W poszukiwaniu wspólnotowości. Autoetnograficzna opowieść o Biennale Sztuki w Wenecji

Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz

doi:10.18778/2450-4491.18.13

Auteurs

Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0002-8927-8943

DOI :

https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.13

Mots-clés :

arts-based research, autoetnografia, Biennale Sztuki w Wenecji, edukacja estetyczna, sztuka współczesna, wspólnota

Résumé

W artykule przedstawiono autoetnograficzną opowieść o poszukiwaniu idei wspólnotowości na Biennale Sztuki w Wenecji. La Biennale di Venezia to jedna z najstarszych wystaw sztuki międzynarodowej na świecie. Prezentowane w jej ramach projekty artystyczne stanowią esencję zainteresowań artystyczno-społecznych współczesnych społeczeństw. Wychodząc od problemu wishful thinking w edukacji estetycznej, poddano analizie pięć ostatnich edycji weneckiego Biennale (od 2013 do 2022 roku), pokazując, gdzie w przestrzeni Biennale jest miejsce dla budowania się wspólnoty. Wykorzystując metodologię ABR (arts-based research) artykuł jest próbą delikatnego przełamania formy pisarstwa akademickiego i wprowadzenia do niego wyraźnego czynnika osobistego (zgodnie z koncepcją badawczą Patricii Leavy). Powstała tym samym osobista opowieść, w ramach której przedstawione i omówione zostały wybrane projekty artystyczne oraz sytuacje komunikacyjne, jakie miały miejsce podczas weneckiego Biennale edycji od 55. do 59. i mogą być uznane za elementy budowania Biennalowej wspólnoty.

Biographie de l'auteur

Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz, Uniwersytet Warszawski

Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz – dr, adiunktka w Zakładzie Edukacji Estetycznej i Studiów nad Kulturą na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Główne obszary zainteresowań badawczych: sztuka współczesna, edukacja estetyczna i artystyczna, pedagogika teatru, edukacja alternatywna, art-based research w edukacji, nowe zjawiska w sztuce i ich aspekty pedagogiczne. Autorka książki Wychowawcze aspekty sztuki współczesnej. Z perspektywy pedagogiki krytycznej (2016).

Références

Dewey J. (1975) Sztuka jako doświadczenie, tłum. A. Potocki, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
View in Google Scholar

Gadamer H. G. (1993) Aktualność piękna, tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa, Oficyna Naukowa.
View in Google Scholar

Holman Jones S. (2009) Autoetnografia. Polityka tego, co osobiste w: Metody badań jakościowych, t. 2, N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 175–218.
View in Google Scholar

Kosiński D. (2023) Teatr, który nadchodzi?, Gdańsk, Słowo/obraz terytoria.
View in Google Scholar

Kwiatkowska-Tybulewicz B. (2021) Edukacyjny potencjał Pawilonu Polonia na Biennale Sztuki w Wenecji: Halka/Haiti oraz Mały Przegląd, „Kwartalnik Pedagogiczny”, t. 261, nr 3, s. 7–29, https://doi.org/10.31338/2657-6007.kp.2021-3.1
View in Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/2657-6007.kp.2021-3.1

Leavy P. (2018) Metoda spotyka sztukę. Praktyki badawcze oparte na sztuce, tłum. K. Stanisz, J. Kucharska, Warszawa, Narodowe Centrum Kultury.
View in Google Scholar

Ortega y Gasset J. (1982) Człowiek i ludzie w: Bunt mas i inne pisma socjologiczne, tłum. H. Woźniakowski, Warszawa, Państwowe Wydawnictw Naukowe, s. 329–646.
View in Google Scholar

Suchodolski B. (1965) Współczesne problemy wychowania estetycznego w: Wychowanie przez sztukę, I. Wojnar (red.), Warszawa, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, s. 17–35.
View in Google Scholar

Szlendak T., Olechnicki K. (2017) Nowe praktyki kulturowe Polaków. Megaceremoniały i subświaty, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar

Tichy A. (2023) Nędza, tłum. D. Górecka, Warszawa, Wydawnictwo Pauza.
View in Google Scholar

Warburg A. (2016) Atlas obrazów Mnemosyne, tłum. P. Błożyński, M. Jędrzejczyk, Warszawa, Kraków, Narodowe Centrum Kultury, Fundacja SPLOT.
View in Google Scholar

Wojnar I. (1970) Estetyka i wychowanie, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
View in Google Scholar

Wojnar I. (1980) Teoria wychowania estetycznego – zarys problematyki, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
View in Google Scholar

Zalewska-Pawlak M. (2017) Wspólnotowość i indywidualizm w edukacji estetycznej – podstawowe założenia w: Różnorodni przez sztukę. Edukacja estetyczna w środowiskach zróżnicowanych kulturowo, M. Zalewska-Pawlak, M. Sasin (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 79–89.
View in Google Scholar