Liderzy i uczniowie efektywności bezpieczeństwa publicznego w krajach europejskich – przestrzenna analiza graniczna

Abstrakt

Bezpieczeństwo publiczne to ważny aspekt życia publicznego i prywatnego. Jednocześnie ze względów historycznych, kulturowych, społecznych, prawnych i finansowych jest ono jednym z najbardziej zróżnicowanych przestrzennie sektorów. W rezultacie utrudnione jest prowadzenie bezpośrednich analiz porównawczych polityk i funkcjonowania aparatu bezpieczeństwa publicznego. Jednak ocena i porównania są kluczowym elementem prowadzenia polityki „najlepszych praktyk” oraz „uczenia się od najlepszych” stanowiących ważny czynnik rozwoju regionalnego i globalizacji. Istnieją metody ilościowe jak DEA (Data Envelopment Analysis), które umożliwiają prowadzenie takich badań. DEA pozwala na analizę relatywnej efektywności technicznej w oparciu o regionalne nakłady i efekty bez koniczności uwzględniania specyfiki rozwiązań proceduralnych bezpieczeństwa publicznego poszczególnych krajów, traktując system jako nietypowy proces produkcyjny. Dlatego celem artykułu jest regionalna analiza efektywności technicznej systemu bezpieczeństwa publicznego w wybranych krajach europejskich oraz określenie przestrzennej granicy efektywności. W oparciu o uzyskane rezultaty badane kraje zostaną podzielone na dwie grupy – efektywną i nieefektywną. Państwa o efektywnych systemach uznawane są za „liderów” reprezentujących „najlepsze praktyki” , którzy powinni być traktowania jako wzorce dla obiektów nieefektywnych – „uczniów”. Nakładami w przeprowadzonym badaniu metodą DEA były nakłady finansowe oraz osobowe ponieważ są one kluczowe dla funkcjonowania systemu bezpieczeństwa publicznego. Efektami zaś były przekształcone liczby występowania głównych kategorii przestępstw. Analiza została dokonana dla lat 2003 i 2012. Uzyskane wyniki sugerują, że wśród liderów znalazły się Finlandia, Norwegia, Rumunia i Polska. Najniższą efektywność techniczną odnotowano dla Belgii, Wielkiej Brytanii, Estonii i Włoch, które nie wykorzystywały w pełni swoich nakładów. Przeprowadzone badania wskazuje, że pomimo wielu różnic w polityce bezpieczeństwa publicznego rozwój regionalny może być prowadzony poprzez implementacje podejścia „ucz się od najlepszych”.