Telluryzm i folkloryzm w okresie dwudziestolecia międzywojennego na przykładzie warszawskiego stowarzyszenia malarzy Pro Arte

Aneta Pawłowska

doi:10.18778/1506-6541.S2024.25

Авторы

Aneta Pawłowska Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Katedra Historii Malarstwa i Rzeźby https://orcid.org/0000-0003-2847-4403

DOI:

https://doi.org/10.18778/1506-6541.S2024.25

Ключевые слова:

Stowarzyszenie Pro Arte, malarstwo polskie, folklor, telluryzm, dwudziestolecie międzywojenne

Аннотация

Tekst jest analizą zjawiska fascynacji ludowością i folklorem w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Polsce. Przywołane przykłady dotyczą kontekstu inspiracji twórców sztuk wizualnych, w szczególności związanych z warszawskim stowarzyszeniem artystycznym Pro Arte, takich jak: Stanisław Masłowski (1853–1926), Henryk Piątkowski (1853–1923), Stefan Popowski (1870–1937), Józef Rapacki (1871–1929), Stanisław Straszkiewicz (1870–1925), Czesław Tański (1862–1942), Władysław Wankie (1860–1925), Marian Wawrzeniecki (1863–1943), Henryk Weyssenhoff (1859–1922), Teodor Ziomek (1874–1937). Grupa funkcjonowała w latach 1922–1932 w środowisku zbliżonym do Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. W szczególności poruszone zostaną dwa wątki przywiązania do ziemi ojczystej (koncepcja telluryzmu), czego wyrazem jest malarstwo pejzażowe członków grupy oraz zainteresowanie stylizowanym rodzimym folklorem.

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.

Библиографические ссылки

Amiel H.F., Z pamiętnika, Warszawa 1901.
View in Google Scholar

Bańkowska M., Selected peasant issues of the 1930s in the opinions of Warsaw literary magazine columnists (Wiadomości Literackie, Prosto z Mostu, and Pion), „Zeszyty Wiejskie” 2023, nr 29.
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1506-6541.29.05

Burszta J., Kultura ludowa – kultura narodowa, Warszawa 1974.
View in Google Scholar

Cękalska-Zborowska H., Wieś w malarstwie i rysunku naszych artystów, Warszawa 1974.
View in Google Scholar

Горелов М.И., Станислав Юлианович Жуковский, Москва 1982.
View in Google Scholar

Jackowski A., Polska sztuka ludowa, Warszawa 2007.
View in Google Scholar

Jellenta C., Wykłady naukowe. Kurs samokształceniowy – „Przegląd Pedagogiczny” 1895, nr 7.
View in Google Scholar

Juchcińska-Giłka K., Dzieciństwo na wsi polskiej w okresie Drugiej Rzeczypospolitej w świetle źródeł pamiętnikarskich, „Przegląd Pedagogiczny” 2012, nr 1.
View in Google Scholar

Juszczak W., Fakty i wyobraźnia, Warszawa 1979.
View in Google Scholar

Klekot E., Współczesna sztuka ludowa z perspektywy krytyki postkolonialnej, „Kultura Współczesna” 2014, nr 1.
View in Google Scholar

Luba I., Dialog nowoczesności z tradycją. Malarstwo polskie dwudziestolecia międzywojennego, Warszawa 2004.
View in Google Scholar

Malinowski J., Imitacje świata: o polskim malarstwie i krytyce artystycznej drugiej połowy XIX wieku, Kraków 1987.
View in Google Scholar

Masłowski M., Stanisław Masłowski. Materiały do życiorysu i twórczości, Wrocław 1957.
View in Google Scholar

Okoń W., Alegorie narodowe. Studia z dziejów sztuki polskiej XIX wieku, Wrocław 1992.
View in Google Scholar

Pawłowska A., Henryk Weyssenhoff (1859–1922). Zapomniany bard Białorusi, Warszawa 2006.
View in Google Scholar

Pawłowska A., Pro Arte. Monografia grupy warszawskich artystów (1922–1932), Warszawa 2006.
View in Google Scholar

Pranke B., Nurt chłopomanii w twórczości Stanisława Radziejowskiego, Ludwika Stasiaka, Włodzimierza Tetmajera, Wincentego Wodzinowskiego i Kacpra Żelechowskiego, Warszawa 2003.
View in Google Scholar

Rzepczyński S., Ja – dom – świat. O geopodmiotowości Norwida, [w:] Georomantyzm. Literatura – miejsce – środowisko, red. E. Dąbrowicz et al., Białystok 2015.
View in Google Scholar

Stomma L., Antropologia kultury wsi polskiej XIX w., Warszawa 1986.
View in Google Scholar

Szreniawa-Rzecki S., O życiu i sztuce Wojtkiewicza, „Museion” 1911, z. 4.
View in Google Scholar

„Tygodnik Ilustrowany” 1902, nr 21.
View in Google Scholar

Warchałowski J., Polska sztuka dekoracyjna, Warszawa–Kraków 1928.
View in Google Scholar

Witkiewicz S., Aleksander Gierymski, Warszawa–Lwów 1903.
View in Google Scholar

Wyka K., Inspiracje folklorystyczne w sztuce polskiej. Na przykładzie twórczości Jacka Malczewskiego, [w:] Z zagadnień twórczości ludowej. Studia folklorystyczne, red. R. Górski, J. Krzyżanowski, Wrocław 1972.
View in Google Scholar

Chmielewska A., Przyszłość sztuki w społeczeństwie masowym: poglądy i działalność Władysława Skoczylasa, https://rcin.org.pl/Content/65871/PDF/WA303_85047_9357-Metamorfozy-4_Chmielewska.pdf
View in Google Scholar

Jak sztuka użytkowa łączyła Polaków, http://www.polskieradio.pl/8/402/Artykul/941975,Jak-sztuka-uzytkowa-laczyla-Polakow
View in Google Scholar

Kamińska P., Zapomniany poeta. Władysław Wankie, https://niezlasztuka.net/o-sztuce/zapomniany-poeta-wladyslaw-wankie/
View in Google Scholar

Kochanowski J., Pieśń świętojańska o Sobótce, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/piesn-swietojanska-o-sobotce.html
View in Google Scholar

Kossowska I., Władysław Skoczylas, https://culture.pl/pl/tworca/wladyslaw-skoczylas
View in Google Scholar

Pamiętniki chłopów: nr 1–51, Warszawa 1935, https://pbc.gda.pl/dlibra/publication/72508/edition/65800/content
View in Google Scholar

Telluryczny, https://sjp.pwn.pl/slowniki/telluryczny.html
View in Google Scholar