Regionalizm polski – inspiracje francuskie. Rekonesans
DOI:
https://doi.org/10.18778/1506-6541.29.01Słowa kluczowe:
regionalizm, historia idei, relacje polsko-francuskie, decentralizacja, edukacja, naukaAbstrakt
Prezentowany tekst stanowi próbę bilansu francuskich orientacji intelektualnych mających wpływ na regionalizm polski. Zjawiska, które traktować można jako zwiastujące właściwy regionalizm – rozwój badan nad dziejami poszczególnych miejscowości i ziem, prace folklorystyczne, geograficzne, literaturoznawcze, językoznawcze, rozwój muzeów i prasy lokalnej, aktywność artystyczna i oświatowa – wpisane były w szeroki nurt działań patriotycznych, co zasadniczo różnicuje warunki w jakich regionalizm rozwijał się w Polsce i we Francji na przełomie XIX i XX w. Niezależnie od tego, francuskie prądy naukowe, polityczne i kulturalne śledzone były nad Wisłą, znajdując tu licznych zwolenników także wśród regionalistów.
Pobrania
Bibliografia
Charles-Brun J., « Regionalizm francuski », dans A. Patkowski, dir., Ruch regionalistyczny w Europie, vol. 1, Varsovie 1934.
Google Scholar
Mikołajczak M., « Wstęp. Regionalizm w polskiej refleksji o literaturze (zarys problematyki i historia idei) », dans Z. Chojnowski et M. Mikołajczak, éd., Regionalizm literacki w Polsce. Zarys historyczny i wybór źródeł, Cracovie 2016.
Google Scholar
Sismondi J.Ch.L. Simonde de, Nouveaux principes d'economie politique, ou de la richesse dans ses rapports avec la population, vol. 1–2, Paris 1819.
Google Scholar
Un projet de décentralisation, Nancy–Paris 1865.
Google Scholar
ZDC. [Z. Dołęga-Chodakowski], « O Słowiańszczyźnie przed chrześcijaństwem », Ćwiczenia Naukowe. Oddział Literatury, vol. 2 (1818).
Google Scholar
Adamczyk Z.J., « Stefana Żeromskiego idea regionalizmu », dans J. Grzywna et A. Rembalski, éd., W hołdzie Aleksandrowi Patkowskiemu (w setną rocznicę urodzin), Kielce 1991.
Google Scholar
Burszta J., Kultura ludowa – kultura narodowa. Szkice i rozprawy, Varsovie 1974.
Google Scholar
Chudziński E., Regionalizm. Idea – ludzie – instytucje, Varsovie 2010.
Google Scholar
Chudziński E., « Z dziejów regionalizmu w Polsce », Rocznik Ludowego Towarzystwa Naukowo-Kulturalnego Oddział w Krakowie, n° 2 (1995).
Google Scholar
Damrosz J., Ojczyzna i jej regiony (region, regionalizm, edukacja lokalno-regionalna i etniczna), Płock–Varsovie 2007.
Google Scholar
Dunaj B., « Kazimierz Nitsch jako prekursor badań regionalizmów », dans H. Kurek, A. Tyrpa et J. Wronicz, éd., Studia Dialektologiczne IV, Cracovie 2010.
Google Scholar
Górski R., « Zainteresowania kulturą ludową w epoce Mickiewicza », Polska Sztuka Ludowa, n° 1 (1956).
Google Scholar
d'Herde-Heiliger M., Frédéric Mistral et les écrivains occitans dans le Trésor du Félibrige, Pau, Section française de l'Association internationale d'études occitanes, 1998.
Google Scholar
Jakubowski J.Z., « Niepokoje filozoficzno-moralne Stefana Żeromskiego », dans J. Pacławski, éd., O Stefanie Żeromskim. Materiały z sesji naukowej, Kielce 14–16 października 1974, Cracovie 1976.
Google Scholar
Jakubowski J.Z., Stefan Żeromski, Varsovie 1985.
Google Scholar
Jaskułowski K., « O narodowym wymiarze kultury sceptycznie », dans W.J. Burszta, K. Jaskułowski et I. Nowak, éd., Naród – Tożsamość – Kultura. Między koniecznością a wyborem, Varsovie 2005.
Google Scholar
Kamusella T., « Naród – de gustibus non est disputandum », dans W.J. Burszta, K. Jaskułowski et I. Nowak, éd., Naród – Tożsamość – Kultura. Między koniecznością a wyborem, Varsovie 2005.
Google Scholar
Kasprzyk D., « Ludoznawstwo – u źródeł regionalizmu », dans A. Roguska et M. Danielak-Chomać, éd., Uniwersalizm i tradycja w kulturze. Aktualność kultury ludowej. Część III, Siedlce 2015.
Google Scholar
Kasprzyk D., « Patriotyzm(y) regionalistów », dans K. Kulikowska et C. Obracht-Prondzyński, éd., Kulturowe analizy patriotyzmu, Gdańsk 2016.
Google Scholar
Kasprzyk D., Lech A., « Agraryzm – regionalizm. Bliskość ideowa programów », dans F. Kampka et S. Stępka, éd., Wieś i ruch ludowy w Polsce i Europie. Idee, organizacje, środowisko, vol. 2, Varsovie 2012.
Google Scholar
Kocój E., « Między mainstreamem a undergroundem. Dziedzictwo regionalne w kulturze europejskiej – odkrywanie znaczeń », dans E. Kocój, T. Kosiek et J. Szulborska-Łukasiewicz, éd., Dziedzictwo kulturowe w regionach europejskich. Odkrywanie, ochrona, (re)interpretacja, vol. 1, Cracovie 2019.
Google Scholar
Kosieliński S., « Spis z natury. Krajoznawczy projekt niepodległościowy », Pomocnik Historyczny, supplément à „Polityka”, n° 34 (23.08.2007).
Google Scholar
Koźmian D., Poglądy społeczno-pedagogiczne Aleksandra Kazimierza Patkowskiego (1890–1942), Szczecin 1998.
Google Scholar
Lech A., « Źródła ideowe regionalizmu », Zeszyty Wiejskie, n° 13 (2008).
Google Scholar
Lewandowski E., « Wzlot i upadek inteligencji », Dziś, n° 12 (2007).
Google Scholar
Lubczyńska A., Regionalizm kielecki w latach 1918–1939, Kielce 2008.
Google Scholar
Lubczyńska A., « Zygmunt Wasilewski – od etnografii do regionalizmu », dans M. Meducka, éd., Zygmunt Wasilewski. Polityk – krytyk – regionalista, Kielce 2002.
Google Scholar
Mancwel A., Etos lewicy. Esej o narodzinach kulturalizmu polskiego, Varsovie 2009.
Google Scholar
Mansfeld B., « Stan badań nad regionalizmem w muzealnictwie polskim », dans Z. Chlewiński, éd., Regionalizm. Idea – tradycje – perspektywy rozwoju w muzealnictwie. Materiały z sesji naukowej zorganizowanej przez Muzeum Mazowieckie w Płocku z okazji jubileuszu 185-lecia muzeum płockiego 19 i 20 września 2006 roku, Płock 2007.
Google Scholar
Marcinkowska E., « O prekursorach regionalizmu polskiego », Rocznik Historyczny Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, n° 19 (2003).
Google Scholar
Mauron C., Frédéric Mistral, Paris 1993.
Google Scholar
Meyer M., « Vers la notion de cultures régionales (1789–1871) », Ethnologie française, vol. 33, n° 3 (2003).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3917/ethn.033.0409
Piotrowski B., « Eugeniusza Romera koncepcja Polski rdzennej », Przegląd Zachodni, n° 1 (1985).
Google Scholar
Rak M., « Dialektologia polska w latach 1873–1918 (zarys historii) », dans B. Grabka, R. Kucharzyk et A. Tyrpa, éd., Studia Dialektologiczne V, Cracovie 2019.
Google Scholar
Skorowski H., Antropologiczno-etyczne aspekty regionalizmu, Varsovie 1990.
Google Scholar
Sługocki J., Zagadnienia regionalizmu i tożsamości regionalnej, Bydgoszcz 1990.
Google Scholar
Stogowska A., « Regionalizm – prąd umysłowy XIX i XX wieku », Edukacja Dorosłych, n° 1 (2000).
Google Scholar
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Varsovie 1981.
Google Scholar
Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Cracovie 2002.
Google Scholar
Szymaniec P., « Pojęcie narodu w filozofii dziejów Johanna Gottfrieda Herdera », Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zeszyty Studenckie, n° 1 (2008).
Google Scholar
Thiesse A-M., Écrire la France. Le mouvement littéraire régionaliste de langue française entre la Belle Époque et la Libération, Paris 1991.
Google Scholar
Voillard O., « Autour du Projet de Nancy (1865) », dans Régions et régionalismes en France du XVIIIe siècle à nos jours, Paris 1977.
Google Scholar
Wapiński R., Polska i małe ojczyzny Polaków. Z dziejów kształtowania się świadomości narodowej w XIX i XX wieku po wybuch II wojny światowej, Wrocław–Varsovie–Cracovie 1994.
Google Scholar
Wright J., The Regionalist Movement in France 1890–1914: Jean Charles-Brun and French Political Thought, Oxford 2003.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199264889.001.0001
Ziółkowski M., « Ewolucja historycznych funkcji polskiej inteligencji, współczesna pragmatyzacja świadomości i przemiany systemu szkolnictwa wyższego », dans J. Kurczewska et E. Tarkowska, éd., Spotkania z kulturą. Antoninie Kłoskowskiej w piątą rocznicę śmierci, Varsovie 2006.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.