jest alegorią. Recenzja książki Magdaleny Kuran „Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…” – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania, konteksty), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2022

Marzena Walińska

doi:10.18778/2299-7458.11.12

Authors

Marzena Walińska Uniwersytet Śląski https://orcid.org/0000-0001-7605-1099

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.11.12

Keywords:

Antoni Węgrzynowicz, baroque preaching, symbolic theology, allegory, conceptual preaching

Abstract

The text discusses the most important issues raised in the monograph: an explanation of the meaning and role of symbolic theology (and the principle of cognitio symbolica, which is a part of it) in the work of Antoni Węgrzynowicz – an eighteenth-century preacher, a Cracow Franciscan, the author of several hundred sermons in Polish and Latin. What is emphasised is the author’s skill in identifying and describing the allegorisation procedures employed at various levels of the text (from the collection-concept, through individual sermons, to selected examples of argumentation). The reviewed publication is assessed as extremely valuable, both for its rich source material, erudition and analytical skills, as well as for its comprehensive coverage of the work of the preacher.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

Marzena Walińska, Uniwersytet Śląski

Marzena Walińska – dr hab., profesor UŚ w Katowicach, zatrudniona w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego. Zajmuje się badaniami nad tradycją mitologiczną w literaturze staropolskiej, barokowym kaznodziejstwem oraz retoryką dawną i współczesną. Jest autorką rozpraw z ww. zakresów oraz książek: Mitologia w staropolskich cyklach sielankowych (2003); Słodki i okrutny. Wizerunek Kupidyna w literaturze staropolskiej (2008); „Żywoty świętych ten Apollo pieje”. Studia nad tradycją mitologiczną w literaturze staropolskiej (2018).

References

Baran Z., Antoni Węgrzynowicz, barokowy kaznodzieja i literat, Kraków 1990 (praca doktorska, maszynopis).
Google Scholar

Jaroszewicz F., Matka świętych Polska albo Żywoty świętych błogosławionych, wielebnych, świątobliwych, pobożnych Polaków i Polek, Kraków 1767.
Google Scholar

Kuran M., Barokowy kaznodzieja Antoni Węgrzynowicz o pijaństwie – konteksty kulturowe, socjologiczne i psychologiczne, „Kultura – Media – Teologia” 2020, nr 43, s. 28–48.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.21697/kmt.43.2

Kuran M., Matematyka czartowska czy pobożna? Dwa oblicza astrologii w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza, „Terminus. Czasopismo Wydziału Polonistyki UJ” 2015, t. 17, z. 1(34), s. 61–87.
Google Scholar

Kuran M., O rękopisie „Melodyi Ś[więtego] Kazimierza” Antoniego Węgrzynowicza – spostrzeżenia i uwagi, [w:] „Fons omnis honesti” – o literaturze w służbie wartości: tradycja antyczna, kultura ziemiańska, encyklopedyzm i komunikacja. Studia ofiarowane Profesor Marii Wichowej w 70. rocznicę urodzin i 45. rocznicę pracy naukowej, red. M. Kuran, Łódź 2020.
Google Scholar

Kuran M., Pasyjny wymiar duchowości franciszkańskiej na przykładzie „Kazania na Wielki Piątek o męce Pana Jezusowej” reformata Antoniego Węgrzynowicza, [w:] Piśmiennictwo sakralne w dziejach Polski do końca XVIII wieku na tle powszechnym, red. S. Bułajewski, J. Gancewski i A. Wałkowski, Józefów 2012.
Google Scholar

Kuran M., „Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…” – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania, konteksty), Łódź 2022.
Google Scholar

Kuran M., Reformackie kazania niedzielne doby baroku wobec tradycji postyllograficznej, [w:] Kościoł w Polsce. Dzieje i kultura, t. 9, red. J. Walkusz, Lublin 2010.
Google Scholar

Kuran M., Uwagi o rękopisie zbioru kazań „Syllabus Marianus” Antoniego Węgrzynowicza, „Prace Polonistyczne” 2021, t. 76, s. 185–214.
Google Scholar

Pawlak W., Koncept w polskich kazaniach barokowych, Lublin 2005.
Google Scholar

Pawlak W. „O pewnym sposobie naszych literatów, że przy niewielkim czytaniu mogą się łatwo wielkiemi erudytami pokazać”. Kompendia jako źródło erudycji humanistycznej, [w:] Staropolskie kompendia wiedzy, red. I.M. Dacka-Górzyńska, J. Partyka, Warszawa 2009.
Google Scholar

Urbański P., Theologia fabulosa. Commentationes Sarbievianae, Szczecin 2000.
Google Scholar

Walińska M., Mitologia w perswazji kaznodziejskiej. Zarys problematyki, [w:] Inwencja i inspiracja w kulturze wczesnonowożytnej, red. B. Niebelska-Rajca, M. Pieczyński, Lublin 2018.
Google Scholar

Wolicka E., Hermeneutyka „imago” w tekstach św. Bonawentury, [w:] Św. Bonawentura. Życie i myśl, red. S.C. Napiórkowski, E.I. Zieliński, Niepokalanów–Warszawa 1976.
Google Scholar