Cały świat jest alegorią. Recenzja książki Magdaleny Kuran „Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…” – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania, konteksty), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2022

Marzena Walińska

doi:10.18778/2299-7458.11.12

Autor

Marzena Walińska Uniwersytet Śląski https://orcid.org/0000-0001-7605-1099

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.11.12

Słowa kluczowe:

Antoni Węgrzynowicz, barokowe kaznodziejstwo, teologia symboliczna, alegoria, kazania konceptystyczne

Abstrakt

Recenzja dotyczy książki Magdaleny Kuran „Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…” – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania, konteksty) (Łódź 2022). Tekst zawiera omówienie najważniejszych zagadnień poruszonych w monografii: wyjaśnienie znaczenia i roli teologii symbolicznej (oraz będącej jej częścią zasady cognitio symbolica) w twórczości Antoniego Węgrzynowicza – osiemnastowiecznego kaznodziei, członka zakonu krakowskich reformatów, autora kilkuset kazań w językach polskim i łacińskim. Podkreśla się umiejętność Autorki w rozpoznawaniu i opisie zastosowanych zabiegów alegoryzacyjnych na różnych poziomach tekstu (koncept całego zbioru, budowa poszczególnych kazań, wybrane przykłady argumentacji). Recenzowana publikacja zostaje oceniona jako niezwykle wartościowa, zarówno ze względu na bogaty materiał źródłowy, erudycję i umiejętności analityczne Autorki, jak i całościowe ujęcie twórczości krakowskiego kaznodziei.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Marzena Walińska - Uniwersytet Śląski

Marzena Walińska – dr hab., profesor UŚ w Katowicach, zatrudniona w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego. Zajmuje się badaniami nad tradycją mitologiczną w literaturze staropolskiej, barokowym kaznodziejstwem oraz retoryką dawną i współczesną. Jest autorką rozpraw z ww. zakresów oraz książek: Mitologia w staropolskich cyklach sielankowych (2003); Słodki i okrutny. Wizerunek Kupidyna w literaturze staropolskiej (2008); „Żywoty świętych ten Apollo pieje”. Studia nad tradycją mitologiczną w literaturze staropolskiej (2018).

Bibliografia

Baran Z., Antoni Węgrzynowicz, barokowy kaznodzieja i literat, Kraków 1990 (praca doktorska, maszynopis).
Google Scholar

Jaroszewicz F., Matka świętych Polska albo Żywoty świętych błogosławionych, wielebnych, świątobliwych, pobożnych Polaków i Polek, Kraków 1767.
Google Scholar

Kuran M., Barokowy kaznodzieja Antoni Węgrzynowicz o pijaństwie – konteksty kulturowe, socjologiczne i psychologiczne, „Kultura – Media – Teologia” 2020, nr 43, s. 28–48.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.21697/kmt.43.2

Kuran M., Matematyka czartowska czy pobożna? Dwa oblicza astrologii w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza, „Terminus. Czasopismo Wydziału Polonistyki UJ” 2015, t. 17, z. 1(34), s. 61–87.
Google Scholar

Kuran M., O rękopisie „Melodyi Ś[więtego] Kazimierza” Antoniego Węgrzynowicza – spostrzeżenia i uwagi, [w:] „Fons omnis honesti” – o literaturze w służbie wartości: tradycja antyczna, kultura ziemiańska, encyklopedyzm i komunikacja. Studia ofiarowane Profesor Marii Wichowej w 70. rocznicę urodzin i 45. rocznicę pracy naukowej, red. M. Kuran, Łódź 2020.
Google Scholar

Kuran M., Pasyjny wymiar duchowości franciszkańskiej na przykładzie „Kazania na Wielki Piątek o męce Pana Jezusowej” reformata Antoniego Węgrzynowicza, [w:] Piśmiennictwo sakralne w dziejach Polski do końca XVIII wieku na tle powszechnym, red. S. Bułajewski, J. Gancewski i A. Wałkowski, Józefów 2012.
Google Scholar

Kuran M., „Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…” – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania, konteksty), Łódź 2022.
Google Scholar

Kuran M., Reformackie kazania niedzielne doby baroku wobec tradycji postyllograficznej, [w:] Kościoł w Polsce. Dzieje i kultura, t. 9, red. J. Walkusz, Lublin 2010.
Google Scholar

Kuran M., Uwagi o rękopisie zbioru kazań „Syllabus Marianus” Antoniego Węgrzynowicza, „Prace Polonistyczne” 2021, t. 76, s. 185–214.
Google Scholar

Pawlak W., Koncept w polskich kazaniach barokowych, Lublin 2005.
Google Scholar

Pawlak W. „O pewnym sposobie naszych literatów, że przy niewielkim czytaniu mogą się łatwo wielkiemi erudytami pokazać”. Kompendia jako źródło erudycji humanistycznej, [w:] Staropolskie kompendia wiedzy, red. I.M. Dacka-Górzyńska, J. Partyka, Warszawa 2009.
Google Scholar

Urbański P., Theologia fabulosa. Commentationes Sarbievianae, Szczecin 2000.
Google Scholar

Walińska M., Mitologia w perswazji kaznodziejskiej. Zarys problematyki, [w:] Inwencja i inspiracja w kulturze wczesnonowożytnej, red. B. Niebelska-Rajca, M. Pieczyński, Lublin 2018.
Google Scholar

Wolicka E., Hermeneutyka „imago” w tekstach św. Bonawentury, [w:] Św. Bonawentura. Życie i myśl, red. S.C. Napiórkowski, E.I. Zieliński, Niepokalanów–Warszawa 1976.
Google Scholar