Wokół śmiechu i jego funkcji wspólnotowych w życiu społecznym i w sztuce. Rozważania z perspektywy antropologiczno-pedagogicznej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.06

Słowa kluczowe:

sztuka, wspólnota, komizm, śmiech, edukacja

Abstrakt

Celem opracowania, w którym przyjęta została perspektywa antropologiczno-pedagogiczna, jest namysł nad wspólnotowymi funkcjami sztuki posługującej się komizmem, skłaniającym do śmiechu. Przedmiotem zainteresowania jest zatem śmiech związany z komizmem jako zjawiskiem społeczno-kulturowym. W artykule poddawane są oglądowi różne formy komizmu wywołujące śmiech, ukazane zostały także ich uwarunkowania i przemiany. Wybrane przykłady z obszaru sztuki (literackie, teatralne, filmowe, plastyczne) posłużyły egzemplifikacji wywodu. Przedstawione w tekście rozważania zrodziły się z pytania o powody marginalnego zainteresowania komizmem i śmiechem, w tym w funkcji wspólnotowej – w teorii wychowania estetycznego i we współczesnym dyskursie pedagogiki sztuki.

Biogram autora

Krystyna Pankowska - University of Warsaw

Krystyna Pankowska jest profesorem Uniwersytetu Warszawskiego na Wydziale Pedagogicznym. Kieruje Zakładem Edukacji Estetycznej i Studiów nad Kulturą. Jej zainteresowania badawcze dotyczą edukacyjnych kontekstów sztuki oraz relacji kultury współczesnej i wychowania.

Bibliografia

Bachtin M. (1975) Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, trans. A. & A. Goreniowie, Warszawa, Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Bergson H. (1995) Śmiech. Esej o komizmie, trans. S. Cichowicz, Warszawa, Wydawnictwo KR.
Google Scholar

Desgagnes P. (2008) Śmiech to zdrowie. Terapia śmiechem, trans. A. Ciepłowska, Warszawa, Bauer-Weltbild Media.
Google Scholar

Dudzikowa M. (1996) Osobliwości śmiechu uczniowskiego, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Dziemidok B. (1967) O komizmie, Warszawa, Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Google Scholar

Kołakowski L. (2000) Mini wykłady o maxi sprawach, series 1–3, Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Google Scholar

Krasicki I. (1985) Monachomachia czyli wojna mnichów, Warszawa, Krajowa Agencja Wydawnicza.
Google Scholar

Kwiatkowska-Tybulewicz B. (2016) Wychowawcze aspekty sztuki współczesnej. Z perspektywy sztuki współczesnej, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, https://doi.org/10.31338/uw.9788323524069
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323524069

Łukaszewicz R. M. (2021) Opowieści drogi. Wrocławska Szkoła Przyszłości i Fundacja Wolne Inicjatywy Edukacyjne, czyli Każdy więcej może, mniej musi, dobre nie wystarcza, gdy lepsze jest możliwe, Wrocław, Fundacja Wolne Inicjatywy Edukacyjne.
Google Scholar

Michalski R. (2015) Rozważania wokół platońskiej koncepcji śmiechu, “Studia z Historii Filozofii”, vol. 4(6), pp. 149–174, https://doi.org/10.12775/szhf.2015.056
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/szhf.2015.056

Plessner H. (2004) Śmiech i płacz. Badania nad granicami ludzkiego zachowania, Kraków, Wydawnictwo ANTYK.
Google Scholar

Rawski T. (2016) Śmiech a władza, “Przegląd Politologiczny”, vol. 41, pp. 240–258.
Google Scholar

Szuman S. (2008) Wybór pism estetycznych, M. Kielar-Turska (ed.), Kraków, Wydawnictwo Universitas.
Google Scholar

Wichowska J. (2006) Ptaki nad miastem, “Didaskalia. Gazeta Teatralna”, vol. 71, pp. 98–100.
Google Scholar

Wojnar I. (1968) Nauczyciel i wychowanie estetyczne, Warszawa, PZWS.
Google Scholar

Wojnar I. (1984) Teoria wychowania estetycznego, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Wojtaszak K. (2014) Śmiech, komizm, śmiechoterapia, “Przegląd Biblioterapeutyczny”, vol. IV(2), pp. 33–47.
Google Scholar

Ziomek J. (2000) Rzeczy komiczne, Poznań, Wydawnictwo “Poznańskie Studia Polonistyczne”.
Google Scholar

Żygulski K. (1985) Wspólnota śmiechu, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Opublikowane

2024-06-30

Jak cytować

Pankowska, K. (2024). Wokół śmiechu i jego funkcji wspólnotowych w życiu społecznym i w sztuce. Rozważania z perspektywy antropologiczno-pedagogicznej. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 18(1), 66–79. https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.06